Ból dziąsła to dość częsty problem stomatologiczny, który może występować u pacjentów bez względu na wiek. Istnieje wiele czynników ryzyka predysponujących do niego, na które mamy realny wpływ. Dlatego w wielu przypadkach możemy zapobiegać występowaniu dolegliwości bólowych, stanów zapalnych i krwawienia dziąseł. Jeśli jednak problem utrzymuje się dłuższy czas, warto skonsultować się ze stomatologiem. Być może pojawia się konieczność wdrożenia specyficznego leczenia.
Ból dziąsła – przyczyny
Do bólu dziąseł mogą prowadzić różnorodne czynniki. Jednak zdecydowanie najczęściej są to:
- niedostateczna higiena jamy ustnej – gromadząca się płytka nazębna (zawierająca resztki pokarmowe i liczne patogenne bakterie) po kilku dniach zaczyna przemieniać się w kamień nazębny, który może albo utrzymywać się na powierzchni szkliwa, albo migrować pod dziąsła (kamień nazębny poddziąsłowy). W obu przypadkach wielokrotnie zwiększa ryzyko chorób dziąseł;
- podrażnienia i urazy dziąseł, np. w przebiegu szczotkowania zębów szczoteczką ze zbyt sztywnym włosiem, wskutek zbyt mocnego dociskania szczoteczki do dziąseł, a także przy zbyt agresywnym nitkowaniu przestrzeni międzyzębowych;
- infekcje wirusowe, grzybicze, bakteryjne, w tym zwłaszcza grzybica jamy ustnej lub opryszczka wargowa;
- źle dobrane protezy zębowe lub aparaty ortodontyczne;
- niektóre choroby ogólnoustrojowe, które negatywnie oddziałują na zdrowie jamy ustnej zwłaszcza wtedy, gdy są niekontrolowane lub błędnie leczone, np. cukrzyca, skrajny niedobór witaminy C (awitaminoza);
- wyrzynanie się zębów mądrości (dotyczy bólu dziąseł w tylnej części łuków zębowych);
- wyrzynanie się zębów mlecznych lub pierwszych zębów stałych (dotyczy dzieci);
- paradontoza.
Mówiąc o niedostatecznej higienie jamy ustnej ma się na myśli zarówno zbyt rzadkie szczotkowanie zębów, jak i unikanie nitkowania przestrzeni międzyzębowych, chodzenie spać bez umycia zębów po spożytym posiłku, unikanie systematycznej higienizacji zębów. Wszystkie wymienione wyżej problemy mogą doprowadzić do stanu zapalnego dziąseł, co daje dość charakterystyczny obraz kliniczny.
Ból dziąsła – objawy
Ból dziąsła rzadko kiedy przebiega jako objaw izolowany. Najczęściej takie dziąsło jest jednocześnie zaczerwienione, spuchnięte (obrzęknięte), przekrwione. Może mieć tendencję do krwawienia, zwłaszcza przy szczotkowaniu zębów lub spożywaniu twardych pokarmów (najczęściej krwawienie widać wówczas przy odgryzaniu kęsów całego jabłka). U niektórych pacjentów może pojawić się uczucie pieczenia w okolicy dziąsła, a dolegliwości te nasilają się zwłaszcza podczas dotykania obrzękniętego dziąsła palcem, szczoteczką do zębów, pokarmem lub językiem. Nadmierna wrażliwość na niskie i wysokie temperatury pokarmów i napojów także są dość typowe.
Pozostałe objawy zależą głównie od tego, co spowodowało ból dziąsła. Przykładowo jeśli przyczyną była infekcja grzybicza, z reguł na języku obserwuje się nietypowy nalot o nieprzyjemnym zapachu. Natomiast jeśli czynnikiem sprawczym jest niedostateczna higiena jamy ustnej, typowe są” halitoza, nalot na zębach początkowo w postaci płytki nazębnej możliwej do usunięcia szczotkowaniem, później przemieniający się w twardy osad niemożliwy do samodzielnego usunięcia, w skrajnych przypadkach próchnica zębów.
Ból dziąsła – diagnostyka i leczenie
Przy bólach dziąseł w pierwszej kolejności należy udać się do lekarza stomatologa, który oceni kondycję jamy ustnej i zębów, a następnie wdroży odpowiednie leczenie. Najczęściej wykonuje się higienizację zębów, jednak jeśli specjalista zidentyfikuje ogniska infekcji, wdroży inne, odpowiednie leczenie (np. antybiotykoterapię, leczenie kanałowe, plombowanie). Jeśli stan zębów nie wzbudza niepokoju, stomatolog może zasugerować pacjentowi wykonanie RTG jamy ustnej (aby sprawdzić, czy problem nie leży po stronie korzeni zębowych i torbieli poddziąsłowych) oraz badania krwi. Pacjenci z chorobami przewlekłymi powinni skonsultować się ze swoimi lekarzami prowadzącymi, aby upewnić się, że ból dziąseł nie jest związany z zaostrzeniem tej choroby.
Domowe sposoby na ból dziąsła
Najskuteczniejszym sposobem na ból dziąsła w warunkach domowych jest dokładna higiena jamy ustnej. Należy szczególnie zwrócić uwagę na codzienne (2-krotne w ciągu dnia) szczotkowanie zębów poprzedzone nitkowaniem przestrzeni międzyzębowych, przy czym wszystkie te działania muszą mieć zachowaną prawidłową metodykę. Dobrze sprawdzić się mogą ziołowe płukanki do jamy ustnej, np. z szałwii, rumianku, mięty, a także płukanki wykonane z soli fizjologicznej.
Doraźnie należy unikać czynników zaostrzających stany zapalne dziąseł, takich jak bardzo ostre pokarmy (czosnek, chili), pokarmy twarde, mogące podrażniać dziąsła (np. chipsy), alkohol, papierosy. Systematyczne nawilżanie jamy ustnej sprawdzi się zwłaszcza w przypadku pacjentów z zespołem Sjogrena i zaburzeniami syntezy śliny.
Polecane produkty:
![]() |
Kolagen naturalny bioalgi
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności. Wzmacnia zęby, kości, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bilińska M., Sokalski J., Ciążowe zapalenie dziąseł ze szczególnym uwzględnieniem guzów ciążowych, Ginekologia Polska, 87/2016.
- Podsiadła-Urban G., Kiernicka M., Wysokińska-Miszczuk J., Wpływ estrogenów i progesteronu na stan przyzębia w poszczególnych okresach życia kobiety – przegląd piśmiennictwa, Dental and Medical Problems, 47/2010.