Na pewno zdarzyło Ci się słyszeć, że na choroby układu krążenia wpływa Twój tryb życia – prowadzona dieta, aktywność fizyczna czy nałogi. Ale czy wiesz, że znaczenie może mieć również stan Twoich zębów? Zaskakujące? Wyjaśniamy, na czym polega zależność.
Zęby a zdrowie serca – czy istnieje związek?
Dyskusje o tym, że istnieje związek między chorobami przyzębia a stanem układu sercowo-naczyniowego, były prowadzone już od dawna. Jednak przez długi czas trudno było wskazać na konkretną zależność oraz na jej przyczyny.
Obecnie pojawia się coraz więcej badań, które wskazują, że związek między tymi dwiema – pozornie odległymi – kategoriami rzeczywiście istnieje.
Potwierdzają to choćby wyniki badań zaprezentowane na konferencji American College of Cardiology Middle East w 2019 roku. Naukowcy – po analizie wyników 300 000 uczestników – wykazali, że aż 28% osób zupełnie pozbawionych zębów chorowało na miażdżycę, podczas gdy wśród osób z pełnym uzębieniem było ich tylko 8%[1]. Warto podkreślić, że ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych rosło nawet po utracie jednego zęba, zwłaszcza jeżeli była ona spowodowana stanem zapalnym w organizmie.
Choroby przyzębia a miażdżyca – to powiązanie może zaskakiwać
Hasło „stan zapalny” jest kluczowe w kontekście powiązań między problemami z zębami a zagrożeniem dla serca. Dlatego naukowcy przyglądają się przede wszystkim chorobom przyzębia o podłożu bakteryjnym – drugim po próchnicy schorzeniem uzębienia pod względem częstotliwości występowania[2].
Zapalenie przyzębia wywołuje flora bakteryjna mieszana z przewagą bakterii beztlenowych i mikroaerofilnych. Za „winowajców” rozwoju infekcji uznaje się przede wszystkim szczepy Porphyromonas gingivalis, Aggregatibacter actinomycetemcomitans, Treponema denticola, Tannarella forsythia, Prevotella intermedia i Streptococcus sanguis. Tworzą one biofilm, który stanowi źródło przewlekłego zapalenia[3]. Eksperci opisują 2 mechanizmy, które mogą wpływać negatywnie na zdrowie serca[4].
Bakteremia, czyli „atak bezpośredni”
Bogate unaczynienie przyzębia ułatwia przedostawanie się szkodliwych bakterii do krwiobiegu podczas żucia, szczotkowania zębów czy zabiegów stomatologicznych. W przypadku chorób przyzębia patogeny z łatwością przenikają przez uszkodzony nabłonek i trafiają do krwi.
W efekcie bakterie odpowiedzialne za choroby przyzębia bezpośrednio uszkadzają ściany naczyń krwionośnych. Badania metodą PCR potwierdziły obecność ich materiału genetycznego w blaszkach miażdżycowych. Największe zagrożenie stanowi Streptococcus sanguis – bakteria wytwarzająca białka prowokujące agregację płytek krwi i powstawanie zakrzepów w tętnicach.
Mediatory zapalne, czyli mechanizm pośredni
Przewlekłe zapalenie przyzębia również pośrednio może wpływać na zdrowie serca. Toczący się stan zapalny prowadzi do uwalniania do krwiobiegu[5]:
- cytokin prozapalnych – interleukiny 1 (IL-1), interleukiny 6 (IL-6) i czynnika martwicy nowotworu α (TNF-α);
- białek ostrej fazy – C-reaktywnego (CRP) oraz fibrynogenu;
- mediatorów krzepnięcia – inhibitora aktywatora plazminogenu 1 (PAI-1), czynnika aktywującego płytki (PAF).
Ten „zapalny koktajl” prowadzi do dysfunkcji śródbłonka, a co za tym idzie – do powstawania blaszek miażdżycowych, wzrostu ciśnienia tętniczego, a nawet przerostu mięśnia lewej komory[6].
Jak duża jest skala tego zjawiska? Dane są jednoznaczne: u osób z chorobami przyzębia ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej wzrasta o 25-72%. U palących mężczyzn poniżej 50. roku życia z zaawansowaną chorobą przyzębia ryzyko problemów sercowo-naczyniowych wzrasta aż 8-krotnie[7]. Wnioski są zatem proste: jeżeli chcesz mieć zdrowe serce, zadbaj również o zęby.
Pamiętaj, aby regularnie odwiedzać stomatologa. Z myślą o sercu kontroluj też regularnie poziom cholesterolu. Jeżeli jest nieprawidłowy, sięgnij po sterole roślinne. Te naturalne substancje obniżają poziom cholesterolu LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia[8]. Znajdziesz je np. w miękkiej margarynie kubkowej Optima Cardio produkowanej na bazie olejów roślinnych. Zdrowo zbilansowana dieta i szeroko pojęta dbałość o zdrowie to najlepsza recepta na długie, szczęśliwe życie.
[1] https://kardiologia.mp.pl/wiadomosci/217943,utrata-zebow-to-wieksze-ryzyko-chorob-serca
[2] Wojtkowska, A. A., Wysokiński, A. (2015). Wpływ zapalenia przyzębia na występowanie chorób układu sercowo-naczyniowego. Choroby Serca i Naczyń, 12(5), 289-294.
[3] J.w.
[4] J.w.
[5] J.w.
[6] J.w.
[7] J.w.
[8] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
Artykuł sponsorowany
