Tętnica szyjna wspólna (łac. arteria carotis communis) jest najsilniejszą tętnicą szyi. Jej grubość może dochodzić nawet do 8 mm i nie zmienia się w całym jej przebiegu. Uszkodzenie tej tętnicy powoduje gwałtowny, silny krwotok, który jeśli nie zostanie zatamowany – w ciągu kilku minut powoduje śmierć poszkodowanego.
Jak przebiega tętnica szyjna wspólna?
Obydwie tętnice – prawa i lewa – wykazują różnice w kontekście długości, początku i przebiegu. Prawa rozpoczyna się bowiem w miejscu rozdwojenia pnia ramienno-głowowego, lewa z kolei wychodzi z najniższej części łuku aorty, który znajduje się między pniem ramienno-głowowym a tętnicą podobojczykową lewą
Część piersiowa tętnicy szyjnej wspólnej lewej biegnie nieco skośnie w górnym odcinku śródpiersia przedniego, dopiero na poziomie górnej granicy stawu mostkowo-obojczykowego przechodzi w część szyjną.
Części szyjne obu tętnic są do siebie podobne. Obie wstępują bowiem w obszar trójkąta tętnicy szyjnej. Rozpoczynają się na granicy stawu mostkowo-obojczykowego i dochodzą aż do górnego brzegu chrząstki tarczowatej. Tutaj dzielą się na swoje gałęzie końcowe.
Zatoka tętnicy szyjnej
Górny odcinek tętnicy szyjnej wspólnej przeważnie jest wyraźnie poszerzony i z tego względu otrzymał on nazwę zatoki tętnicy szyjnej. Zatoka ta nie zaznacza się jeszcze w pierwszych latach życia, uwidacznia się dopiero w okolicach 4. roku życia. Przypuszczalnie funkcją tej struktury jest nadzór i regulacja ciśnienia krwi w tętnicy.
Jak unerwiona jest tętnica szyjna wspólna?
Tętnica szyjna wspólna jest dość skąpo unerwiona. Od dołu dochodzą do niej włókna części szyjnej pnia współczulnego, natomiast od góry – nerw językowo-gardłowy, nerw błędny i górny korzeń pętli szyjnej. Znacznie silniejsze unerwienie występuje w obrębie zatoki tętnicy szyjnej.
Podział tętnicy szyjnej wspólnej
Rozwidlenie omawianej tętnicy zaznacza jej górny koniec. Miejsce podziału (niezależnie od wieku) leży najczęściej na wysokości górnej części IV kręgu szyjnego lub dolnej części III kręgu szyjnego – zawsze w obrębie trójkąta tętnicy szyjnej. Kształt tego podziału jest osobniczo zmienny. Waha się od formy widłowatej do formy łukowatej. U dzieci najczęściej występuje forma pierwsza, zaś u osób dorosłych – druga.
Zobacz również: Tętnica szyjna wewnętrzna.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
