Herpangina to ostre zapalenie gardła o podłożu wirusowym. Manifestuje się obecnością niewielkich, pęcherzykowatych zmian w obrębie jamy ustnej. Choć może rozwinąć się u każdego, najczęściej dotyczy dzieci poniżej 5. roku życia. Szczyt zachorowań przypada na 1. rok życia. Podejrzenie herpanginy jest wskazaniem do pilnej wizyty u pediatry lub lekarza rodzinnego.
Herpangina – przyczyny
Herpangina jest typem anginy o raczej łagodnym przebiegu, wywołanym wirusem grypy Coxsackie (rzadziej: Echowirusem czy Enterowirusem). Jest on jednak wyjątkowo zakaźny i bardzo szybko się rozprzestrzenia, dlatego nie trudno o zarażenie się od innych dzieci czy rodzeństwa. Patogeny chorobotwórcze rozprzestrzeniają się drogą kropelkową, a więc podczas kichania, kaszlenia, wycierania nosa czy dotykania przedmiotów dłonią, którą dziecko wcześniej wkładało do buzi.
Objawy herpanginy
Herpangina objawia się podobnie jak pozostałe typy anginy, obejmuje więc objawy ogólnoustrojowe takie jak:
- bóle mięśni;
- ból głowy;
- dreszcze;
- zaczerwienienie i ból gardła;
- gorączka lub stan podgorączkowy.
Przypomina więc zwykłą grypę. Powyższe objawy pojawiają się na około 2 dni przed rozwojem pełnego obrazu klinicznego herpanginy. Pełny obraz kliniczny obejmuje dodatkowo pojawienie się licznych pęcherzyków o średnicy kilku mm, które wypełnia biała substancja. Lokalizują się one na podniebieniu miękkim, łukach podniebiennych oraz w okolicy gardła. Wraz z upływem czasu i rozwojem choroby przemieniają się w płytkie owrzodzenia otoczone czerwoną obwódką. Podczas badania lekarz może z łatwością wyczuć powiększenie węzłów chłonnych w okolicy szyi dziecka.
Co ciekawe, zmiany w postaci pęcherzyków dotyczą nie tylko gardła. Nierzadko pojawiają się także na dłoniach, stopach czy pośladkach, dlatego herpangina bywa nazywana chorobą ręki, stopy i ust. W przypadku niemowląt niepokojącymi objawami pojawiającymi się w przebiegu herpanginy są między innymi:
- wymioty;
- nadmierne ślinienie się, niezwiązane z ząbkowaniem;
- brak apetytu;
- trudności z połykaniem, także pokarmów płynnych.
Zmiany pęcherzykowate w większości przypadków znikają samoistnie po upływie tygodnia.
Herpangina – profilaktyka
Herpangina jest chorobą zakaźną, dlatego należy szczególnie dbać o higienę osobistą dziecka i własną. Jeśli dziecko jest chore, należy unikać jedzenia jego sztućcami, często prać pościel, wietrzyć pomieszczenia oraz unikać odwiedzin gości. Z kolei gdy choroba panuje w przedszkolu czy żłobku należy na czas jej trwania powstrzymać się od wysyłania dziecka do placówki. Po wizycie w miejscach publicznych należy wycierać dziecku rączki i buzię.
Herpangina – leczenie
Choć przebieg herpanginy na ogół określa się jako łagodny, wskazana jest wizyta u lekarza, aby mógł wdrożyć indywidualnie dobrane leczenie. Stosuje się przede wszystkim leczenie objawowe, a więc środki zbijające nadmierną gorączkę, przeciwbólowe spraye do gardła czy płukanki jamy ustnej. Dodatkowo wdrożyć można leki przeciwwirusowe przepisane przez lekarza.
W domu rodzice powinny zwrócić szczególną uwagę na spokój i odpoczynek – dziecko powinno jak najwięcej czasu spędzać w łóżku, zaś powietrze w jego pokoju powinno być ciepłe i nawilżone. Można wspomagać się inhalacjami na bazie ziół i soli fizjologicznej. Wskazana jest zdrowa dieta bogata w witaminy i minerały. Unika się natomiast podawania dziecku gorących napojów i naparów, które mogłyby pogorszyć przebieg objawów. Przy zachowaniu wszelkich zaleceń lekarza choroba zazwyczaj znika w ciągu około 7 dni.
Należy pamiętać, że herpangina powoduje osłabienie organizmu i całego układu immunologicznego. Dlatego w przebiegu choroby może dojść do rozwoju nadkażeń bakteryjnych wymagających wdrożenia antybiotykoterapii.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Corsino B., All R., Linklater D., Herpangina, StatPearls, 2020.
- Tesini B., Herpangina, University of Rochester School of Medicine and Dentistry, 2021.