Tętnica szyjna wewnętrzna (łac. arteria carotis interna) zaopatruje przednią część mózgowia, oko i jego narządy dodatkowe oraz wysyła gałęzie do czoła i nosa.
Jak przebiega tętnica szyjna wewnętrzna?
Tętnica szyjna wewnętrzna posiada swój początek na wysokości górnego brzegu chrząstki tarczowatej oraz w przedłużeniu tętnicy szyjnej wspólnej. Następnie lekko falowanym przebiegiem kieruje się ku górze do otworu zewnętrznego kanału tętnicy szyjnej zlokalizowanego na podstawie czaszki.
W swoim początkowym odcinku w obrębie trójkąta tętnicy szyjnej układa się ona bocznie i delikatnie ku dołowi od tętnicy szyjnej zewnętrznej. Z kolei w swoim dalszym przebiegu biegnie przez cały kanał tętnicy szyjnej, po czym w bruździe tętnicy szyjnej na trzonie kości klinowej przechodzi przez zatokę jamistą. Dalej biegnie ku górze i ulega podziałom na gałązki końcowe. W rezultacie takiego przebiegu można wyróżnić 2 główne części tętnicy szyjnej wewnętrznej:
- część szyjną;
- część głowową.
Szyjna stanowi przedłużenie tętnicy szyjnej wspólnej i prowadzi do dolnej powierzchni części skalistej kości skroniowej. Tylko niewielki jej odcinek początkowy znajduje się w trójkącie tętnicy szyjnej, po czym krzyżuje ona od tyłu brzusiec tylny mięśnia dwubrzuścowego i mięśnia rylcowo-gnykowego. Ostatecznie wstępuje do przestrzeni przygardłowej. Część szyjna oddaje odgałęzienia.
Część głowowa przebiega przez podstawę czaszki zataczając po drodze kilka krzywizn. Pierwsza ma miejsce u wejścia do kanału tętnicy szyjnej, druga – u jego wyjścia. Kolejne krzywizny lokalizują się obok przysadki mózgowej i w jamie podpajęczynówkowej.
Zobacz również: Płyn mózgowo-rdzeniowy.
Odgałęzienia tętnicy szyjnej wewnętrznej
Końcowy odcinek omawianego naczynia oddaje wielkie gałęzie do mózgu i oka, natomiast w kanale tętnicy szyjnej oraz zatoce jamistej odgałęziają się od tętnicy wyłącznie drobne naczynka do jamy bębenkowej, opony twardej, przysadki mózgowej i do sąsiednich nerwów. Dodatkowo tętnica szyjna wewnętrzna oddaje zatem następujące gałęzie:
- szyjno-bębenkową;
- kanału skrzydłowego;
- zatoki jamistej;
- tętnicę oczną – ta z kolei oddaje swoje odgałęzienia, w tym tętnicę środkową siatkówki i tętnicę łzową.
Po odgałęzieniu się tętnicy ocznej z końcowego odcinka tętnicy szyjnej wewnętrznej odchodzą 4 gałęzie, które kierują się do mózgowia i zaopatrują je wspólnie z tętnicą kręgową. Są to tętnice:
- łącząca tylna;
- naczyniówkowa wraz ze swoimi gałęziami końcowymi;
- przednia mózgu;
- środkowa mózgu.
Ostatecznie wszystkie gałęzie zaopatrujące mózgowie dochodzą do opony miękkiej i rozgałęziają się na jej powierzchni w jamie podpajęczynówkowej.
Zobacz również: Opony mózgowe.
Koło tętnicze mózgu
Tętnice mózgowe pochodzące z tętnicy szyjnej wewnętrznej oraz z tętnicy kręgowej na podstawie mózgu zespalają się ze sobą w charakterystyczny sposób. W efekcie powstaje tak zwane koło tętnicze mózgu. Częściami mózgowia objętymi tym kołem są:
- blaszka krańcowa;
- guz popielaty;
- skrzyżowanie wzrokowe;
- ciała suteczkowate;
- istota dziurkowana tylna.
Głównym celem koła tętniczego mózgu jest unaczynienie tych ważnych struktur zlokalizowanych w obrębie mózgowia.
Co unaczynia tętnica szyjna wewnętrzna?
Zasięg tętnicy szyjnej wewnętrznej jest bardzo duży. Zaopatruje ona mózgowie (wspólnie z tętnicą kręgową), gałkę oczną oraz całą zawartość oczodołu, w tym również mięśnie, gruczoł łzowy czy tkankę łączną. Ponadto unaczynia:
- powieki;
- oponę twardą przedniego dołu czaszki;
- błonę śluzową jamy nosowej i zatok przynosowych;
- skórę i mięśnie okolicy czołowej;
- nasadę nosa zewnętrznego.
Jak zatem widać, jest to niezwykle ważna tętnica w ciele człowieka. Po podwiązaniu tętnicy szyjnej wewnętrznej często występują zaburzenia mózgowe. W efekcie, podwiązanie, zwłaszcza w podeszłym wieku, często ma wynik śmiertelny.
Jak unerwiona jest tętnica szyjna wewnętrzna?
W części szyjnej omawiane naczynie jest unerwione stosunkowo skąpo. Dochodzą tutaj gałązki zwoju szyjnego górnego oraz nerwu językowo-gardłowego. Z kolei w obrębie czaszki zawdzięcza ona unerwienie głównie nerwowi szyjno-tętniczemu wewnętrznemu. Odchodzi on od zwoju szyjnego górnego. Ponadto nerw ten wytwarza dokoła tętnicy szyjnej wewnętrznej splot szyjno-tętniczy wewnętrzny.
Warto wiedzieć, że dochodzą tutaj również gałęzie pochodzące od zwoju trójdzielnego oraz od nerwu skalistego większego, będącego gałęzią nerwu twarzowego.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
Polecane produkty:
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |