Oftalmoplegia to inaczej objaw porażenia nerwu okoruchowego oka. Obejmuje zniesienie czynności mięśni zewnętrznych lub wewnętrznych gałki ocznej, unerwianych przez nerw okoruchowy. Towarzyszą temu także inne objawy kliniczne, np. oczopląs. To powszechna dolegliwość pojawiająca się w przebiegu nowotworów, chorób naczyń krwionośnych, chorób neurologicznych i wielu innych. Leczenie oftalmoplegii i rokowania zależą od przyczyny.
Oftalmoplegia – przyczyny
Bezpośrednią przyczyną schorzenia jest porażenie lub uszkodzenie pęczka podłużnego przyśrodkowego łączącego się z nerwem okoruchowym. Pęczek ten przebiega od poziomu górnego odcinka śródmózgowia aż do części szyjnej rdzenia kręgowego. W jego skład wchodzi wiele ważnych struktur nerwowych, włókna mające swój początek w jądrach nerwów czaszkowych, jądrach przedsionkowych oraz jądrze śródmiąższowym. Zadaniem pęczka podłużnego przyśrodkowego jest między innymi koordynacja mięśni głowy, szyi i gałek ocznych.
Warto wiedzieć, że oftalmoplegia nie wynika z uszkodzenia narządu wzroku lub wad istniejących w tym obrębie. Pojawia się natomiast jako zespół wtórny do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Częstymi przyczynami oftalmoplegii są:
- nowotwory;
- tętniaki;
- infekcje;
- stany zapalne w organizmie;
- przetoki tętniczo-żylne;
- stwardnienie rozsiane;
- zapalenie pnia mózgu;
- zatory i zakrzepy.
Zaburzenia ruchów gałek ocznych są częste przy wielu różnych schorzeniach neurologicznych. Dlatego podstawą jest bardzo szczegółowa diagnostyka.
Zobacz również: Nerwy czaszkowe czuciowe.
Objawy oftalmoplegii
Najbardziej charakterystycznym objawem oftalmoplegii jest nieprawidłowe przywodzenie oka w trakcie skojarzonego ruchu gałek ocznych. Pojawia się ono po stronie uszkodzenia. Natomiast po stronie przeciwnej zauważymy oczopląs. Do pozostałych objawów zaliczamy:
- podwójne widzenie podczas patrzenia w bok;
- nieco wyższe ustawienie oka po stronie uszkodzenia;
- opadnięcie powieki;
- nieprawidłowa reakcja źrenic na światło;
- osłabienie czucia na obszarze unerwianym przez nerw trójdzielny;
- przekrwienie powiek i spojówek;
- wytrzeszcz oczu.
Obraz kliniczny jest różny, w zależności od danego pacjenta. Oftalmoplegię należy zróżnicować z guzami oczodołu, zespołem Fishera, miastenią oraz chorobą Gravesa-Basedowa.
Zobacz również: Porażenie nerwu trójdzielnego.
Diagnostyka
Jeśli podejrzewa się, że przyczyny schorzenia związane są bezpośrednio z oczodołami, badaniem z wyboru jest tomografia komputerowa. Z kolei przy podejrzeniu zmian pozaoczodołowych zaleca się wykonanie rezonansu magnetycznego. W rzeczywistości pomocne mogą okazać się niemal wszystkie dostępne badania obrazowe i inne – angiografia z cewnikowaniem naczyniowym, biopsja szpiku czy punkcja lędźwiowa. Wszystko zależy od tego, którą chorobę podejrzewa lekarz. Na tej podstawie zleci dalsze badania. Na oftalmoplegię mogą nakierowywać objawy, jednak znacznie trudniej jest znaleźć ich konkretną przyczynę.
Oftalmoplegia – leczenie
Nie ma żadnych standardowych metod leczenia dolegliwości. Przebieg jej jest wysoce zróżnicowany . U jednego pacjenta objawy cofną się po ustabilizowaniu choroby podstawowej, natomiast u drugiego pozostaną nieodwracalne. Mimo tego zalecanym postępowaniem jest leczenie choroby podstawowej, która spowodowała oftalmoplegię. Gdy nie ma szans na odwrócenie szkód dąży się do zahamowania postępu zmian, a więc nasilania się objawów ocznych. Życie codzienne pacjenta jest znacznie utrudnione.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dębrowska-Wójcik J., Zduniuk P., Zimnoch R., Zespół Millera-Fishera po przeszczepieniu wątroby u pacjenta przewlekle leczonego immunosupresyjnie, Polski Przegląd Neurologiczny, 2/2018.
- Wiszniewska M., Rogoziewicz M., Opadanie powiek w chorobach neurologicznych, Polski Przegląd Neurologiczny, 9/2013.
