Osteointegracja to termin biologiczny odnoszący się do zrastania tkanki kostnej z innymi strukturami, najczęściej implantami. Zjawisko ma kluczowe znaczenie we współczesnej medycynie, choć odkryto je już znacznie wcześniej. Prawidłowo przebiegająca osteointegracja jest warunkiem uzyskania odczekiwanych efektów terapeutycznych przy wielu problemach zdrowotnych.
Osteointegracja – co to jest?
Proces osteointegracji jest istotnym zjawiskiem zachodzącym na pograniczu wprowadzonego wszczepu i tkanki kostnej. Po raz pierwszy proces ten zaobserwowano już w roku 1952. Jednak na przestrzeni lat coraz intensywniej go monitorować i szukano sposobów, aby go zintensyfikować. Osteointegracja to bezpośrednie morfologiczne i czynnościowe połączenie między uporządkowaną, żywą tkanką kostną, a powierzchnią obciążonego wszczepu. U jej podłoża leży szereg kolejno następujących reakcji tkankowych, które można podzielić na cztery fazy:
- hemostaza;
- faza zapalna’
- faza proliferacji;
- faza przebudowy.
Osteointegracja według definicji Branemarka to bezpośrednie strukturalne i funkcjonalne połączenie organicznej, żywej kości z powierzchnią obciążonego implantu.
Osteointegracja – na czym polega?
Uznaje się, że osteointegracja przebiega w dwóch istotnych mechanizmach: biomechanicznym i chemicznym. Połączenie biomechaniczne (inaczej tzw. interlocking) następuje poprzez wrastanie tkanki kostnej w nieregularności powierzchni implantu i jest procesem długotrwałym. Klinicznie implant tuż po wprowadzeniu w łoże kostne uzyskuje stabilizację pierwotną dzięki swojej geometrii, zaś w dalszym ciągu dochodzi do resorpcji tkanki kostnej. Dopiero z czasem, wskutek powstawania tkanki kostnej, jej przebudowy i wrastania w nieregularności powierzchni implant uzyskuje stabilizację wtórną powstałą na bazie biomechanicznego połączenia z tkanką kostną.
Połączenie chemiczne następuje z kolei natychmiastowo. Nie wymaga upływu czasu, jak ma to miejsce w przypadku mechanizmów biomechanicznych. To wiązanie działające na bardzo małej odległości. Przykładowo, przyjmuje się, że komercyjnie czysty tytan nie ma zdolności biochemicznego wiązania z tkanką kostną i wymaga modyfikacji chemicznych, aby tę zdolność uzyskać.
Od czego zależy osteointegracja?
Proces osteointegracji można określić jako dynamiczny, wieloetapowy, zależny od licznych czynników. W przypadku wszczepów śródkostnych decydującymi komórkami determinującymi odpowiedź tkankową na materiał są osteoblasty (komórki kościotwórcze). Na ich odpowiedź wpływają natomiast właściwości powierzchni wszczepionego materiału. Uważa się, że materiały ceramiczne takie jak hydroksyapatyt wykazują zdolność wiązania biochemicznego z tkanką kostną.
Osteointegracja w stomatologii
Integracja implantu z tkanką kostną w stomatologii (choć nie tylko) obejmuje etap stabilizacji pierwotnej, wynikającej z mechanicznego zakotwiczenia implantu w łożu kostnym i stabilizacji wtórnej prowadzącej do apozycji i remodelingu kości. Utworzony w ten sposób kompleks umożliwia czynnościowe obciążenie, a w rezultacie efektywną klinicznie odbudowę utraconych zębów – nazywa się go funkcjonalną ankylozą. Współcześnie trwają badania nad stworzeniem powierzchni aktywnej implantu, umożliwiającej pełne funkcjonalne obciążenie, w możliwie najkrótszym czasie od momentu implantacji.
Znaczenie osteointegracji w medycynie
Osteointegracja jest niezmiernie istotna, zwłaszcza w kontekście implantologii stomatologicznej. Jest to proces biologiczny, w którym implant (zwykle wykonany z tytanu) łączy się bezpośrednio z tkanką kostną, bez interwencji tkanki łącznej. W rezultacie tego implant staje się stabilny i może pełnić swoją funkcję przez wiele lat. Prawidłowo zintegrowany implant nie wywołuje dyskomfortu ani problemów z użytkowaniem. W przypadku implantów zębowych, przywracają one estetykę uśmiechu, zdolność wyraźnej mowy, żucia i gryzienia kęsów pokarmowych, stabilność łuków zębowych i wyrostków zębodołowych.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny bioalgi
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności. Wzmacnia zęby, kości, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Smektała T., Tutak M., Jędrzejewski M., Sporniak-Tutak K., Biologiczne podstawy osteointegracji, 2014.
- Łukaszewska-Kuska M., Ocena potencjału osteoblastów w procesie osteointegracji na różnie modyfikowanych powierzchniach tytanu. Badania in vitro, Poznań 2013.
- Wojdyło M., Analiza procesu osteointegracji implantów poprzez zastosowanie modyfikacji ich powierzchni metodą fotofunkcjonalizacji.
