Mięsak Kaposiego to złośliwy nowotwór pochodzenia mezenchymalnego, po raz pierwszy opisany w 1872 roku. Wiąże się z nieprawidłową angiogenezą, rozrostem śródbłonków i obecnością nacieku zapalnego złożonego z limfocytów, komórek plazmatycznych oraz fibroblastów. Rokowania zależą od wielu czynników. W zależności od postaci choroby, czas przeżycia może wynosić 1-15 lat.
Mięsak Kaposiego – przyczyny
Przyczyny rozwoju nowotworów wciąż nie zostały poznane, podobnie jest w tym przypadku. W ostatnich latach zaobserwowano jednak związek mięsaka Kaposiego z AIDS. Jest to bowiem najczęściej obserwowany nowotwór u pacjentów zakażonych wirusem HIV, średnio pojawiający się u około 30% pacjentów z AIDS. Nieco częściej u mężczyzn niż u kobiet. Pierwsze przypadki endemicznej postaci mięsaka Kaposiego rozpoznano u dzieci w Afryce, co wskazywało na związek nowotworu z czynnikami infekcyjnymi.
Zobacz również: Wirus mięsaka Kaposiego.
Mięsak Kaposiego – objawy
W medycynie wyróżnia się 5 postaci mięsaka Kaposiego:
- klasyczna – okres przeżycia 10-15 lat;
- endemiczna afrykańska – okres przeżycia 1-10 lat;
- jatrogenna – pojawia się u osób leczonych lekami immunosupresyjnymi;
- epidemiczna – obserwowana u pacjentów z HIV;
- epidemiczna typowo wikłająca zakażenie HIV – średni czas przeżycia 1-5 lat.
Obraz kliniczny różni się w zależności od postaci nowotworu. W przebiegu postaci klasycznej obserwuje się niebolesne, wolno rosnące, sine plamy, zlewne nacieczenia lub guzki. Zazwyczaj lokalizują się one na stopach i podudziach. Postać ta najczęściej rozwija się u osób po 50. roku życia i dotyczy głównie mężczyzn. Wraz z upływem czasu zmiany skórne stają się grubsze i twardsze, mogą mieć hiperkeratotyczną powierzchnię. Inne możliwe objawy:
- obrzęk limfatyczny przypominający słoniowaciznę;
- drobne zmiany i wykwity guzkowo-naciekowe;
- krwotoki;
- owrzodzenia pojawiające się pod wpływem różnych urazów.
W ciągu najbliższych kilku bądź kilkunastu lat zmiany skórne rozprzestrzeniają się na większe partie ciała, obejmując narządy płciowe, tułów, a nawet twarz. Rokowania postaci klasycznej nowotworu są stosunkowo dobre w porównaniu do innych postaci. Endemiczny afrykański mięsak Kaposiego dotyczy natomiast ludzi młodych. Obraz kliniczny jest podobny do postaci klasycznej, jednak zmiany skórne i guzy rosną znacznie szybciej. Choroba ma agresywniejszy przebieg. Postać jatrogenna pojawia się kilka miesięcy lub nawet lat po rozpoczęciu stosowania leków immunosupresyjnych (zwłaszcza glikokortykoidów). Zmiany skórne mogą obejmować rozmaite części ciała, zwykle ustępują po zaprzestaniu terapii.
Poważnym problemem jest postać epidemiczna, związana z HIV / AIDS. Uważana jest obecnie za najbardziej charakterystyczny skórny marker AIDS, przy czym dotyczy niemal wyłącznie osób, które zakaziły się wirusem HIV przez kontakty seksualne. Przebieg choroby jest agresywny. W odróżnieniu do pozostałych postaci, następuje tutaj zajęcie błon śluzowych i obecność licznych, rozsianych zmian w obrębie twarzy. Duże guzy lokalizują się w szczególności na kończynach dolnych, przybierają bardzo ciemne zabarwienie z uwagi na odkładanie się hemosyderyny. Codzienne funkcjonowanie pacjenta staje się utrudnione ze względu na obecność zmian na dłoniach, stopach i w jamie ustnej. Ponadto dochodzi do zajęcia narządów wewnętrznych i trwałych zmian neurologicznych.
Mięsak Kaposiego – leczenie
Leczenie mięsaka Kaposiego zależy od jego postaci klinicznej oraz stopnia zaawansowania. Najlepsze efekty osiąga się w przebiegu postaci klasycznej, gdzie wystarczy wdrożenie leczenia miejscowego. Należy wiedzieć, że zmiany skórne mają tendencję do nawracania. Jeśli na ciele pacjenta pojawiają się jedynie pojedyncze zmiany, można rozważyć ich chirurgiczne wycięcie. Zmiany plamiste dobrze reagują na krioterapię. Jeśli są niewielkie, alternatywnie zastosować można metodę fotodynamiczną lub ablację laserową. W przypadku zmian rozsianych i licznych stosuje się napromienianie i farmakoterapię.
W przypadku pacjentów z AIDS po rozpoznaniu mięsaka Kaposiego stosuje się aktywne leczenie antyretrowirusowe. Dużą skutecznością cieszy się liposomalna forma antracykliny, akumulująca się w tkance guza. Zalicza się to do tzw. metody HAART.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Roszkiewicz J., Nedoszytko B., Lange M., Mięsak Kaposiego – fascynująca historia współczesnej medycyny, Forum Medycyny Rodzinnej, 4/2010.
- Simon K., Knysz B., Szybejko-Machaj G., Gładysz A., Mięsak Kaposiego u pacjentów z nabytym zespołem upośledzenia odporności (AIDS) – obserwacje własne, Współczesna Onkologia, 1/2000.