Cukrzyca to choroba, w przebiegu której organizm nie jest w stanie utrzymać właściwego stężenia glukozy we krwi. Glukoza jest natomiast głównym cukrem prostym w organizmie człowieka, będącym źródłem energii. Dostarczamy ją każdego dnia wraz z pożywieniem, a za jej właściwy poziom odpowiada m.in. insulina – hormon peptydowy produkowany przez komórki trzustki.
Cukrzyca typu 1
Wyróżniamy 2 rodzaje cukrzycy – typu 1 i typu 2. W przebiegu cukrzycy typu 1 organizm nie jest w stanie wytworzyć insuliny lub produkuje zbyt małe jej ilości. Właśnie dlatego osoby chore każdego dnia muszą przyjmować insulinę w formie zastrzyków, co umożliwia wyrównanie jej poziomu. Typ 1 stanowi około 10% wszystkich przypadków cukrzycy i zazwyczaj dotyczy osób młodych. Do rozwoju choroby dochodzi wtedy, gdy układ odpornościowy organizmu niszczy komórki trzustki lub bezpośrednio cząsteczki insuliny. To reakcje z autoagresji, których podłoże nie zostało zbadane.
Cukrzyca typu 2
Cukrzyca typu 2 występuje znacznie częściej i wiąże się z nieodpowiednim stylem życia. W jej przebiegu organizm może produkować odpowiednie ilości insuliny, jednak nie potrafi jej odpowiednio wykorzystać. Najczęściej cukrzyca typu 2 rozwija się u osób po 40. roku życia, u których zaistniały czynniki ryzyka takie jak:
- otyłość brzuszna;
- mała aktywność fizyczna;
- nieodpowiednia dieta, zwłaszcza bogata w tłuszcze;
- nadciśnienie tętnicze i inne choroby układu sercowo-naczyniowego;
- zespół policystycznych jajników;
- choroby trzustki.
Może również rozwijać się na tle insulinooporności.
Objawy cukrzycy
Cukrzyca, bez względu na postać, posiada zbliżony obraz kliniczny. Charakterystycznymi objawami cukrzycy są:
- uczucie przewlekłego zmęczenia;
- wzmożone pragnienie;
- utrata masy ciała;
- częste oddawanie moczu;
- napady głodu i wzmożony apetyt;
- zaburzenia widzenia;
- upośledzenie gojenia się ran;
- częste infekcje;
- sucha i swędząca skóra.
Choć podwyższone stężenie glukozy we krwi nie powoduje dolegliwości bólowych, wraz z upływem czasu może prowadzić do poważnych i trwałych konsekwencji. Najgroźniejszymi powikłaniami nieleczonej cukrzycy są zawał serca, udar mózgu, stopa cukrzycowa, retinopatia cukrzycowa, niewydolność nerek, a nawet całkowita utrata wzroku. Aż około 80% pacjentów z cukrzycą umiera z powodu chorób sercowo-naczyniowych.
Rozpoznanie cukrzycy
Cukrzycę diagnozuje się na podstawie badania poziomu glukozy we krwi. Standardowym testem jest badanie poziomu glukozy na czczo – próbkę krwi pobiera się 8 godzin po spożyciu ostatniego posiłku, ponieważ to właśnie wtedy poziom glukozy jest najniższy. Niepokojący jest wynik powyżej 126 mg/dl. Kolejnym badaniem jest test tolerancji glukozy (tzw. test obciążenia glukozą). Pacjent zgłasza się do placówki na czczo, po czym wypija roztwór glukozy. Po 2 godzinach pobiera się krew. Cukrzycę rozpoznaje się wówczas, gdy wynik wynosi powyżej 200 mg/dl.
Cukrzyca – leczenie
Leczenie cukrzycy opiera się w dużej mierze na modyfikacji dotychczasowego stylu życia. U wielu pacjentów udaje się kontrolować poziom glukozy za pomocą diety i regularnej aktywności fizycznej. Posiłki powinny posiadać niski indeks glikemiczny, na początku warto więc korzystać z pomocy doświadczonego dietetyka klinicznego. Konieczna jest również farmakoterapia.
Pacjenci z cukrzycą typu I powinni samodzielnie kontrolować stężenie glukozy we krwi i w zależności od potrzeb wstrzykiwać dawki insuliny kilka razy dziennie. Insulina nie jest dostępna w formie preparatów doustnych, ponieważ jest rozkładana w żołądku. Natomiast pacjenci z cukrzycą typu II przyjmują leki doustne i/lub zastrzyki insuliny, w zależności od tego, co u danego pacjenta pozwala najlepiej kontrolować chorobę.
Hipoglikemia
Pacjentom szczególnie z cukrzycą typu I grozi hipoglikemia, czyli obniżenie stężenia glukozy we krwi znacznie poniżej normy. Objawami tego stanu są m.in. nadmierna potliwość ciała, dezorientacja, drgawki, podwójne widzenie czy drżenia mięśniowe. Należy jak najszybciej wezwać pomoc lub interweniować, ponieważ stan ten może doprowadzić do utraty przytomności i do śmierci.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Myśliwiec M., Cukrzyca u dzieci – etiopatogeneza, diagnostyka i terapia, Forum Medycyny Rodzinnej, 2/2007.
- Sieradzki J., Małecki M., Czupryniak L., Cukrzyca, Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2020.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
