AIDS to zespół nabytego upośledzenia odporności wywołany przez wirus HIV. Wykazuje on znaczne powinowactwo do komórek układu odpornościowego, zwłaszcza limfocytów T, monocytów i komórek nabłonkowych Langerhansa. Wirus HIV namnaża się w nich, co powoduje ich zniszczenie, a więc i stopniowe upośledzenie odporności komórkowej. AIDS nie jest samodzielną jednostką chorobową, lecz zespołem objawów wielu chorób rozwijających się wskutek upośledzenia odporności.
Zakażenie wirusem HIV
Do zakażenia wirusem HIV może dojść drogą:
- seksualną – podczas stosunku z osobą chorą;
- krwiopochodną – poprzez transfuzję zakażonej krwi lub preparatów krwiopochodnych, kontakt z zanieczyszczonymi igłami lub kontakt z zakażoną krwią w warunkach medycznych (na co narażone są np. pielęgniarki czy lekarze);
- wertykalną – przez łożysko z chorej matki na płód;
- laktacyjną – poprzez karmienie piersią;
- transfuzji – wskutek przeszczepienia narządu od chorej osoby;
- zapłodnienia sztucznego – gdy nasienie do metody in vitro zostanie pobrane od chorego mężczyzny.
Jednocześnie należy wiedzieć, że AIDS nie jest chorobą transmisyjną, co oznacza, że nie przenoszą jej owady. HIV to wirus należący do rodziny Retroviridae.
AIDS – objawy
Choroba przebiega w kilku etapach. Początkowo, tuż po zakażeniu przez najbliższych kilka miesięcy rozwija się ostra choroba retrowirusowa, w której pojawiają się charakterystyczne objawy takie jak:
- bóle głowy, bóle mięśni i bóle stawów;
- utrata masy ciała;
- zapalenie gardła;
- znaczne osłabienie;
- powiększenie węzłów chłonnych;
- nawracające stany gorączkowe;
- półpasiec;
- biegunki.
Typowym objawem tego etapu jest wysypka plamkowo-grudkowata przypominająca swoim wyglądem wysypkę w przebiegu różyczki. Lokalizuje się ona głównie na kończynach, twarzy i tułowiu. Po kilku miesiącach pojawia się faza przetrwałego uogólnionego powiększenia węzłów chłonnych, która także może trwać około 3 miesięcy. Dzieje się tak, ponieważ wirus HIV namnaża się w węzłach chłonnych. Może temu towarzyszyć hepatomegalia i splenomegalia. Następnie choroba przechodzi w etap utajenia, który trwa 8-10 lat. Przebiega bezobjawowo, mimo tego wirus stale się namnaża powodując stopniowe, utajone upośledzenie odporności. Ostatecznie rozwija się AIDS.
W przebiegu AIDS poziom limfocytów w organizmie jest już znikomy (często wręcz nie ma ich wcale), przez co organizm nie jest w stanie bronić się przed patogenami czy drobnoustrojami chorobotwórczymi. W związku z tym pojawiają się bardzo często choroby takie jak złośliwe nowotwory, które ostatecznie doprowadzają do śmierci pacjenta. Bez zastosowania leczenia czas przeżycia osoby z AIDS wynosi około 3 lat.
AIDS a seks
Seks z osobą zakażoną wirusem HIV może być bezpieczny pod warunkiem, że od początku do końca każdego stosunku seksualnego używana będzie nieprzeterminowana, nieprzedziurawiona i dobrze założona prezerwatywa. To jedyny sposób na zapobiegnięcie zakażeniu. Nawet jeżeli kobieta stosuje inne środki antykoncepcyjne (np. pigułki antykoncepcyjna) należy używać jednocześnie prezerwatyw, ponieważ środki farmakologiczne nie chronią przed HIV i innymi infekcjami przenoszonymi drogą płciową.
AIDS – leczenie
Leczenie opiera się na stosowaniu nukleozydowych inhibitorów odwrotnej transkryptazy z inhibitorami proteazy. Środki te hamują enzymy konieczne do rozwoju komórek wirusowych. Współcześnie największe znaczenie w leczeniu AIDS ma terapia HAART, polegająca na agresywnym podawaniu 3 z 5 grup poniższych leków antyretrowirusowych:
- inhibitory proteazy;
- inhibitory integrazy;
- nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy;
- nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy;
- inhibitory wejścia.
Choć terapia ta wykazuje wysoką skuteczność, jest niestety bardzo droga i nawet z jej użyciem niemożliwe jest całkowite wyeliminowanie wirusa HIV z organizmu. Osoba chora powinna dbać o swoją odporność unikając stresu, pozostając aktywnym fizycznie, unikając źródeł infekcji (np. przedszkoli w okresie jesienno-zimowym czy szpitali, jeśli jest to możliwe) oraz dbając o zdrową, zbilansowaną dietę. Konieczna jest rezygnacja z palenia papierosów.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Barałkiewicz G., Zakażenie wirusem HIV/AIDS, Przewodnik Lekarza, 5/2001.
- Mijas M., Koziara K., Dora M., Stygmatyzacja związana z HIV a zdrowie zakażonych osób i podstawy wobec wykonywania testów, Seksuologia Polska, 2/2017.
- Gładysz A., Knysz B., Zakażenia HIV i AIDS – poradnik dla lekarzy, Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2014.
- Juszczyk J., Gładysz A., AIDS – epidemiologia, patogeneza, klinika, leczenie, zapobieganie, poradnictwo, Wydawnictwo Volumed, Wrocław 1993.
