Mięsień płatowaty głowy (łac. Musculus splenius capitis) to mięsień należący do grupy mięśni kolcowo-poprzecznych. Te z kolei wchodzą w skład długich mięśni grzbietu.
Budowa
Mięsień płatowaty głowy rozpoczyna się krótkim i płaskim ścięgnem na więzadle karkowym na wysokości III-VII kręgu szyjnego oraz na wyrostkach kolczystych i więzadle nadkolcowym I-II kręgu piersiowego. Następnie włókna biegną nieco zbieżnie ku górze oraz do boku. Ostatecznie kończą się krótkim ścięgnem na wyrostku sutkowatym kości skroniowej oraz tuż poniżej bocznej trzeciej części kresy karkowej górnej kości potylicznej. Dodatkowo przyczep ten jest przykryty przyczepem mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego.
Przyczepy mięśnia można przedstawić w skrócie:
- przyczep początkowy – więzadło karkowe (wysokość C3-C7), wyrostki kolczyste, więzadło nadkolcowe (wysokość Th1-Th2);
- przyczep końcowy – wyrostek sutkowaty kości skroniowej, kresa karkowa górna kości potylicznej.
W skład mięśni płatowatych wchodzi jeszcze mięsień płatowaty szyi. Oba mięśnie płatowate mogą wcale nie występować (choć zdarza się to niezwykle rzadko).
Czynność
Mięsień płatowaty głowy działając obustronnie zgina głowę ku tyłowi – czynność ta jest silniejsza przy współpracy z mięśniami: czworobocznym i półkolcowym głowy.
Działając jednostronnie obraca twarz w tę samą stronę i nieco ku górze. W ruchu tym jest on mięśniem działającym przeciwnie do mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego i półkolcowego głowy.
Unaczynienie
Unaczynienie mięśnia pochodzi gałązek tętnicy potylicznej (które odchodzą od tętnicy szyjnej zewnętrznej) oraz tętnic: poprzecznej szyi, kręgowej i głębokiej szyi (które odchodzą od tętnicy podobojczykowej).
Unerwienie
Za unerwienie mięśnia odpowiadają gałęzie tylne nerwów szyjnych.
Charakterystyka mięśni płatowatych
Mięśnie płatowate (płatowaty głowy i płatowaty szyi) lokalizują się w okolicy karku pod mięśniem czworobocznym i mostkowo-obojczykowo-sutkowym. W kształcie są to mięśnie płaskie, podłużne i niezbyt wąskie. Składają się z 2 części: większej, czyli górnej (stanowiącej mięsień płatowaty głowy) oraz mniejszej, czyli dolnej (tworzącej mięsień płatowaty szyi).
Do powierzchni tylnej mięśni płatowatych przylegają mięśnie: mostkowo-obojczykowo-sutkowy i czworoboczny. U dołu są od tego ostatniego oddzielone mięśniem zębatym tylnym górnym i równoległobocznym.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
