Nerwica to pewnego rodzaju zaburzenie psychiczne definiowane jako nieprawidłowości w sferze emocjonalnej i zachowania, niemające podłoża psychotycznego. Pacjent zachowuje właściwą ocenę rzeczywistości, jednak jego reakcje są wyolbrzymione i spotęgowane, co wpływa na zmianę zachowania często nieadekwatną do danego wydarzenia. Nerwicę można łagodzić, a nawet leczyć, z pomocą doświadczonego psychoterapeuty.
Nerwica – przyczyny
Mimo licznych badań i wieloletnich obserwacji przyczyny powstawania nerwicy wciąż nie zostały poznane. Uważa się, że wpływ na jej rozwój ma połączenie czynników genetycznych i środowiskowych, z podkreśleniem wczesnych, negatywnych doświadczeń w okresie dzieciństwa oraz tłumionych emocji. Z nerwicą ściśle wiąże się strach (odczucie niebezpieczeństwa związane z konkretnym bodźcem) oraz lęk (nieuzasadniona obawa przed trudnym do sprecyzowania zagrożeniem).
Rodzaje nerwicy
Nerwica nie jest pojedynczą jednostką chorobową. Wyróżnia się wiele jej rodzajów, przede wszystkim:
- nerwicę natręctw – częste występowanie niechcianych myśli, wyobrażeń, wewnętrznego przymusu lub powtarzających się zachowań;
- nerwicę depresyjną – obniżone samopoczucie, smutek i przygnębienie, nie wynikające jednak z depresji. Poprawa nastroju często następuje w momencie przebywania w wesołym towarzystwie (co odróżnia tę dolegliwość od zwykłej depresji);
- nerwicę żołądka – lęk wewnętrzny przekłada się na upośledzenie funkcjonowania układu pokarmowego, a więc i na wystąpienie biegunki, zaparć, bólów brzucha czy innych dolegliwości w momencie odczuwania silnych emocji. Do tego typu nerwicy zalicza się często zespół jelita drażliwego;
- nerwicę serca – objawy subiektywne ze strony serca, niewykrywalne podczas badań diagnostycznych, pojawiające się podczas silnego stresu. Są to np. uczucie ściskania w klatce piersiowej czy kołatania serca;
- nerwicę wegetatywną – w momencie subiektywnie odczuwanych silnych emocji pojawiają się objawy ze strony układu nerwowego wegetatywnego, takie jak ból w klatce piersiowej, kołatanie serca, nadmierna potliwość, bóle głowy czy czerwienienie się.
Nerwica – objawy
Dość charakterystycznym objawem nerwicy jest wyolbrzymiona reakcja na różne wydarzenia, które dla zdrowych osób pozostałyby względnie obojętne. Przykładem jest choćby wizyta gości – osoby całkiem zdrowe podeszłyby do tego neutralnie, ciesząc się z nadchodzącego spotkania. Z kolei osoby z nerwicą będą odczuwać wewnętrzny stres, drżenie rąk, konieczność ciągłego sprzątania i gotowania, aby zaspokoić (często nieuzasadnione) wymagania gości.
Nerwica a psychoza
Jednocześnie nie należy nazywać nerwicy psychozą, ponieważ są to dwa zupełnie różne pojęcia. Osoba z objawami nerwicowymi wciąż trzyma się rzeczywistości i prawidłowo odbiera świat zewnętrzny. Z kolei osoba z psychozą wręcz odwrotnie, kontakt z rzeczywistością odbierany jest błędnie. Psychoza powinna być leczona przez psychiatrę, przy czym pacjenci z nerwicą mogą korzystać z pomocy psychoterapeuty.
Nerwica – leczenie
Leczenie nerwicy zależy od jej intensywności i od tego, w jak dużym stopniu utrudnia codzienne funkcjonowanie. Zwykle konieczne są jednak regularne wizyty psychoterapeutyczne, na których dominuje nurt poznawczo-behawioralny oraz psychodynamiczny. Leczenie nerwicy może trwać od kilku miesięcy nawet do kilku lat w zależności od jej rodzaju. Często już po kilku pierwszych wizytach pacjent odczuwa poprawę, ponieważ wzrasta jego świadomość własnego problemu oraz poznaje techniki umożliwiające radzenie sobie z napadem paniki czy nerwicy.
Uzupełnieniem leczenia psychoterapeutycznego jest farmakoterapia o działaniu uspokajającym. Można z niej zrezygnować przy łagodniejszych formach nerwicy na rzecz domowych metod uspokajających. Do metod domowych pomagających w leczeniu nerwicy zaliczamy:
- świadome, głębokie oddychanie torem przeponowym;
- muzykoterapię;
- relaksacyjne kąpiele z dodatkiem uspokajających olejków eterycznych;
- masaże na bazie uspokajających olejków eterycznych i wszelkie inne formy aromaterapii (w tym inhalacje);
- interesujące, odstresowujące hobby, np. joga, medytacja czy jazda konna;
- trening autogenny Schultza.
Takich metod jest znacznie więcej, poznać je można na wizycie u psychoterapeuty. Przy nerwicy można spróbować również suplementacji. Wiele związków wpływa pozytywnie na układ nerwowy i wycisza objawy nerwicy (co udowodniono w licznych badaniach klinicznych). Polecanymi suplementami są między innymi:
- witaminy z grupy B;
- witamina D;
- selen;
- magnez;
- CBD pozyskiwany z konopi indyjskich.
Wśród ziół dużą popularnością i skutecznością cieszą się melisa lekarska, rożeniec górski czy lawenda.
Polecane produkty:
Spirulina 100% naturalna
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory witamin i minerałów. Jej zadaniem jest wzmocnienie organizmu i w naturalny sposób wspomaganie procesu jego oczyszczenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Nitka-Siemińska A., Zaburzenia lękowe – charakterystyka i zasady leczenia, Forum Medycyny Rodzinnej, 1/2014.
- Aleksandrowicz J., Psychoterapia – poradnik dla pacjentów, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004.
- Jabłoński M., Farmakoterapia zaburzeń nerwicowych – warunki optymalnego wyboru leczenia, Psychiatria po Dyplomie, 1/2011.