Carcinoma basocellulare (inne nazwy to: basalioma, ang. basal cell carcinoma, BCC) to inaczej rak podstawnokomórkowy, należący do najczęściej występujących nowotworów złośliwych skóry. Stanowi aż 80% wszystkich nowotworów skóry. Nowotwór ten charakteryzuje się naciekaniem okolicznych tkanek oraz niszczeniem sąsiadujących z nim struktur, jak np. chrząstki czy kości. Diagnozowaniem i leczeniem zajmuje się zespół interdyscyplinarny składający się z lekarza dermatologa i lekarza onkologa.
Carcinoma basocellulare – przyczyny
Dokładne przyczyny rozwoju nowotworów nie są znane. Wymienia się jednak czynniki ryzyka, takie jak:
- nadmierna ekspozycja na słońce;
- częste korzystanie z solarium;
- nikotynizm;
- infekcje HPV;
- I fenotyp skóry;
- skóra pergaminowa lub barwnikowa;
- zespół Rombo;
- zespół Gorlina-Goltza;
- porokeratoza;
- przewlekłe, niegojące się owrzodzenia skóry;
- stan po przeszczepie narządów wewnętrznych;
- zespół AIDS;
- znamiona łojowe;
- toczeń rumieniowaty skóry;
- liszaj płaski lub liszaj twardzinowy.
W gronie osób szczególnie narażonych są także pracownicy fizyczni, którzy swoją pracę wykonują na świeżym powietrzu i nie korzystają przy tym z fotoprotekcji w postaci kremów z filtrem UV.
Rak podstawnokomórkowy – objawy
W znacznej większości przypadków, ponieważ aż w 80%, rak podstawnokomórkowy lokalizuje się w obrębie skóry głowy lub szyi. Może jednak pojawić się w dowolnym miejscu na ciele, np. na mosznie u mężczyzn. Gdy nowotwór rozwija się na twarzy, miejscem jego występowania zwykle są okolice oczu, skrzydełka nosa oraz wewnętrzne kąty oczu.
Najczęściej obserwuje się niewielki guzek otoczony wałowatym brzegiem, wskazuje on na postać guzkową raka podstawnokomórkowego. Zmiany skórne obejmują małe ranki pokryte strupem, które przez długi czas się nie goją, co może wzbudzać niepokój u pacjenta. Strup cyklicznie odpada odsłaniając niewielkie owrzodzenie szybko pokrywające się nowym strupem. Właśnie ten objaw jest najczęstszą przyczyną wizyty pacjenta u lekarza, dzięki czemu można na wczesnym etapie zdiagnozować raka i rozpocząć jego leczenie. Inną postacią zmian skórnych są płaskie, zaczerwienione i łuszczące się miejsca na ciele.
Diagnostyka nowotworów
Podstawą diagnostyki nowotworów skóry są dokładne oględziny pacjenta. Lekarz obserwuje zmiany skórne, także w powiększeniu z użyciem specjalnego sprzętu. Może delikatnie naruszyć je sterylnym patyczkiem, co u niektórych pacjentów powoduje ból czy świąd. Na podstawie objawów subiektywnych można zróżnicować zmiany skórne z chorobami dermatologicznymi. Aby z całkowitą pewnością zdiagnozować raka podstawnokomórkowego należy pobrać wycinek zmiany i odesłać go do badań histopatologicznych.
Carcinoma basocellulare – leczenie
Leczenie raka podstawnokomórkowego opiera się na wycięciu zmiany skórnej z marginesem zdrowych tkanek (1-2 mm). Wyłącznie takie postępowanie daje gwarancję wyleczenia. Niektórzy pacjenci preferują radioterapią, np. gdy wycięcie zmiany skórnej powodowałoby poważny defekt estetyczny. Takie rozwiązanie nie daje jednak gwarancji wyleczenia i ma znacznie mniejszą skuteczność niż leczenie chirurgiczne. Radioterapię stosuje się również w przypadku zmian o bardzo dużej średnicy oraz gdy ich wycięcie nie jest możliwe z powodów technicznych, ponieważ znajdują się np. na czubku głowy. U niektórych pacjentów dodatkowo stosuje się miejscowo maści z chemioterapeutykami lub lekami immunomodulującymi.
Carcinoma basocellulare – rokowania
Rokowania są bardzo dobre, jeśli rak zostanie wykryty wcześnie i równie szybko wdroży się odpowiednie leczenie. U większości pacjentów uzyskuje się oczekiwane rezultaty. Należy pamiętać, że carcinoma basocellulare ma tendencję do wznawiania się w miejscu starej blizny po operacji wycięcia zmiany, dlatego należy regularnie obserwować bliznę i co pewien czas uczęszczać na kontrole lekarskie.
Polecane produkty:
|
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ciążyńska M., Szczęsna P., Narbutt J., Lesiak A., Przypadek raka podstawnokomórkowego skóry – jak leczyć, gdy chirurg już nic nie może? Forum Dermatologicum, 2/2017.
- Rutkowski P., Owczarek W., Raki skóry, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 3/2018.
- Giorgi V., Savarese I., Gori A., D’Errico A., Grazzini M., Papi F., La gestione clinico-pratica del carcinoma basocellulare, dalla diagnosi al follow-up, Rivista Società Italiana di Medicina Generale, 5/2015.
