Nacieki limfocytarne to objaw charakterystyczny dla rozmaitych chorób (także przewlekłych), które wiążą się z aktywnością układu immunologicznego. Mogą wskazywać na bardzo poważne problemy zdrowotne (np. nowotwory złośliwe), jak również na mniej groźne dolegliwości, których obecność jedynie pogarsza estetykę wyglądu (np. przewlekłe schorzenia dermatologiczne). Obecność nacieków należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Nacieki limfocytarne – przyczyny
Do powstania nacieków limfocytarnych mogą doprowadzić następujące problemy zdrowotne:
- pierwotne chłoniaki skóry;
- zapalenie jelita grubego;
- przewlekłe stany zapalne jelita cienkiego i choroby przebiegające z nim, np. celiakia czy choroba Leśniowskiego-Crohna;
- przełyk Barretta;
- limfocytarne zapalenie tarczycy;
- AIDS;
- toksoplazmoza;
- zespół Sjogrena;
- czerniak skóry.
Niektóre z chorób powodujących nacieki limfocytarne można wyleczyć, jednak inne mają charakter przewlekły. O leczeniu zawsze decyduje lekarz konsultujący dany przypadek.
Co to jest naciek zapalny?
Mianem nacieków limfocytarnych określa się niekiedy także nacieki zapalne. Do ich powstawania dochodzi wówczas, gdy drobne naczynia limfatyczne nie nadążają z odprowadzaniem płynów, w konsekwencji czego w tkankach zaczyna gromadzić się ropa. Zawiera ona w swoim składzie głównie leukocyty, resztki tkanek oraz patogeny. Przed pojawieniem się ropy powstaje naciek, dający efekt rozlanego obrzęku.
Nacieki limfocytarne – objawy
Mianem nacieków limfocytarnych określamy rozległe nacieki składające się głównie z komórek limfocytarnych, ale także z histiocytów, plazmocytów oraz granulocytów kwasochłonnych. Wnikają one bezpośrednio do tkanek, na których narastają, wraz z upływem czasu rozprzestrzeniają się zarówno na większą głębokość, jak i szerokość. Tego typu zmiany zwykle nie powodują żadnych dolegliwości bólowych bezpośrednio w miejscu swojej obecności, ponieważ nie zawierają zakończeń nerwowych. Gdy zwiększają swoją objętość mogą uciskać okoliczne struktury powodując już pojawienie się objawów.
Nacieki niszczą komórki tkanek, na których się znajdują. Nie są ani skupiskiem komórek nowotworowych ani przerzutem choroby nowotworowej, jednak stanowią poważne zjawisko.
Nacieki limfocytarne – diagnostyka
Diagnostyka zależy od lokalizacji nacieków limfocytarnych. Mogą one pojawiać się w świetle jelit, w jamie brzusznej, na powierzchni skóry, a także na ważnych narządach wewnętrznych, np. na płucach czy na narządach płciowych wewnętrznych. Jeśli nacieki znajdują się na powierzchni skóry, zwykle wystarczą dokładne jej oględziny oraz badanie histopatologiczne. Przy naciekach zlokalizowanych wewnątrz ciała podstawą są badania obrazowe oraz endoskopowe. Jeśli to możliwe również należy pobrać wycinek do badania histopatologicznego.
Nacieki limfocytarne – leczenie
Nacieki zapalne mogą samoistnie ulec wchłonięciu lub zropieniu. Wówczas część ciała, na której się znajdują, należy względnie unieruchomić (lub oszczędzać), a następnie stosować na niej rozgrzewające okłady. W niektórych przypadkach wdraża się farmakoterapię, np. antybiotyki (przy podejrzeniu infekcji bakteryjnych) bądź sulfonamidy. Zawsze należy dążyć do leczenia przyczynowego. U pacjentów z naciekami limfocytarnymi spowodowanymi chorobą nowotworową należy więc rozpocząć leczenie onkologiczne, zaś u pacjentów z przewlekłymi chorobami jelit wdraża się głównie dietoterapię.
Bibliografia
- Chreptowicz A., Rośnie liczba osób z rozpoznaniem mikroskopowego zapalenia jelit – co nowego w leczeniu?, Gastroenterologia Kliniczna, 3/2016.
- Nowacki P., Neuropatologiczne podłoże zespołów paranowotworowych, Polski Przegląd Neurologiczny, 4/2008.
- Gloviczki P., Choroby żył i naczyń limfatycznych, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2020.
