Leczenie ortodontyczne to wieloetapowy, często skomplikowany proces, którego głównym celem jest przywrócenie prawidłowych warunków zgryzowych i pięknego uśmiechu poprzez wyprostowanie zębów. Terminem prostowania zębów określa się natomiast ich ustawianie na właściwej pozycji w łuku zębowym. Zajmuje się tym lekarz ortodonta.
Leczenie ortodontyczne – na czym polega?
Leczenie ortodontyczne polega na świadomej i kontrolowanej zmianie pozycji i ułożenia zębów w obu łukach zębowych. Przywraca warunki zgryzowe, czyli kompatybilność zębów górnego i dolnego łuku, co wpływa na spożywanie pokarmów, mowę i estetykę uśmiechu, a jednocześnie przeciwdziała problemom takim jak bruksizm, patologiczne ścieranie zębów czy bóle stawów skroniowo-żuchwowych.
Leczenie ortodontyczne składa się z kilku etapów, a w skrócie można przedstawić je następująco:
- kwalifikacja pacjenta do leczenia ortodontycznego na podstawie oględzin jamy ustnej, zdjęcia RTG i wycisku łuków zębowych, a także zaplanowanie kolejnych kroków leczenia ortodontycznego;
- przygotowanie aparatu ortodontycznego na podstawie zdjęcia RTG i uzyskanego wcześniej wycisku łuków zębowych, a następnie założenie pacjentowi takiego aparatu i przeprowadzenie instruktażu dbania o niego;
- systematyczne wizyty kontrolne mające na celu dokręcanie łuków zębowych i zmianę drobnych parametrów, mających na celu dalsze prostowanie zębów;
- kontrolne wykonanie badania RTG, aby ustalić, czy da się coś jeszcze zrobić. Jeśli efekty są satysfakcjonujące zarówno dla lekarza, jak i dla pacjenta, miejsce ma zdjęcie aparatu na zęby;
- założenie aparatu retencyjnego, który ma podtrzymywać rezultaty leczenia ortodontycznego.
Przebieg leczenia ortodontycznego nie zawsze jest taki sam. W jego trakcie może pojawić się np. konieczność ekstrakcji zęba, aby zrobić więcej miejsca w łuku zębowym, jeśli jest zbyt wąski i ciasny, a także konieczność założenia wyciągu ortodontycznego, który rozszerzy podniebienie lub silnie przesunie źle wyrośnięty ząb z podniebienia do łuku zębowego. Wszystkie etapy leczenia uzależnione są dodatkowo od rodzaju zastosowanego aparatu na zęby i wieku pacjenta.
Ile trwa leczenie ortodontyczne?
Leczenie ortodontyczne w przypadku większości wad zgryzu trwa około 2 lat, jednak jeśli wady te są zaawansowane lub skomplikowane, noszenie aparatu może przedłużyć się nawet do 3-3,5 lat. Jeśli natomiast celem była korekcja pojedynczych zębów przy prawidłowych łukach zgryzowych, aparat może być noszony nawet od kilku miesięcy do roku. Warto skonsultować to ze swoim ortodontą.
Zobacz również: Ile kosztuje aparat na zęby?
Leczenie ortodontyczne – czy boli?
Leczenie ortodontyczne momentami może być mało komfortowe, a nawet bolesne, co jest jednak odczuciem subiektywnym pacjenta. Największe dolegliwości pojawiają się na samym początku, przy pierwszym założeniu aparatu ortodontycznego stałego. Zęby otrzymują zupełnie nowy bodziec z zewnątrz, sugerujący ich przesuwanie się, co może powodować ból całej szczęki i żuchwy przez kilka dni (do tygodnia). Wówczas rekomendowana jest dieta lekkostrawna i półpłynna, aby nie podrażniać przesuwających się zębów. W pierwszych dniach pacjent może też doświadczać krwawienia i podrażnienia mechanicznego warg od wewnętrznych stron, ponieważ metalowe części aparatu drażnią je. Dlatego na zamki ortodontyczne przykleja się specjalny wosk aż do momentu, w którym tkanki przyzwyczają się do aparatu.
Dolegliwości samoistnie przemijają, a wielu pacjentów wskazuje na całkowity ich brak, a jedynie lekki dyskomfort. To kwestia indywidualna. Po każdej kolejnej wizycie kontrolnej, na której miejsce miało zmienianie parametrów aparatu, może pojawić się dyskomfort trwający 1-3 dni. Jest jednak znacznie lżejszy, niż miało to miejsce na pierwszej wizycie.
Zobacz również: Jak dbać o aparat na zęby?
W jakim wieku można założyć aparat na zęby?
Leczenie ortodontyczne może być wprowadzone w każdym wieku. Jeśli dotyczy dzieci i młodzieży, zęby są bardziej podatne na zmianę swojego położenia, dlatego trwa ono zwykle krócej. W przypadku dorosłych czas trwania leczenia może nieco się wydłużyć, jednak również jest możliwe. W każdej grupie wiekowej uzyskać można bardzo dobre rezultaty. Należy jednak pamiętać, aby przed leczeniem ortodontycznym dobrze przygotować zęby, np. wyleczyć ewentualną próchnicę czy stany zapalne, usunąć kamień nazębny.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Poddębniak J., Sobieska E., Masłowska-Kasowicz A., Zadurska M., Metody wspomagające leczenie ortodontyczne – przegląd dokonany na podstawie piśmiennictwa, Forum Ortod 2021; 17 (4): 286-300.
- Marczyńska-Stolarek M., Leczenie ortodontyczne – podstawowe informacje, 7/2019.