Łuk podniebienny to element aparatu ortodontycznego stosowany w leczeniu wad zgryzu zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Pomaga w stabilizacji zębów, rozszerzaniu szczęki i korygowaniu ustawienia zębów trzonowych. Niektóre osoby błędnie stosują to określenie do opisywania anatomicznego łuku podniebienia, co jednak profesjonalnie nosi nazwę łuków podniebienno-językowych oraz łuków podniebienno-gardłowych.
Łuk podniebienny w anatomii
Jak wspomniano, stosowanie pojęcia „łuk podniebienny” w stosunku do struktur anatomicznych jest błędne. Profesjonalnie powinno się wykorzystywać terminy „łuk podniebienno-językowy” oraz „łuk podniebienno-gardłowy”. To struktury tworzone przez fałdy podniebienia miękkiego w jamie ustnej. Zawierają mięśnie i wiążą się z kształtowaniem się cieśni gardzieli, która ma znaczenie m.in. podczas połykania i mówienia. Łuki podniebienno-językowe lokalizują się anatomicznie po bokach w jamie ustnej i łączą podniebienie miękkie z nasadą języka. Z kolei łuki podniebienno-gardłowe umiejscawiają się bardziej z tyłu, łącząc podniebienie miękkie z boczną ścianą gardła.
Łuk podniebienny w ortodoncji
Łuk podniebienny w ortodoncji to metalowy drut umieszczany na podniebieniu, mocowany do pierścieni na zębach trzonowych. Występuje w różnych wersjach, m.in. jako: TPA (Transpalatal Arch), czyli klasyczny łuk podniebienny, Goshgarian, który umożliwia przesuwanie zębów, a także rotator – służy do rotacji zębów trzonowych. Najczęstsze zastosowanie łuków podniebiennych można przedstawić następująco:
- stabilizacja zębów po ich przesunięciu;
- rozszerzanie szczęki przy jej zwężeniu;
- korekta tyłozgryzu i innych wad zgryzu;
- rotacja zębów trzonowych w celu ich prawidłowego ustawienia.
Leczenie z użyciem łuku podniebiennego trwa z reguły od kilku do kilkunastu miesięcy, w zależności od wady zgryzu i współpracy pacjenta. Cena takiego uzupełnienia waha się w granicach 200-2000 zł w zależności od wielu czynników. Warto podkreślić jednak, że z reguły nie jest to izolowana metoda leczenia. Zazwyczaj stosuje się ją w połączeniu z klasycznym aparatem ortodontycznym. Innymi słowy to lekarz ortodonta decyduje o zastosowaniu łuku podniebiennego jako uzupełnienia aparatu stałego cienkołukowego.
Bibliografia
- Cobourne M., DiBiase A., Ortodoncja, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2021.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
