Kirety stomatologiczne stanowią powszechnie stosowane instrumentarium do ręcznego usuwania kamienia nazębnego. Stosuje się je wówczas, gdy z różnych względów nie można wykonać skalingu ultradźwiękami. Wyróżnia się instrumentarium do usuwania złogów poddziąsłowych (tradycyjne kirety) oraz do usuwania złogów naddziąsłowych (skalery).
Budowa kirety
Każdy ręczny instrument wykorzystywany w niechirurgicznym leczeniu periodontologicznym składa się z 3 części:
- pracującej;
- pośredniej;
- rękojeści.
Antypoślizgowa rękojeść zbudowana jest ze stali, z połączenia stali i plastiku lub wyłącznie z plastiku. Wygięcia części pośredniej dostosowują narzędzie do pracy na poszczególnych powierzchniach zębowych oraz do głębokości kieszonek. Z kolei decydującą o rodzaju narzędzia część pracującą wykonuje się ze stali węglowej, nierdzewnej lub węglika wolframu. Koniec części pracującej kirety jest zawsze zaokrąglony – w przeciwieństwie do ostrego zakończenia skalerów, przez które nie mogą być one stosowane poddziąsłowo.
Rodzaje
Zasadniczo wyróżnia się 2 podstawowe rodzaje kiret stomatologicznych:
- specjalne;
- uniwersalne.
Najbardziej znanymi kiretami specjalistycznymi dostosowanymi do opracowywania określonych powierzchni zębów są kirety Graceya, które wprowadzono już w 1930 roku. Współcześnie jest to zestaw 7 obustronnych kiret, których obszar zastosowania w zależności od poszczególnej kirety może obejmować m.in. zęby przednie, powierzchnie bliższe zębów bocznych, powierzchnie dalsze zębów trzonowych itd.
Typowymi cechami kiret Graceya jest 70-stopniowe nachylenie powierzchni licowej części pracującej do ostatniego odcinka części pośredniej oraz tylko jedna krawędź tnąca. W przypadku kieszonek zębowych powyżej 6 mm należy używać zmodyfikowanych kiret o dłuższej części pośredniej, np. tak zwane kirety After Five. Z kolei kierty uniwersalne posiadają 2 brzegi tnące, inne wygięcia części pośredniej i można je stosować do instrumentacji wszystkich powierzchni zębowych.
Zastosowanie kiret
Instrumentacja poddziąsłowa z wykorzystaniem kiret wymaga doświadczenia klinicznego oraz dobrego odczucia dotyku, ponieważ efektu nie można sprawdzić za pomocą wzroku. Najpewniejszym sposobem trzymania urządzenia jest tak zwany zmodyfikowany uchwyt pisarski. Dodatkowo, bardzo ważnym elementem zapewniającym w pełni kontrolowaną i ergonomiczną pracę jest odpowiedni punkt podparcia palców. W związku z tym palec powinien znajdować się najbliżej jak to możliwe opracowywanej kieszonki. Instrumentację poddziąsłową można przeprowadzić w znieczuleniu. Przed przystąpieniem do zabiegu należy, za pomocą periodontometru, określić głębokość kieszonki przyzębnej, anatomię powierzchni korzenia oraz zlokalizować złogi kamienia poddziąsłowego.
Jak wygląda zabieg?
Odpowiednio dobraną kiretę wprowadzana się do kieszonki. Następnie zaś przesuwa do jej dna w lekkim kontakcie powierzchni licowej części pracującej z powierzchnią korzenia. Po osiągnięciu dna kieszonki następuje angulacja kirety, która polega na ustawieniu ostatniej prostej części pośredniej równolegle do powierzchni korzenia. Zapewni to najbardziej właściwy kąt pomiędzy powierzchnią licową ostrza a powierzchnią korzenia.
Zabieg można powtórzyć na tej samej powierzchni, a następnie na wszystkich powierzchniach, które tego wymagają. Za każdym razem należy sprawdzić periodontometrem doszczętność usunięcia kamienia.
Bibliografia
- Górska R., Konopka T., Periodontologia współczesna, Wydawnictwo Med Tour Press International, Otwock 2013.
