Zęby mleczne to pierwsze uzębienie człowieka, które pojawia się w jamie ustnej już w okolicach 8. miesiąca życia. Dzieci mają 20 zębów mlecznych (10 w żuchwie oraz 10 w szczęce), dla porównania osoba dorosła posiada 32 zęby stałe. Wyrzynanie się zębów mlecznych wiąże się z nieprzyjemnymi dolegliwościami, takimi jak obrzęk dziąseł czy ból, jednak ich wypadanie nie stanowi problemu. Często jest wręcz wyczekiwane przez dzieci.
Wyrzynanie się zębów mlecznych
Wyrzynanie zęba obejmuje jego przemieszczenie się z miejsca rozwoju w kości do jamy ustnej aż do osiągnięcia przez ząb ostatecznej pozycji funkcjonalnej. Wbrew powszechnemu przekonaniu, to nie tylko moment pojawienia się korony zęba w dziąśle. Cały proces obejmuje 3 etapy:
- I – przederupcyjny – formowanie korony zęba i początkowych części jego korzenia. Korona w pewnym stopniu zmienia swoją pozycję;
- II – przedfunkcjonalno-erupcyjny – korona zęba wychodzi z kości, osiągając pozycję okludalną. Całkowicie tworzy się już korzeń zęba, przy czym dodatkowo formują się zębodoły, ozębna i elementy dziąsła;
- III – funkcjonalny – ostateczne wyrznięcie się zęba mlecznego.
Zęby mleczne wyrzynają się na różnym etapie życia. W medycynie i anatomii wyróżnia się 5 grup odnoszących się do ukazania się pierwszego ząbka mlecznego. Są to ząbkowania:
- przedwczesne (zęby wrodzone i noworodkowe);
- wczesne – 3. i 4. miesiąc życia;
- o czasie – między 5. a 8. miesiącem życia;
- opóźnione – między 9. a 11. miesiącem życia;
- późne – po ukończeniu pierwszego roku życia.
Zauważono, że dzieci z większą masą urodzeniową i mniejszą długością urodzeniową ząbkują wcześniej. Inni badacze wskazują zaś na szybsze wyrzynanie się zębów mlecznych u chłopców.
Kiedy wypadają zęby mleczne?
Pierwsze zęby mleczne zaczynają wypadać około 6. roku życia, choć wiek nie stanowi reguły. Zjawisko następuje stopniowo, ponieważ wyzbycie się wszystkich zębów jednocześnie uniemożliwiłoby spożywanie pokarmów. Zazwyczaj w pierwszej kolejności traci się dolne jedynki, następnie dolne dwójki, a później kolejno: górne jedynki i górne dwójki, kły oraz trzonowce. Istnieją również tzw. ósemki, czyli zęby mądrości. Nie występują jednak u każdego, a pojawiają się zwykle dopiero w dorosłym wieku.
Objawy wypadania zębów mlecznych
Głównym objawem jest oczywiście utrata zębów, czyli ich wypadnięcie z zębodołu. W przeciwieństwie do ząbkowania, utrata zębów mlecznych nie wiąże się z żadnymi objawami i konsekwencjami zdrowotnymi. Niekiedy może pojawić się delikatne krwawienie i niewielki ból, zwłaszcza, gdy należy wspomóc usunięcie takiego zęba. Zęby mleczne w okresie poprzedzającym ich wypadnięcie stają się rozchwiane, co jest zjawiskiem całkowicie fizjologicznym. Patologią jest podobne rozchwianie w przypadku zębów stałych.
Dlaczego warto dbać o zęby mleczne?
Zęby mleczne wypadają, ponieważ pod nimi znajdują się zawiązki zębów stałych, które wraz z upływem czasu je wypierają. Mleczak o płytkim korzeniu zaczyna się chwiać, a następnie wypada. To całkowicie naturalne zjawisko. Jednak należy pamiętać, że pierwsze zęby również wymagają higieny i pielęgnacji. Próchnica zębów mlecznych przyczynia się do opóźnienia wyrzynania zębów stałych, przy czym może rozprzestrzenić się na zęby stałe powodując wielkie szkody. Brak higieny jamy ustnej dziecka skutkuje również infekcjami, aftami, bólem zębów czy nawracającymi zapaleniami gardła. Niekiedy dochodzi do sytuacji tzw. podwójnego uzębienia – gdy zęby mleczne wciąż znajdują się w łuku zębowym, zaś koło nich wyrastają zęby stałe. Może to doprowadzić (i najczęściej tak właśnie się dzieje) do poważnych wad zgryzu. Konieczne staje się założenie aparatu ortodontycznego na świeżo wyrośnięte zęby stałe.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Olczak-Kowalczyk D., Boguszewska-Gutenbaum H., Janicha J., Turska-Szybka A., Wybrane zagadnienia związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, Nowa Stomatologia, 2/2011.
- Cameron A., Widmer R., Stomatologia dziecięca, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2013.