Mięsień rzęskowy (łac. musculus ciliaris) to istotny dla narządu wzroku mięsień wchodzący w skład ciała rzęskowego. Zmiana jego napięcia skutkuje zmianą kształtu (uwypukleniem się) soczewki oka, jest więc niezbędny dla prawidłowej akomodacji oka. Unerwienie tego mięśnia pochodzi zarówno z układu nerwowego współczulnego, jak i przywspółczulnego.
Mięsień rzęskowy – budowa
Mięsień rzęskowy tworzą komórki mięśniowe gładkie. Zbudowany jest z 4 części:
- zewnętrznej – przebiegają w niej włókna południkowe, mające swój początek na granicy rogówkowo-twardówkowej, w obrębie ostrogi twardówki. Biegną ku tyłowi i łączą się ze sobą pod kątem ostrym. Przyczep końcowy znajduje się w blaszce nadnaczyniówkowej oka;
- środkowej – przyczep początkowy włókien znajduje się na ostrodze twardówki, jednak bardziej przyśrodkowo niż w przypadku warstwy zewnętrznej. Biegną ku tyłowi. Są krótkie i nie sięgają do równika gałki ocznej;
- wewnętrznej – zbudowana z włókien okrężnych, łączących się ze sobą pod kątem rozwartym. Warstwa ta rozwija się dopiero po urodzeniu, nie występuje ona u noworodków;
- przedniej – włókna częściowo wnikają do wyrostków rzęskowych otaczając pętlą ich końce zwrócone do komory tylnej oka.
Warto również wiedzieć czym jest ciało rzęskowe. Jest to część środkowa błony naczyniowej oka, składająca się aż z 6 warstw:
- blaszki nadnaczyniówkowej;
- mięśnia rzęskowego;
- warstwy naczyniowej wraz z wyrostkami rzęskowymi;
- blaszki podstawnej;
- nabłonka;
- błony granicznej wewnętrznej.
Jest to więc dość złożona anatomicznie struktura.
Mięsień rzęskowy – funkcje
Główną funkcją mięśnia rzęskowego jest jego udział w akomodacji oka. Podczas skurczu jego warstwy okrężnej ciało rzęskowe grubieje i przesuwa się do przodu. Jednocześnie grubieją zwrócone ku soczewce końce wyrostków rzęskowych i kierują się do przodu. Podczas zwolnionej akomodacji ciało rzęskowe ulega ścieńczeniu i przesuwa się ku tyłowi, co powoduje spłaszczenie soczewki oka.
Akomodacja to jednak nie wszystko. Mięsień rzęskowy, kurcząc się i rozkurczając, przyczynia się do odpływu cieczy wodnistej z komory przedniej oka przez więzadło grzebieniaste. Warto wiedzieć, że mięsień ten pracuje cały czas, bez przerwy. Często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że wiele mięśni w naszym ciele pozostaje stale aktywna mimo naszej świadomości i woli. Jednym z nich jest właśnie mięsień rzęskowy.
Mięsień rzęskowy – unerwienie
W unerwieniu całego ciała rzęskowego, a więc i mięśnia rzęskowego, udział biorą:
- nerwy rzęskowe krótkie pochodzące od zwoju rzęskowego. Zawierają one 3 rodzaje włókien: współczulne, przywspółczulne oraz czuciowe;
- nerwy rzęskowe długie pochodzące od nerwu nosowo-rzęskowego, prowadzące nerwy czuciowe.
Włókna nerwowe tworzą w ciele rzęskowym splot rzęskowy. Czynność mięśnia rzęskowego jest niezależna od naszej woli.
Mięsień rzęskowy – unaczynienie
Ciało rzęskowe zaopatrują gałązki tętnic rzęskowych tylnych długich (pochodzących od tętnicy ocznej) i tętnic rzęskowych przednich (pochodzących od gałęzi mięśniowych tętnicy ocznej). Tętnice rzęskowe tworzą charakterystyczne koło tętnicze tęczówki większe.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom V, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Walocha J., Anatomia Prawidłowa Człowieka, tom IV, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
