Krioterapia (inaczej: leczenie zimnem) polega na wykorzystaniu bardzo niskich temperatur aplikowanych bezpośrednio na ciało, np. za pomocą zimnego powietrza, par ciekłego azotu lub okładów. To jedna z najstarszych i najlepiej poznanych metod lecznictwa. Jest jednocześnie bezpieczna i skuteczna, co przekłada się na jej popularność.
Na czym polega krioterapia?
Krioterapia polega na obniżaniu temperatury ciała w celach leczniczych. Zabiegi dzieli się na:
- ogólne – oziębienie całego ciała;
- miejscowe – oziębienie skóry i tkanek położonych głębiej na konkretnej części ciała.
Obniżenie temperatury ciała poniżej komfortu cieplnego powoduje uruchamianie adaptacyjnych mechanizmów regulacji cieplnej ustroju, co ma na celu zapobieganie dalszej utracie ciepła. W pierwszej fazie krótkotrwałego działania zimna:
- skóra staje się blada;
- zwiększa się przemiana materii miejscowej, ciśnienia tętniczego i żylnego;
- zwiększa się napięcie mięśni szkieletowych;
- przewodnictwo nerwowe ulega obniżeniu;
- naczynia krwionośne kurczą się, co powoduje zmniejszenie przepływu krwi i ograniczenie oddawania ciepła;
- mediatory bólu i stanu zapalnego uwalniane są w znacznie mniejszym stopniu;
- miejsce ma wyładowanie we włóknach współczulnych układu nerwowego.
Reakcje naczynioruchowe najsilniej wyrażone są w obrębie kończyn, głównie ze względu na bogatą sieć naczyń tej okolicy. Skurcz naczyń krwionośnych sprawia, że krew przemieszcza się do centrum ciała i tkanek zlokalizowanych znacznie głębiej. Zwiększa się jednocześnie przepływ krwi przez duże tętnice i żyły. Po chwili rozwija się jednak druga faza reakcji na zimno, w przebiegu której mechanizmy regulacyjne powodują rozszerzenie naczyń krwionośnych. Efekty:
- skóra staje się różowa wskutek zwiększonego jej ukrwienia;
- zmniejsza się napięcie mięśni szkieletowych;
- spada ciśnienie tętnicze i żylne.
Krioterapia wywołuje więc przede wszystkim efekt przeciwbólowy i przeciwzapalny, zmniejsza obrzęki oraz poprawia ukrwienie tkanek poddawanych niskim temperaturom.
Na czym polega fala Lewisa?
Fala Lewisa to reakcja przystosowawcza organizmu, polegająca na okresowym zwężaniu i rozszerzaniu się naczyń powierzchownych. Po oziębieniu skóry po pewnym czasie skurcz naczyń ustępuje i ulegają one rozszerzeniu. Zwiększony w ten sposób przepływ krwi powoduje podwyższenie temperatury skóry do około 8 stopni Celsjusza. Wraz z upływem czasu, gdy zimno dalej oddziałuje na tkanki, następuje ponowny skurcz naczyń, a później ich ponowne rozszerzenie.
Krioterapia – wskazania
Wskazania do krioterapii są bardzo obszerne. Obejmują między innymi:
- kontuzje – złamania, skręcenia, zwichnięcia, naderwania mięśni, krwiaki (najlepiej jak najszybciej od pojawienia się urazu);
- bóle i przeciążenia mięśni, wzmożone napięcie mięśniowe;
- bóle stawów, np. w przebiegu choroby zwyrodnieniowej lub chorób reumatycznych;
- ostre stany zapalne tkanek miękkich;
- obrzęki pourazowe i limfatyczne;
- artropatia łuszczycowa;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- dna moczanowa;
- nerwobóle nerwów obwodowych;
- okres początkowy zakrzepowego zapalenia żył;
- ostry ból zęba;
- stan po chirurgicznym leczeniu w obrębie jamy ustnej i żuchwy.
W chorobach narządu ruchowego i układu nerwowego zaleca się wykonywanie ćwiczeń bezpośrednio po zabiegach krioterapii.
Krioterapia – przeciwwskazania
Choć krioterapia jest bezpiecznym zabiegiem, nie zawsze może zostać wykonana. Przeciwwskazania do krioterapii:
- nadwrażliwość na zimno, nietolerancja niskich temperatur;
- krioglobulinemia;
- zespół Raynauda;
- ciąża (zwłaszcza zagrożona);
- zespół Sudecka;
- popromienne zmiany skóry;
- znaczne wyniszczenie i osłabienie organizmu;
- zespół ciasnoty przedziałów powięziowych;
- odmrożenia;
- zapalenie miedniczek nerkowych;
- zapalenie pęcherza moczowego.
O wszelkich chorobach czy schorzeniach należy poinformować specjalistę jeszcze przed przystąpieniem do zabiegu. Przeciwwskazania mogą różnić się w zależności od tego, czy zabieg ma mieć charakter ogólnoustrojowy (odbywa się w kriokomorze) czy ma dotyczyć wyłącznie jednej części ciała (np. stawu skokowo-goleniowego po skręceniu).
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Robertson V., Ward A., Low J., Reed A., Fizykoterapia. Aspekty kliniczne i biofizyczne, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2009.
- Mika T., Kasprzak W., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
