Aparat na zęby zyskuje coraz większą popularność nie tylko wśród dzieci, ale i u osób dorosłych. Kiedyś był powodem do naśmiewania się, obecnie stanowi wyraz dbania o zdrowie i wygląd. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów aparatu, jednak cena leczenia wciąż pozostaje wysoka. Mimo to warto zdecydować się na leczenie ortodontyczne, ponieważ nie tylko poprawi ono wygląd zębów, ale także ułatwi ich pielęgnację.
Rodzaje aparatów ortodontycznych
Wyróżniamy aparaty na zęby:
- tradycyjne
- samoligaturujące;
- lingwalne.
Najczęściej wybierane (również ze względu na cenę) są aparaty tradycyjne, czyli metalowy aparat ortodontyczny. Podczas zakładania pojedyncze zamki przykleja się na każdym z zębów. Następnie przymocowuje się do zamków specjalny łuk, który wywiera odpowiednią siłę przemieszczającą zęby. Łuki podtrzymywane są ligaturami, czyli gumkami. Gumki mogą być w różnych kolorach, dlatego stanowią atrakcję dla młodszych pacjentów. Zamki w aparatach tradycyjnych mogą być również przezroczyste, przez co aparat mniej rzuca się w oczy.
Aparaty samoligaturujące różnią się od poprzednich tym, że nie wymagają zakładania ligatur. Zamki wyposażone są w mechanizm blokujący łuk, przez to nie wymaga on dodatkowej stabilizacji.
Aparaty lingwalne, czyli językowe, umocowywane są na tylnej powierzchni zębów, od strony języka czy podniebienia. Ich zastosowanie jest praktycznie niewidoczne, dlatego leczenie ortodontyczne może przebiegać w tajemnicy przed innymi osobami. Wadą tego typu aparatów jest większa trudność z ich czyszczeniem. Ponadto mogą powodować wady wymowy, dopóki język nie przyzwyczai się do jego obecności. Takie aparaty są również droższe od poprzednich.
Wskazania
Najczęstszym wskazaniem do założenia aparatu ortodontycznego jest wada zgryzu. Zwykle nie ma problemu z klasyfikacją pacjenta do leczenia ortodontycznego, ponieważ wady zgryzu są widoczne. U dzieci niekiedy towarzyszą im:
- wady wymowy i problemy z wypowiadaniem określonych głosek;
- nadmiernie wysunięta lub cofnięta bródka;
- stale otwarta buzia;
- asymetria rysów twarzy;
- szkodliwe nawyki typu ciągłe obgryzanie paznokci czy ssanie palca;
- oddychanie ustami.
Często pojawiające się wyżej wymienione dolegliwości i objawy stanowią wskazanie do konsultacji ortodontycznej. U osób dorosłych wskazaniami do takiej wizyty mogą być:
- stłaczanie się zębów;
- szpary między zębami (poszerzenie przestrzeni międzyzębowych);
- ścieranie się zębów, zgrzytanie zębami, bruksizm;
- nieprawidłowe umiejscowienie zębów, np. ich rotacja.
Aparat na zęby można założyć praktycznie w każdym wieku. Czas trwania leczenia będzie uzależniony od zaawansowania wady zgryzu i jej rodzaju, zwykle trwa około 1-2 lat.
Koszt leczenia
Szacując koszt leczenia ortodontycznego należy wziąć pod uwagę:
- wizyty kontrolne – około 150 zł;
- jeden łuk aparatu stałego – 1500-3000 zł;
- aparat retencyjny – 300-600 zł;
- założenie aparatu – 300-400 zł na oba łuki;
- pierwsza wizyta obejmująca wykonanie zdjęć i wycisków – 200-400 zł.
Jak zatem widać, koszt całkowitego leczenia wynosi od kilku do kilkunastu tysięcy. W przypadku tradycyjnego, metalowego aparatu cena będzie niższa, niż przykładowo w przypadku aparatu estetycznego. Wizyty kontrolne odbywają się co 4-6 miesięcy, w zależności od rodzaju wady.
Pielęgnacja zębów
Stosowanie aparatów na zęby wymaga specjalnej pielęgnacji jamy ustnej. Resztki jedzenia mają tendencję do odkładania się między zamkami czy niewielkimi drucikami, przez co znacznie łatwiej o stany zapalne, próchnicę czy kamień nazębny. Dodatkowo przesuwające się zęby mogą stać się nadwrażliwe, podobnie jak dziąsła. Podczas korzystania z aparatu często zauważa się krwawiące dziąsła podczas szczotkowania zębów. Dlatego szczególną uwagę należy zwrócić na codzienną pielęgnację zębów. W związku z tym należy:
- szczotkować zęby po każdym posiłku;
- codziennie korzystać z nici dentystycznych (najlepiej także po każdym posiłku);
- korzystać z płynu do płukania jamy ustnej;
- czyścić elementy aparatu specjalnymi szczoteczkami przeznaczonymi do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych.
Ponadto nie należy spożywać bardzo twardych produktów, które mogą uszkadzać elementy aparatu. Nie wskazane są również gumy do żucia, które mogą oblepiać aparat, a które bardzo trudno jest usunąć.
Zobacz również: Jak myć zęby?
Dlaczego warto zdecydować się na aparat na zęby?
Aparat na zęby pełni ważną funkcję jaką jest prawidłowe przemieszczenie zębów, dzięki czemu umiejscawiają się one tam gdzie być powinny. Po zdjęciu aparatu zęby są równe i wyglądają estetycznie. Dodatkowo ich równe ułożenie ułatwia czyszczenie zębów i przestrzeni międzyzębowych. W efekcie leczenie ortodontyczne zapobiega również rozwojowi chorób zębów i przyzębia. Równie ważny jest aspekt psychiczny. Osoby z ładnym, zdrowym uśmiechem stają się automatycznie bardziej pewne siebie, co rzutuje na ich kontakty z innymi ludźmi.
Bibliografia
- Soroka-Letkiewicz B., Zienkiewicz J., Pawłowska A., Wróbel A., Wykorzystanie stałych i ruchomych aparatów ortodontycznych w chirurgiczno-ortodontycznym leczeniu niewyrzętych lub zatrzymanych zębów, Annales Academiae Medicae Gedanensis, 38/2008.
- Karłowska I., Zarys współczesnej ortodoncji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
