Słoneczne zapalenie warg to dolegliwość przede wszystkim kobiet w starszym wieku, może jednak dotyczyć mężczyzn lub osób młodszych. Wynika z ekspozycji twarzy na działanie promieniowania słonecznego. Słoneczne zapalenie warg zalicza się do stanów przedrakowych.
Z czego wynika słoneczne zapalenie warg?
Słoneczne zapalenie warg ma charakter rozlanego obrzęku w obrębie czerwieni warg. Najczęściej występuje u osób:
- starszych, powyżej 50. roku życia;
- o jasnej karnacji;
- pracujących na wolnym powietrzu;
- narażonych na działanie promieniowania UV.
Czynnikiem ryzyka jest również płeć, ponieważ dolegliwość aż 10-krotnie częściej pojawia się u kobiet niż u mężczyzn.
Zobacz również: Ziarniniakowe zapalenie warg.
Jak objawia się słoneczne zapalenie warg?
Niemal zawsze dolegliwość ogranicza się do wargi dolnej, ze względu na ekspozycję słoneczną. Pierwotnym objawem jest łagodny obrzęk wargi, czemu towarzyszy postępujące ogniskowe złuszczanie. Złuszczanie to stopniowo rozszerza się na całą wargę. Często narasta tak wolno, że pacjent bywa nieświadomy postępu choroby. Następnie prowadzi ono do sztywnienia wargi i powstawania pęknięć.
Po pewnym czasie, na granicy czerwieni wargowej i skóry, dochodzi do niewielkich krwawień. Stopniowo dochodzi do rozmycia granicy czerwieni warg i skóry właściwej. Z czasem pojawiają się na wardze również białawe plamy o szorstkiej powierzchni, co może przypominać objawy leukoplakii. Możliwe jest występowanie pojedynczych owrzodzeń, zwłaszcza w okolicach narażonych na uraz. Mogą one utrzymywać się miesiącami i powodować trudności w różnicowaniu z rakiem wargi, choć w tym drugim przypadku z reguły dochodzi do twardego nacieczenia podstawy, podczas gdy w słonecznym zapaleniu warg obrzęk jest miękki.
W materiale biopsyjnym można zauważyć:
- bezpostaciowe nawarstwienie warstwy rogowej naskórka;
- znaczne nagromadzenie keratyny;
- możliwą dysplazję w warstwie podstawnej;
- zasadochłonność błony śluzowej.
Należy wiedzieć, że rak warg rozwija się w 6-10% przypadków słonecznego zapalenia warg.
Czym jest leukoplakia?
Wspomniany termin leukoplakii odnosi się do rogowacenia białego, które wiąże się z tworzeniem na powierzchni błony śluzowej jamy ustnej białych plam lub tarczek. WHO określa leukoplakią każdą białą plamę lub tarczkę na błonie śluzowej jamy ustnej, która nie wiąże się z żadnym fizycznym lub chemicznym czynnikiem, z wyjątkiem palenia papierosów.
Leczenie słonecznego zapalenia warg
Leczenie przyczynowe polega na unikaniu nasłonecznienia, szczególnie przez osoby z grupy ryzyka. Powinny one również sięgać po kosmetyki ochronne do ust, zawierające odpowiedni filtr UV. Powszechnie stosuje się zatem szminki z wysokim indeksem filtru UV lub zawierające retinol. Jak jeszcze można chronić wargi? Stosowanie pomadki ochronnej nie jest jedynym sposobem ochrony warg przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego. Ważne jest również:
- unikanie wychodzenia z domu w godzinach największego nasłonecznienia porą letnią, zazwyczaj w godzinach 12:00-14:00. O ile jest to możliwe, warto przełożyć sprawunki na wcześniejszą lub późniejszą porę;
- wychodzenie na słońce w kapeluszu z dużym rondem – będzie on bowiem tworzył cień, który w pewnym stopniu ochroni usta;
- unikanie częstego oblizywania warg, ponieważ czynność ta w dużym stopniu je wysusza.
Po wystąpieniu objawów aplikuje się miejscowo maści i kremy z witaminą A lub retinoidami. W ciężkich stanach można rozważyć leczenie chirurgiczne (tak zwana wermilionektomia).
Bibliografia
- Walter A., Starzyńska A., Diagnostyka stanów przedrakowych błony śluzowej jamy ustnej, Forum Medycyny Rodzinnej, 1/2016.
- Marciszyn L., Analiza częstości występowania chorób błony śluzowej jamy ustnej u pacjentów leczonych w Poradni Chorób Przyzębia i Błony Śluzowej Jamy Ustnej Uniwersyteckiego Centrum Stomatologicznego, Gdańsk 2015.
- Górska R., Diagnostyka i leczenie chorób błony śluzowej jamy ustnej, Wydawnictwo MTP, Warszawa 2011.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |