Aparat ortodontyczny to przedmiot aplikowany czasowo lub na stałe w jamie ustnej pacjenta przez doświadczonego ortodontę celem uzyskania prostych zębów. Wyróżniamy wiele rodzajów aparatów na zęby – ruchome, stałe, lingwalne, estetyczne, metalowe i wiele innych. Dzięki temu pacjent ma całkowitą dowolność wyboru, w zależności od stylu życia, preferencji i zaawansowania wady zgryzu.
Aparat ortodontyczny – rodzaje (podstawowe)
W stomatologii i ortodoncji najczęściej wyróżnia się stałe i ruchome aparaty ortodontyczne. Stały aparat na zęby jest trwale mocowany (przyklejany specjalnym preparatem i utrwalany naświetlaniem) do powierzchni zębów (przednich lub tylnych). Dlatego zakłada się go osobom, które mają wyrznięte zęby stałe. Takiego aparatu nie jesteśmy w stanie sami zdjąć, a czas leczenia wynosi zwykle od 1,5 roku nawet do 3,5 lat. Wciąż największą popularnością cieszą się zamki (elementy klejone do zębów) metalowe, głównie ze względu na znacznie niższą cenę niż ma to miejsce w przypadku zamków kosmetycznych. Zaletą tych drugich jest jednak mniejsza widoczność.
Z kolei aparaty ruchome dają możliwość ich samodzielnego zdejmowania i wkładania do jamy ustnej każdego dnia. Pacjent może więc sprawnie wyjmować taki aparat do codziennego mycia zębów lub zakładać wyłącznie na noc, w zależności od zaleceń lekarza. Zazwyczaj ruchome aparaty na zęby znajdują zastosowanie w przypadku dzieci lub przy mało zaawansowanych wadach zgryzu.
Zobacz również: Aparat Ostrowskiego.
Aparat ortodontyczny – budowa
W budowie stałego aparatu ortodontycznego wyróżnia się 3 podstawowe elementy:
- zamki ortodontyczne – są podstawą, przykleja się je do zębów w określonych pozycjach. Nie są zdejmowane przez cały okres leczenia, chyba że wskutek nieprzestrzegania zaleceń dojdzie do ich odklejenia się;
- ligatura – kolorowe gumki utrzymujące łuk aparatu w odpowiedniej pozycji;
- łuk ortodontyczny – stalowy lub niklowo-tytanowy drucik umieszczany w zamkach. To właśnie on odpowiada za przemieszczanie się zębów, dlatego na każdym etapie leczenia stosuje się inne druty (o różnej grubości czy napięciu).
Z kolei tradycyjny aparat ruchomy zbudowany jest z płytki akrylowej i drucianych elementów, a jego kształt dostosowuje się do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Zobacz również: Aparat ortodontyczny estetyczny.
Uzupełnienie aparatów ortodontycznych
Niekiedy samo założenie stałego aparatu ortodontycznego nie jest wystarczające. Wówczas lekarz może podjąć decyzję o umieszczeniu w jamie ustnej pacjenta dodatkowego uzupełnienia. Najczęściej są to:
- gumki separacyjne – zakładane głównie celem zwiększenia przestrzeni między poszczególnymi zębami, mogą mieć różne kolory. Lekarz zmienia je na każdej wizycie kontrolnej;
- łuk podniebienny Goshgariana – mocuje się go do pierścieni ortodontycznych lub śrub kortykalnych, a jego celem jest stanowienie dodatkowego elementu kotwiczącego;
- Bi-Helix – element zakładany na podniebienie właściwe, bądź wyrostek po stronie językowej żuchwy. Ma za zadanie poszerzyć łuk zębowy szczęki lub żuchwy;
- pierścień ortodontyczny – zwykle mocowany na pierwszych trzonowcach i także on ma na celu zwiększenie przestrzeni między poszczególnymi zębami;
- śruba Hyrax – użytkowana przez kilka miesięcy rozszerza podniebienie w dwóch kierunkach, czyli na boki.
Istnieje znacznie więcej dodatkowych elementów, a ich zastosowanie zależy od wieku pacjenta oraz zaawansowania jego wady zgryzu.
Koszt aparatu ortodontycznego
Koszt aparatu ortodontycznego jest niestałą wartością, zależną od renomy gabinetu i samego ortodonty, wielkości miasta czy rodzaju aparatu. Najtańsze są aparaty ruchome, których cena waha się w granicach 500-1400 zł. Metalowy aparat na zęby to koszt rzędu około 1300-1600 zł za jeden łuk (zwykle konieczne są dwa). Znacznie wyższe ceny pojawiają się przy zamkach kosmetycznych – jeden łuk aparatu z zamkami porcelanowymi może kosztować od 1800 zł wzwyż, zaś przy zamkach kryształowych nawet od 2000 zł wzwyż. Najdroższą opcją są aparaty lingwalne, kosztujące nawet 6000-8000 zł.
Do ceny aparatu należy doliczyć koszt wizyt kontrolnych odbywających się co 1-2 miesiące (150-200 zł za jedną) przez cały okres leczenia, kontrolne zdjęcia RTG (około 200 zł za jedno) czy specjalne środki higieniczne umożliwiające utrzymanie wysokiej higieny jamy ustnej (nić dentystyczna, pasta do zębów, specjalne szczoteczki do zębów, woski).
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Karłowska I., Zarys współczesnej ortodoncji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
- Machorowska-Pieniążek A., Ortodoncja w praktyce, Wydawnictwo Elamed, Katowice 2019.
