Neuralgia nerwu trójdzielnego to jednostronna dolegliwość w obrębie twarzy, charakteryzująca się dużym bólem podobnym do uczucia porażenia prądem. Trudne stają się podstawowe czynności, takie jak np. mycie twarzy. Problem należy szybko zdiagnozować i leczyć.
Charakterystyka nerwu trójdzielnego
Nerw trójdzielny jest nerwem mieszanym. Oznacza to, że zawiera zarówno włókna ruchowe, czuciowe, jak i autonomiczne. Składa się z 3 części, zwanych gałęziami: ocznej, szczękowej i żuchwowej. Gałęzie te różnią się swoim przebiegiem i obszarem unerwienia. Nerw trójdzielny opuszcza mózgowie dwoma dużymi korzeniami na przednio-bocznej powierzchni mostu.
Przyczyny neuralgii nerwu trójdzielnego
Neuralgia może być objawowa lub klasyczna. Objawowa wiąże się z:
- procesami demielinizacyjnymi;
- procesami zapalnymi w okolicy zwoju troistego;
- wrodzonymi bądź nabytymi zniekształceniami podstawy czaszki;
- urazami czaszki;
- konfliktami naczyniowo-nerwowymi;
- procesami rozrostowymi (np. wolno rozwijające się guzy).
Dokładna przyczyna neuralgii trójdzielnej zależy również od tego, która gałąź nerwu trójdzielnego została uszkodzona. Przykładowo, najczęstsze przyczyny neuralgii gałęzi szczękowej to nowotwory skóry okolicy otworu podoczodołowego, zaś neuralgii gałęzi żuchwowej – urazy czaszkowo-mózgowe i różnego rodzaju guzy oraz uciskająca kręta tętnica podstawna. Neuralgia nerwu trójdzielnego może wystąpić w przebiegu chorób takich jak:
- jaskra;
- półpasiec;
- zespół Raedera;
- zapalenie nerwu wzrokowego;
- zapalenie tętnicy skroniowej;
- choroby zębów i przyzębia.
Bardzo rzadko diagnozuje się neuralgię idiopatyczną, czyli nie wynikającą z żadnej konkretnej przyczyny.
Zobacz również: Porażenie nerwu twarzowego.
Jak objawia się neuralgia nerwu trójdzielnego?
Istnieje wiele obrazów klinicznych neuralgii nerwu trójdzielnego. Wszystko zależy głównie od tego, której gałązki nerwu dotyczy proces chorobowy. W związku z tym wyróżnia się neuropatię:
- oczną;
- szczękową;
- żuchwową.
W przebiegu ocznej diagnozuje się ból o charakterze kłującym i palącym. Może przypominać nawet rażenie prądem. Na zajętym obszarze stwierdza się wykwity, które mogą przypominać infekcję. Objawy neuropatii szczękowej są typowe, dotyczą obszaru zaopatrywanego przez ten nerw. Na samym początku dolegliwości bólowe wykazują cechy napadowe, później mogą być ciągłe. Szczególną postacią neuropatii szczękowej jest zespół drętwego policzka, związany z uszkodzeniem nerwu podoczodołowego gałęzi nerwu szczękowego. Z kolei neuropatia żuchwowa najczęściej manifestuje się zespołem drętwego podbródka. Obejmuje on pieczenie oraz niedoczulicę podbródka i wargi dolnej.
Ból nerwu trójdzielnego można opisać również ogólnie. W okresie bólu na skórze czasami można zauważyć miejscową powierzchniową przeczulicę. Ból jest bardzo silny, rwący, promieniujący ku dołowi, wzdłuż nerwu, zwykle tak ciężki, że wyzwala wykrzywienie, grymas twarzy uniemożliwiając mówienie, mycie twarzy, picie i jedzenie. Pojawia się w seriach gwałtownych niespodziewanych napadów, powodujących czasem całkowite wyczerpanie chorego. Ból występuje jednostronnie, chociaż po okresie remisji może się pojawić po stronie przeciwnej.
Neuralgia nerwu trójdzielnego – leczenie
Leczenie neuralgii nerwu trójdzielnego zależy od przyczyny jej wystąpienia. Jeśli pojawiła się w przebiegu chorób ogólnoustrojowych, w pierwszej kolejności należy leczyć właśnie ją. W następnej kolejności terapię celuje się na konkretną neuralgię.
Na samym początku terapię rozpoczyna się od metod zachowawczych, w tym farmakoterapii. Lekiem pierwszego rzutu jest tutaj karbamazepina lub okskarbamazepina. Lekami drugiego rzutu są baklofen i pimozyd. Równie ważna jest fizjoterapia. Stosuje się zabiegi fizykalne (np. laseroterapię, naświetlanie promieniowaniem podczerwonym, elektrostymulację) oraz kinezyterapię, czyli odpowiednie ćwiczenia mięśni twarzy i szyi.
Leczenie chirurgiczne stosuje się w przypadkach, gdy zachowawcze nie daje oczekiwanych rezultatów. Wśród przykładowych technik znajdują się między innymi: mikronaczyniową dekompresję nerwu uciśniętego przez naczynie krwionośne, gamma knife czy przezskórne techniki na poziomie zwoju Gassera.
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Stępień A., Neuralgie i nerwobóle twarzy, Polski Przegląd Neurologiczny, 4/2007.
- Kochanowski J., Neuralgia trójdzielna, Aktualności Neurologiczne, 2/2016.
- Słoniewski P., Szmuda T., Neuralgia nerwu trójdzielnego, Neurologia po Dyplomie, 5/2018.