Papillomawirusy to rodzina wirusów wspólnie z poliomawirusami zaliczana do papowawirusów. Charakteryzują się one ikosaedralną symetrią, brakiem otoczki lipidowej oraz kilkoma innymi cechami, za pomocą których można odróżnić je od pozostałych patogenów. Najbardziej charakterystycznym wirusem ten rodziny jest HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego. Szacuje się, że zakażenia papillomawirusami odpowiedzialne są za ponad 5% wszystkich nowotworów złośliwych na świecie.
Charakterystyka papillomawirusów
Cechami charakterystycznymi papillomawirusów są:
- brak otoczki lipidowej;
- ikosaedralna symetria;
- około 55 nm wielkości;
- replikacja zachodząca w jądrze komórkowym u zakażonego organizmu;
- dsDNA, w którym zawarty jest kwas nukleinowy.
Współcześnie szacuje się, że istnieje około 190 rodzajów wirusów HPV. Ponad 700 milionów osób na całym świecie jest nim zarażonych. Papillomawirusy wykazują dermato- i epiteliotropizm i cechują się dużą specyficznością gatunkową. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC), będąca agendą Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), uznała w 1995 r. dwa ludzkie wirusy brodawczaka: typ 16 (HPV-16) i typ 18 (HPV-18) za wirusy onkogenne, zaś HPV-31 i HPV-33 za wirusy prawdopodobnie onkogenne dla ludzi.
Zobacz również: HPV w jamie ustnej.
Papillomawirusy – choroby
Papillomawirusy, nazywane również wirusami brodawczaka, są powszechnie uważane za przyczynę wielu chorób skóry i chorób błon śluzowych u zwierząt i ludzi. Powodują głównie tworzenie zmian brodawczakowatych, np. brodawczycy skóry, ale i raka szyjki macicy u kobiet czy raka przełyku. Wirus HPV, należący do Papillomaviridae, powoduje raka jąder, raka płuc, raka głowy oraz raka szyi. Najczęściej zmiany nowotworowe głowy i szyi powodują wirusy HPV typu 16 i 18. Inne choroby związane z HPV to np. rak krtani, leukoplakia, rak migdałków lub choroba Bowena.
Papillomawirusy – sposób zakażenia
Pacjent może zarazić się Papillomawirusami poprzez kontakt nabłonka z wirusem lub inną zainfekowaną tkanką nabłonkową, np. wskutek stosunku płciowego z zainfekowaną osobą. Możliwe jest także przekazywanie patogenu od matki na płód podczas porodu.
Ciekawostką jest, że wirusy nie są zdolne poruszać się na własny rachunek. Aby to osiągnąć, opracowały strategię tzw. koni trojańskich. Wykorzystują liczne komórkowe mechanizmy celem wniknięcia do komórki, transportu w pęcherzykach, przenikania przez błony, transportu przez cytoplazmę oraz importu do jądra. Szacuje się, że blisko 400 białek komórkowych zostaje „oszukanych”, aby przeprowadzić wirusa do miejsca, w którym przejmuje on kontrolę nad komórką.
Papillomawirusy – leczenie
Dostępne są szczepionki, których użycie ogranicza rozprzestrzenianie się tego typu wirusów oraz zmniejsza zachorowanie. Jeśli jednak dojdzie do zarażenia, należy szybko wdrożyć odpowiednią terapię. Nie istnieje uniwersalna, skuteczna metoda leczenia zakażeń wszystkimi typami Papillomawirusów. Leczenie przeważnie ma charakter immunomodulacyjny. Polega na wspomaganiu organizmu w taki sposób, aby zwiększyć jego odporność i ułatwić mu uporanie się z wirusem.
Do wybranych metod leczenia niektórych zmian nowotworowych wywołanych HPV, zaliczamy krioterapię (zamrażanie nieprawidłowych komórek przy użyciu ciekłego azotu), laseroterapię (wypalanie nieprawidłowych komórek przy użyciu światła lasera) oraz LEEP (elektrochirurgiczne wycięcie nieprawidłowych komórek). Z kolei leczenie kłykcin kończystych wymaga użycia specjalnych maści do stosowania miejscowego, przepisanych przez lekarza.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczerba-Turek A., Szweda W., Siemionek J., Platt-Samoraj A., Bancerz-Kisiel A., Teodorowski P. Molekularne mechanizmy nowotworzenia Papillomaviridae u zwierząt i ludzi, Medycyna Weterynaryjna, 63/2007.
- Wróblewska M., Dzieciątkowski T., Choroby wirusowe w praktyce klinicznej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Levy T., Wirusowe choroby zakaźne. Skuteczne leczenie i profilaktyka, Oficyna Wydawnicza ABA, Warszawa 2020.
