Kardiolipina jest unikalnym fosfolipidem o charakterystycznej budowie. Lokalizuje się głównie w wewnętrznej błonie mitochondriów, czyli organelli komórkowych odpowiedzialnych przede wszystkim za produkcję energii w postaci ATP. Nazwa omawianego związku pochodzi od tego, że po raz pierwszy wyizolowano go z mięśnia sercowego wołu.
Kardiolipina – charakterystyka
Cząsteczka kadriolipiny zawiera w swojej budowie aż 4 grupy acylowe i jest niezwykle bogata w kwas linolowy. Do jej produkcji niezbędne są odpowiednie ilości kwasu fosfatydowego. Jednak w przeciwieństwie do pozostałych fosfolipidów błonowych, które powstają na siateczce śródplazmatycznej, produkcja kardiolipiny odbywa się niemal wyłącznie na wewnętrznej powierzchni błon mitochondrialnych. Etapy krok po kroku można przedstawić następująco:
- cytydynodifosforan-1,2-diacyloglicerolu powstaje z kwasu fosfatydowego i cytydyno-5’-tri-fosforanu, przy czym za katalizację tej reakcji odpowiada syntaza CDP-DAG;
- przyłączenie glicerolo-3-fosforanu z CDP-DAG oraz synteza fosfatydyloglicerofosforanu;
- odłączenie reszty fosforanowej z fosfatydyloglicerofosforanu i utworzenie fosfatydyloglicerolu;
- katalizowanie kondensacji fosfatydyloglicerolu z kolejną cząsteczką CDP-DAG i utworzenie się cząsteczki kardiolipiny.
Cały mechanizm został bardzo dobrze poznany i opisany. Budowa poszczególnych cząsteczek kardiolipiny może różnić się w zależności od lokalizacji związku. Przykładowo, w mózgu budowa jest znacznie bardziej zróżnicowana niż w mięśniu sercowym.
Kardiolipina – funkcje
Kardiolipina spełnia 3 podstawowe i niezwykle ważne dla ludzkiego organizmu funkcje:
- związana niemal wyłącznie z wewnętrzną błoną mitochondrialną odpowiada za optymalną aktywność enzymów łańcucha oddechowego i prawidłowy przebieg fosforylacji oksydacyjnej;
- zapewnia efektywny transport wysokoenergetycznych fosforanów z mitochondriów do cytoplazmy;
- reguluje zależne od mitochondriów etapy apoptozy.
Cząsteczki kardiolipiny wykazują dużą zdolność do oddziaływania z białkami błonowymi oraz do utrzymania prawidłowej płynności wewnętrznej błony mitochondrialnej. Wpływa to pozytywnie na stabilność osmotyczną komórek.
Badanie przeciwciał przeciwko kardiolipinie
Istotnym badaniem diagnostycznym w dzisiejszych czasach jest ocena przeciwciał przeciwko kardiolipinie. Uzupełnia rozpoznanie m.in. zespołu antyfosfolipidowego i zakrzepicy związanej ze stwardnieniem zanikowym bocznym czy innymi chorobami z autoagresji. Wskazaniami do badania są przede wszystkim:
- choroby nerek;
- obecność nietypowych zmian skórnych, np. siności siateczkowatej skóry lub martwicy opuszek palców;
- objawy neurologiczne niewynikające z obecności zakrzepów mózgowych naczyń krwionośnych;
- trombocytopenia lub niedokrwistość hemolityczna o nieustalonej etiologii;
- nawracające i częste poronienia u kobiet;
- szmery serca;
- zakrzepica żył głębokich.
W przypadku wykrycia podwyższonych zmian przeciwciał, test należy powtórzyć po upływie około 12 tygodni. Oceny dokonuje się na podstawie badania krwi, a na jej pobranie należy przyjść na czczo.
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Duda M., Kardiolipina w chorobach układu sercowo-naczyniowego, Postępy Nauk Medycznych, 12/2016.
- Szturmowicz M., Zespół antyfosfolipidowy — współczesne kryteria rozpoznawania i zasady leczenia, Pneumonologia i Alergologia Polska, 77/2009.