Anizokoria to inaczej nierówność źrenic diagnozowana w momencie, gdy różnica szerokości wynosi 1 mm lub więcej. Stanowi objaw przydatny w diagnostyce zaburzeń okulistycznych i neurologicznych. Należy jednak pamiętać, że jest wyłącznie objawem, a przyczyna może znajdować się w zupełnie innym miejscu. Anizokoria może dotyczyć osób bez względu na wiek czy płeć.
Fizjologia i anatomia
Za szerokość źrenic, a więc ich prawidłowe rozstawienie, odpowiada część współczulna oraz przywspółczulna autonomicznego układu nerwowego. Obie unerwiają bowiem mięśnie regulujące ten rozstaw, a więc głównie mięsień rozwieracz źrenicy i mięsień zwieracz źrenicy.
Mięsień rozwieracz źrenicy unerwiany jest częścią współczulną, której aktywacja rozpoczyna się już w podwzgórzu. Stąd pobudzenie dociera do ośrodka rzęskowo-rdzeniowego w rdzeniu kręgowym (na poziomie C8-Th2), a dalej do pnia współczulnego, zwoju szyjnego górnego i zwoju rzęskowego.
Mięsień zwieracz źrenicy jest unerwiany przywspółczulnie, przy czym aktywacja włókien rozpoczyna się w śródmózgowiu. Stąd impuls biegnie do zwoju rzęskowego drogą nerwu okoruchowego.
Anizokoria – przyczyny
Przyczyną anizokorii mogą być wszelkie zaburzenia anatomiczne i czynnościowe przedstawionych wyżej dróg i struktur układu nerwowego odpowiadających za szerokość źrenic. Najczęściej diagnozowanymi przyczynami patologicznymi są:
- zapalenie tęczówki oka;
- jaskra;
- stwardnienie rozsiane;
- guzy i tętniaki mózgu;
- udar mózgu;
- niedokrwienie ośrodkowego układu nerwowego;
- przebyte urazy głowy lub uszkodzenia gałek ocznych;
- porażenie nerwu okoruchowego;
- zespół Hornera;
- nowotwory.
Udowodniono także powiązanie między nierównością źrenic a nerwicą. Warto wspomnieć, że anizokoria może mieć podłoże zupełnie fizjologiczne. Szacuje się, że 1 osoba na 5 posiada nierówne źrenice i nie ma to związku z żadnymi problemami zdrowotnymi. Fizjologicznie różnica nie wynosi zazwyczaj więcej niż 1 mm.
Odrębnym zjawiskiem jest anizokoria polekowa, związana najczęściej z przyjmowaniem parasympatykolityków czy sympatykomimetyków. Farmakologiczne zwężenie źrenicy może być konsekwencją zatrucia pestycydami, trutkami na owady lub agonistami receptora muskarynowego. Badaniem odróżniającym anizokorię polekową od tej wywołanej uciskiem nerwu okoruchowego jest test z użyciem 1% pilokarpiny.
Anizokoria – objawy
Anizokoria nie jest jednostką chorobową, dlatego sama w sobie nie wiąże się z występowaniem żadnych objawów klinicznych. U osób z postacią fizjologiczną nie zauważa się różnicy w samopoczuciu czy stanie zdrowia. Z kolei pojawienie się poniższych objawów może wskazywać na przyczynę patologiczną:
- bóle oczu;
- światłowstręt;
- bóle głowy;
- zaburzenia widzenia (zwłaszcza asymetryczne), w tym nieostre widzenie i przymglone widzenie;
- opadanie powieki;
- zaburzenie ruchomości gałek ocznych;
- sztywność karku;
- gorączka;
- zawroty głowy;
- zezowanie.
Pojawienie się tych objawów jest wskazaniem do wizyty u okulisty oraz neurologa. Podstawą diagnostyki jest badanie reakcji źrenicy na światło, badanie dna oka oraz tomografia komputerowa głowy.
Anizokoria – leczenie
Anizokoria, jako że nie jest jednostką chorobową, nie wymaga odrębnego leczenia. Należy znaleźć jej przyczynę i skupić się na jej eliminacji. Przykładowo, jeśli przyczyną jest guz mózgu, często konieczne bywa jego chirurgiczne usunięcie lub dłuższa farmakoterapia. Niekiedy rozważa się także zabiegi okulistyczne. Rodzaj podjętej terapii zależy od wieku i stanu zdrowia pacjenta oraz objawów towarzyszących nierówności źrenic.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory witamin i minerałów. Jej zadaniem jest wzmocnienie organizmu i w naturalny sposób wspomaganie procesu jego oczyszczenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Strzelecka J., Skadorwa T., Anizokoria u dzieci, Okulistyka po Dyplomie, 10/2014.
- Mazur R., Świerkocka-Miastowska M., Diagnostyka wczesnego okresu udaru mózgu, Choroby Serca i Naczyń, 3/2005.
- Kuhn F., Urazy oka, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2011.
