Sterylizacja narzędzi stomatologicznych jest niezwykle ważną procedurą w każdym gabinecie stomatologicznym. Stanowi gwarancję bezpieczeństwa zarówno pracowników, jak i wszystkich pacjentów. Należy mieć bowiem na uwadze, że to właśnie wydzieliny ludzkiego organizmu (zwłaszcza ślina, z którą narzędzia mają bezpośredni kontakt), są źródłem wielu chorobotwórczych patogenów.
Higiena w gabinecie stomatologicznym
Utrzymywanie higieny w gabinecie stomatologicznym można podzielić na etapy, w zależności od pory dnia. Z samego rana, jeszcze przed wizytą pierwszego pacjenta, należy:
- zdezynfekować wszystkie większe powierzchnie;
- uruchomić przepływ wody na 3 minuty;
- ustawić w zasięgu ręki pacjenta jednorazowe chusteczki do otarcia ust.
Po wizycie każdego pacjenta należy:
- usunąć z narzędzi resztki materiałów stomatologicznych i umieścić narzędzia w roztworze dezynfekcyjnym;
- usunąć jednorazowe pokrowce z fotela i zdezynfekować go;
- zdezynfekować okulary i osłonę twarzy;
- opróżnić, umyć i zdezynfekować umywalkę;
- wymienić kubek na wodę;
- oczyścić końcówkę wiertła preparatem dezynfekcyjnym, zmyć wodą destylowaną lub w myjce ultradźwiękowej, naoliwić, zapakować i przeznaczyć do sterylizacji;
- zdezynfekować blaty stołu.
Z kolei na koniec dnia, po wizycie ostatniego pacjenta, należy:
- zdezynfekować spluwaczkę;
- umieścić ubranie robocze w worku foliowym i przekazać do prania;
- umyć i zdezynfekować powierzchnie poziome;
- umyć toaletę i podłogi w poczekalni.
Raz w tygodniu wykonuje się ponadto dezynfekcję wszystkich powierzchni w placówce. Istotny elementem dbania o bezpieczeństwo pacjentów i pracowników jest jednak sterylizacja narzędzi stomatologicznych.
Na czym polega sterylizacja narzędzi stomatologicznych?
Podczas sterylizacji i przygotowań do tego procesu wyróżniamy następujące etapy:
- dezynfekcję sprzętu bezpośrednio po użyciu;
- mycie i osuszenie narzędzi;
- pakowanie i ułożenie pakietów z narzędziami w autoklawie;
- właściwą sterylizację;
- kontrolę procesu sterylizacji;
- postępowanie aseptyczne po sterylizacji.
Celem jest zabicie wszystkich form wegetatywnych mikroorganizmów chorobotwórczych. Narzędzia można dezynfekować w sposób chemiczny oraz termiczny. Chemiczny polega na wykorzystaniu specjalnych preparatów, które nie tylko eliminują patogeny, ale i są bezpieczne dla ludzkiego zdrowia. Najczęściej stosuje się mocne alkohole, aldehydy oraz środki utleniające. Wyróżniamy przy tym 3 stopnie dezynfekcji narzędzi stomatologicznych:
- niski – zabija się większość wegetatywnych form bakterii i wirusów, zniszczeniu nie ulegają jednak zarodniki, prątki czy wirusy pozbawione otoczki lipidowej;
- średni – niszczy się dodatkowo prątki, grzyby i większość wirusów, w tym HIV i HBV. Zniszczeniu nie ulegają niektóre grzyby i wirusy, np. enterowirusy i rinowirusy;
- wysoki – niszczy się wszystkie drobnoustroje.
Niski stopień dezynfekcji wykorzystuje się w stosunku do narzędzi, które miały bezpośredni kontakt z nieuszkodzoną skórą pacjenta. Z kolei średni i wysoki stopień dezynfekcji odnosi się do narzędzi stomatologicznych i przedmiotów, które miały bezpośredni kontakt z błoną śluzową i uszkodzoną skórą pacjenta.
Metody sterylizacji narzędzi stomatologicznych
Istnieje kilka metod sterylizacji termicznej, która jest częściej wybierana niż metoda chemiczna. Posiadamy następujące opcje:
- para wodna w nadciśnieniu;
- suche gorące powietrze;
- sterylizacja plazmowa – niskotemperaturowa;
- promieniowanie gamma;
- sterylizacja gazowa za pomocą tlenku etylenu.
Współcześnie największe znaczenie ma wciąż sterylizacja parą wodną w nadciśnieniu. Jest to metoda niezwykle precyzyjna i bezpieczna, a przy tym niedroga.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kowalska K., Kuthan R., Młynarczyk G., Wanyura H., Sterylizacja narzędzi w gabinecie stomatologicznym, Czasopismo Stomatologiczne, 6/2010.
- Ferschke W., Zestaw procedur w gabinecie stomatologicznym.
- Mazur-Pawłowska E., Dokumentacja gabinetu stomatologicznego, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2022.
