Zatoka klinowa to jedna z zatok przynosowych – struktura anatomiczna zlokalizowana w obrębie głowy. Umiejscowiona jest w kości klinowej, stąd jej nazwa. Stanowi strukturę parzystą – obydwie zatoki klinowe oddziela przegroda o tej samej nazwie.
Jak zbudowana jest zatoka klinowa?
Zatoka klinowa posiada nieregularny kształt i jest wypełniona powietrzem. Obydwie zatoki oddziela przegroda zatok klinowych, która przebiega skośnie lub nawet poziomo. Zatoki klinowe mają swoje ujście w tylnej ścianie zachyłka klinowo-sitowego. Zarówno dokładny kształt, jak i rozmiar różni się w zależności od poszczególnych osób – przyjęto jednak, że średnia objętość wynosi około 9 cm3.
Unerwienie
Zatoki klinowe są unerwione przez nerw sitowy tylny, który stanowi gałąź nerwu ocznego, a także przez nerw szczękowy przez gałęzie oczodołowe zwoju skrzydłowo-podniebiennego.
Za co odpowiadają zatoki klinowe?
Nie do końca wiadomo, jakie konkretnie funkcje pełnią zatoki klinowe. Uznaje się jednak, że biorą one udział w:
- ogrzewaniu i nawilżaniu wdychanego powietrza;
- odbieraniu bodźców zapachowych;
- zmniejszaniu masy twarzoczaszki, dzięki czemu głowa nie jest ciężka;
- termoregulacji;
- ochronie głowy przed urazami mechanicznymi.
Nie jest do końca udowodnione, ale przyjmuje się, że odgrywają one także rolę w prawidłowej mowie. Wnioskuje się tak, ponieważ przy różnych dolegliwościach zatok klinowych głos ulega zmianie.
Zobacz również: Zatoka jamista.
Zapalenie zatoki klinowej
Zapalenie zatoki klinowej stanowi do 3% wszystkich stanów zapalnych zatok przynosowych, nie występuje więc często. Jej przyczyną są najczęściej infekcje bakteryjne lub wirusowe. W sąsiedztwie zatoki klinowej znajdują się niezwykle istotne struktury:
- tętnica szyjna wewnętrzna;za
- nerw wzrokowy;
- opona twarda;
- nerwy czaszkowe od III do VI.
Mimo tego, pierwsze objawy ze strony zatoki klinowej są mało charakterystyczne i nie dotyczą struktur sąsiadujących. Najczęściej występują bóle głowy, którym mogą towarzyszyć zaburzenia ze strony narządu wzroku. Typowe jest, że nasilają się one podczas ruchów głowy, kaszlu, chodzenia, schylania, przy czym w niewielkim stopniu reagują na leki przeciwbólowe. Do innych objawów należą:
- upośledzenie drożności nosa;
- spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła;
- podwójne widzenie;
- porażenie nerwów czaszkowych;
- zawroty głowy;
- w przypadku ostrego zapalenia zatoki klinowej – gorączka.
Leczenie dolegliwości zatoki klinowej polega na farmakoterapii. W związku z tym, że najczęstszą przyczyną stanów zapalnych są infekcje bakteryjne, terapia zwykle opiera się na przyjmowaniu antybiotyków (podawanych dożylnie). W uzasadnionych przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna przy użyciu endoskopu. Rokowania są dobre.
Inne dolegliwości zatoki klinowej
Nie tylko stany zapalne są problemem omawianych struktur. Niekiedy może dojść do powstania torbieli lub polipów zatoki klinowej. Torbiele wynikają z niedrożności ujścia gruczołu śluzowego, natomiast polipy są miękkimi rozrostami błony śluzowej o charakterze nienowotworowym. Obydwie dolegliwości występują jednak rzadziej niż zapalenie.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kozłowski Z., Mazerant M., Skóra W., Dąbrowska K., Sphenoidotomia w leczeniu izolowanych chorób zatoki klinowej, Otolaryngologia Polska, 5/2008.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Wardas P., Markowski J., Piotrowska-Seweryn A., Przegląd aktualnych wytycznych w zakresie diagnostyki i leczenia zapaleń zatok przynosowych z praktycznym komentarzem, Forum Medycyny Rodzinnej, 4/2014.
