Czy suchy zębodół sam się zagoi? To pytanie bardzo często pada wśród pacjentów, którzy po ekstrakcji zębów nie zadbali o prewencję suchego zębodołu i zmagają się z jego negatywnymi konsekwencjami, spośród których najbardziej uciążliwy jest bardzo silny ból. Czym dokładnie jest suchy zębodół, jak go leczyć i jak mu zapobiegać? Oto odpowiedzi na najważniejsze pytania.
Czym jest suchy zębodół?
Usunięcie zęba (ekstrakcja zęba) należy do najczęściej wykonywanych zabiegów w praktyce stomatologicznej. Proces gojenia zębodołu przebiega zwykle bez powikłań i dolegliwości, aczkolwiek w 2% do 4% przypadków mogą wystąpić objawy w postaci suchego zębodołu. Pusty zębodół, suchy zębodół, ból poekstrakcyjny, zapalenie kości zębodołu to synonimy tej jednostki chorobowej. Jej kluczowym objawem podmiotowym jest ból. Niekiedy jest on bardzo silny, ostry, promieniujący, znacznie intensywniejszy, niż ból zęba powstały przy zapaleniu miazgi.
Ból o typie neuralgicznym występuje po usunięciu zębów stałych na 3. lub 4. dzień po zabiegu. Zębodół nie zawiera skrzepu i jest wypełniony strzępami rozpadających się tkanek, konsekwencją czego może być wysoce nieprzyjemny zapach z jamy ustnej (halitoza). Powikłanie to jest niegroźne dla zdrowia, ale męczące i przykre dla chorego oraz zaburza wykonywanie obowiązków zawodowo−społecznych.
Suchy zębodół powstaje po wyrwaniu zęba (ekstrakcji), gdy naturalny skrzep krwi, który powinien wypełniać jamę po zębie, nie tworzy się, zostaje rozpuszczony lub wypłukany. Powoduje to odsłonięcie kości zębodołu, a co za tym idzie, silny ból i opóźnione gojenie się rany. Przyczyny mogą obejmować zbyt intensywne płukanie jamy ustnej, palenie papierosów, zbyt wczesne spożywanie posiłków, jak również suchy zębodół może być konsekwencją schorzeń związanych z krzepnięciem krwi.
Czy suchy zębodół sam się zagoi?
Suchy zębodół jest poważną dolegliwością, która nie zagoi się samoistnie. Z odpowiednim leczeniem suchy zębodół goi się zazwyczaj w ciągu 7–10 dni. Bez leczenia może utrzymywać się znacznie dłużej (nawet wiele tygodni) i prowadzić do powikłań. Suchy zębodół nie zagoi się samoistnie, ponieważ brak skrzepu oznacza brak naturalnej ochrony dla kości i nerwów. Odsłonięta tkanka jest podatna na infekcje i drażnienie, zaś sam proces gojenia bez skrzepu jest znacznie wolniejszy i bardziej bolesny.
Co robić, jeśli u pacjenta wystąpi suchy zębodół? Należy jak najszybciej udać się do lekarza stomatologa, celem podjęcia profesjonalnego leczenia. Polega ono na oczyszczeniu zębodołu z martwej tkanki i bakterii oraz założeniu specjalnego opatrunku, najczęściej z eugenolem. Wizyty kontrolne co jakiś czas będą odbywać się aż do całkowitego zagojenia rany.
Suchy zębodół – profilaktyka
Wskazania profilaktyczne przy suchym zębodole prezentują się następująco:
- nie płucz jamy ustnej przez pierwsze 24 godziny – płukanie może wypłukać skrzep krwi, który chroni zębodół;
- unikaj palenia tytoniu – nikotyna zaburza krążenie i gojenie, a dym może wypłukać skrzep;
- nie pij przez słomkę – ssanie może wywołać podciśnienie i usunąć skrzep;
- unikaj intensywnego wysiłku fizycznego – może zwiększyć ciśnienie krwi i zakłócić gojenie;
- nie dotykaj miejsca ekstrakcji językiem ani palcem – to może podrażnić ranę;
- stosuj zimne okłady na policzek – pomagają zmniejszyć obrzęk i ból.
Dodatkowo należy bezwzględnie utrzymywać higienę jamy ustnej już od pierwszego dnia po ekstrakcji zęba. Delikatne szczotkowanie zębów z pominięciem miejsca ekstrakcji jest całkowicie bezpieczne, a wręcz obowiązkowe. Po 24 godzinach można stosować łagodne płukanki zalecone przez dentystę.
Bibliografia
- Preiskorn M., Trykowski J., Żmuda S., Pogorzelski C., Leczenie suchego zębodołu z zastosowaniem pola elektromagnetycznego, Stomatologia Współczesna, 2/2001.
- Janas A., Grzesiak-Janas G., Sikorska I., Własne obserwacje w leczeniu suchego zębodołu lekiem izopatycznym Notakehl D5, Dent. Med. Probl. 2005, 42, 3, 437–441.
