Ziarniniakowe zapalenie warg to dolegliwość o niejasnej etiologii, która znacznie obniża komfort życia codziennego. Charakterystycznym objawem jest obrzęk wargi i/lub policzków. Leczenie tego schorzenia jest wyłącznie objawowe.
Co to jest ziarniniakowe zapalenie warg?
Ziarniniakowe zapalenie warg występuje najczęściej u osób dorosłych, bez szczególnej predyspozycji odnośnie płci. Schorzenie zwane jest również zespołem Mieschera-Melkerssona-Rosenthala. Sam termin zespołu Mieschera określa ograniczenie objawów wyłącznie do ziarniniakowatego zapalenia warg. W przypadku jednoczesnego stwierdzenia pofałdowania języka i porażenia nerwu twarzowego używa się terminu pełnego. Uważa się, że są to różne stadia tej samej choroby, choć w środowisku naukowym nie ma co do tej kwestii całkowitej zgodności.
Z czego wynika ziarniniakowe zapalenie warg?
Schorzenie może być objawem:
- choroby Crohna;
- ziarniniakowatości ustno-twarzowej;
- sarkoidozy.
Uznaje się więc, że ziarniniakowe zapalenie warg może towarzyszyć tym chorobom i ściśle się z nimi wiąże. Dokładna przyczyna rozwoju ziarniniakowego zapalenia warg nie została jednak poznana. Uznaje się, że w niektórych przypadkach istnieją predyspozycje genetyczne. Jeszcze w innych postuluje się etiologię alergiczną, zwłaszcza poprzez kontakt bezpośredni z antygenem.
Dotychczas sugerowano, że czynnikiem sprawczym mogą być antygeny bakteryjne oraz antygeny wirusowe. Nie udało się jednak jednoznacznie potwierdzić bezpośredniego związku przyczynowego. Poprawa stanu klinicznego w niektórych infekcjach bakteryjnych po zastosowaniu antybiotyków, np. metronidazolu, penicyliny czy po usunięciu utajonych zębopochodnych ognisk infekcyjnych, a także charakter stwierdzanej odpowiedzi immunologicznej wydają się zasadnie kierować uwagę na czynniki mikrobiologiczne jako istotnie zaangażowane w patogenezę choroby.
Objawy ziarniniakowatego zapalenia warg
Pierwszym objawem często jest obrzęk, który znika po kilku godzinach lub dniach. Najczęściej przybiera on postać nagłego, rozlanego lub ograniczonego, obrzęku wargi górnej oraz jednego lub obu policzków. W sporadycznych przypadkach zdarza się, że obrzęki dotyczą również czoła, powiek lub części owłosionej głowy. Atakom choroby często towarzyszą objawy ogólne, takie jak:
- podwyższenie ogólnej temperatury ciała;
- ból głowy;
- powiększenie okolicznych węzłów chłonnych;
- osłabienie czucia smaku;
- narastająca suchość w jamie ustnej;
- zaburzenia widzenia.
Powtarzalne epizody powodują, że obrzmienie zaczyna się utrzymywać, a w wyniku zwiększenia jego nasilenia i częstości nabiera ciągłego, narastającego charakteru. W tym stadium na powiększonej wardze mogą pojawić się rozpadliny powodujące bolesność. Zwykle w tym okresie pojawiają się również porażenia nerwów czaszkowych. Porażenie jest jednostronne lub obustronne. Najczęściej dotyczy nerwu twarzowego, może jednak obejmować także nerwy: węchowy, słuchowy, podjęzykowy czy językowo-gardłowy.
Najbardziej charakterystycznym objawem jest jednak zawsze nawracający obrzęk jednej lub obu warg. Początkowo utrzymuje się on 3–6 dni, po czym samoistnie ustępuje. Z czasem traci nawrotowy charakter, czego efektem jest powstanie trwałego obrzęku, który zazwyczaj jest przyczyną dyskomfortu pacjenta. Nie towarzyszą mu jednak dolegliwości bólowe.
Leczenie ziarniniakowego zapalenia warg
Leczenie ma charakter objawowy – obejmuje głównie podawanie NLPZ i miejscowo sterydów. Najczęściej prowadzi się terapię skojarzoną, obejmującą kilka rodzajów leków. Celem takiej terapii jest redukcja obrzęku wargi. Przede wszystkim należy najpierw wykluczyć obecność chorób takich jak sarkoidoza i inne wspomniane wcześniej. Jeśli dojdzie do zdiagnozowania którejś z nich, jak najszybciej należy podjąć jej leczenie.
Ponadto wskazane jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu z pacjentem, dzięki czemu często można wskazać konkretny alergen prowadzący do rozwoju schorzenia. Następnym krokiem jest eliminacja alergenu kontaktowego (często podawanymi przykładami są: czekolada, cynamon i chinina zawarta w toniku).
Bibliografia
- Górska R., Diagnostyka i leczenie chorób błony śluzowej jamy ustnej, Wydawnictwo MTP, Warszawa 2011.
- Karolewski B., Dudko A., Ostrowska-Buchalik H., Zespół Melkerssona−Rosenthala – opis dwóch przypadków, Dental and Medical Problems, 4/2004.
- Wielowieyska-Szybińska D., Pastuszczak M., Wojas-Pelc A., Zespół Melkerssona-Rosenthala, Medycyna Rodzinna, 4/2013.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |