Mięsień zwieracz górny gardła (łac. musculus constrictor pharyngis superior) jest jedną z trzech struktur mięśniowych zaliczanych do grona mięśni zwieraczy gardła. Uczestniczy głównie w przełykaniu kęsów pokarmowych oraz w przesuwaniu się treści pokarmowej w kierunku żołądka. Jego czynność można podzielić na etapy.
Mięsień zwieracz górny gardła – budowa
Mięsień zwieracz górny gardła posiada charakterystyczny, czworoboczny kształt i w stosunku do pozostałych mięśni zwieraczy gardła (mięśnia zwieracza środkowego gardła i mięśnia zwieracza dolnego gardła) lokalizuje się najgłębiej.
Jego przyczepy początkowe (pp) można wymienić następująco:
- wyrostek skrzydłowaty kości klinowej;
- szew skrzydłowo-żuchwowy;
- kresa żuchwowo-gnykowa;
- brzeg boczny nasady języka.
Mięsień ten końcowo przyczepia (pk) się do szwu gardła, gdzie łączy się z włóknami pozostałych zwieraczy gardła.
Mięsień zwieracz górny gardła – czynność
Przede wszystkim mięsień ten bierze udział w spożywaniu pokarmów, zwłaszcza w przełykaniu i przesuwaniu treści pokarmowej przez gardło, aż do przełyku. Początkowo pokarm jest formowany w jamie ustnej i przesuwany do gardła przez język. Ten etap odbywa się świadomie. Dalej następuje etap gardłowy – właśnie w tym momencie aktywuje się mięsień zwieracz górny gardła, który kurczy się, zwężając światło gardła i ułatwiając przesunięcie kęsa w dół. Równocześnie podniebienie miękkie unosi się, aby zapobiec przedostaniu się pokarmu do jamy nosowej. Skurcze kolejnych mięśni zwieraczy gardła oraz mięśni przełyku powodują dalsze przesuwanie kęsa w stronę żołądka (etap przełykowy).
Zobacz również: Odynofagia.
Dodatkowo mięsień zwieracz górny gardła zabezpiecza drogi oddechowe, ponieważ pomaga w izolowaniu jamy nosowej podczas przełykania. Bierze udział w fonacji, czyli w kształtowaniu dźwięków mowy. W określonych sytuacjach wspomaga też odruch wymiotny lub kaszel. Wszelkie zaburzenia czynności mięśnia zwieracza górnego gardła mogą powodować dysfagię, zachłystywanie się i różnego stopnia upośledzenie fonacji.
Unerwienie mięśnia zwieracza górnego gardła
Za unerwienie mięśnia zwieracza górnego gardła odpowiada nerw językowo-gardłowy, pochodzący ze splotu gardłowego. Jest on nerwem mieszanym, choć większą jego część tworzą włókna czuciowe.
Unaczynienie mięśnia zwieracza górnego gardła
Mięsień zwieracz górny gardła jest unaczyniony przez kilka tętnic, które dostarczają mu krew i składniki odżywcze. Głównymi są jednak: tętnica gardłowa wstępująca, tętnica podniebienna wstępująca, tętnica podniebienna większa, a także tętnica tarczowa dolna.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Oryginalne plastry do kinesiotapingu zostały stworzone przez dr Kenzo Kase, wynalazcę metody kinesiotaping. Znajdują zastosowanie m.in. w fizjoterapii i kosmetologii. To formuła, która imituje linię papilarną ludzkiej skóry. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
- Szpinda M., Anatomia prawidłowa człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2022.
