Zajady (zwane fachowo zapaleniem kątów warg) to nieprzyjemna i nieatrakcyjna dolegliwość obejmująca pękanie lub nadżerki w kącikach ust. Dokładnie omawiając zmiany te dotyczą pogranicza skóry i błony śluzowej. Często przebiegają z przewlekłymi stanami zapalnymi.
Charakterystyka zajadów
Konsekwencją zajadów jest tworzenie sprzyjających warunków do rozrostu drożdżaków. Powstają zaczerwienienia i szczeliny w miejscu połączenia wargi górnej z dolną. Wykwity są bolesne i mogą krwawić podczas szerszego otwierania ust.
Nie należy mylić zajadów z opryszczką, ponieważ są to dwie różne dolegliwości. Opryszczka charakteryzuje się powstawaniem typowego bąbelka zawierającego płyn surowiczy. Z kolei zajady prowadzą do łuszczenia się, pieczenia i pękania kącików ust. Opryszczkę da się również zazwyczaj wyleczyć w krótkim czasie, choć podobnie jak zajady ma tendencję do nawrotów. Leczenie zajadów trwa niestety dłużej.
Warto wiedzieć, że zajady nie są zaraźliwe, dlatego nie można ich przejąć od osoby nimi dotkniętej, np. podczas picia z jednej szklanki. Ze względów higienicznych odradza się jednak takie czynności.
Z czego tworzą się zajady?
Przyczyną powstawania zajadów najczęściej jest zakażenie Candida lub Staphylococcus. Kąciki ust są zwykle miejscem wilgotnym i ciepłym, przez co stanowią idealnie miejsce rozwoju patogennych drobnoustrojów. Do innych przyczyn zalicza się między innymi:
- zaleganie śliny w kątach ust (które może być wynikiem obniżenia wysokości zwarcia lub nawykowym oblizywaniem warg);
- cukrzycę;
- AIDS;
- niedobór witamin z grupy B, a w szczególności witaminy B2;
- działania jatrogenne, np. chirurgiczne usuwanie dolnego zęba mądrości.
Wykazano, że częstotliwość rozwoju zajadów jest znacznie wyższa u kobiet w ciąży oraz stosujących antykoncepcję hormonalną. Z tego względu ta grupa konsumentów powinna zdecydować się na suplementację witaminową oraz spożywanie produktów bogatych w witaminy z grupy B. Omawiana dolegliwość występuje również często u dzieci, co wiąże się zwykle z korzystaniem ze smoczków i piciem z butelek.
Jak leczyć zajady?
Leczenie polega na usunięciu przyczyny. W związku z tym należy np. usunąć lub wymienić nieprawidłowo wstawione protezy, przebudować zwarcie zębów leczeniem ortodontycznym czy wyleczyć chorobę podstawową, która spowodowała tę nieprzyjemną dolegliwość. Bardzo często skuteczna jest sama suplementacja witamin z grupy B oraz witaminy C. Jeśli podejrzewa się infekcję bakteryjną czy grzybiczą, należy pobrać wymaz do analizy i sporządzić antybiogram. Następnie stosuje się antybiotykoterapię lub inne metody farmakologiczne.
Wyróżnia się także domowe sposoby na zmniejszanie uciążliwych zajadów, choć domowe metody powinny być uznawane za wspomagające. Bazą zawsze jest leczenie przyczynowe. Do domowych metod zalicza się między innymi:
- spożywanie produktów bogatych w witaminę C (acerola, papryka, szczypiorek, pietruszka, chlorella) oraz w witaminy z grupy B (jaja, orzechy, ryby, spirulina, świeże warzywa i owoce);
- podaż probiotyków i picie fermentowanych napojów mlecznych;
- nakładanie na miejsce zajadów kremu – wystarczy z tłustym kremem stosowanym do codziennej pielęgnacji zmieszać rozkruszoną tabletkę witaminy B2 i tym specyfikiem posmarować zajady;
- dodawania do potraw większej ilości czosnku, który działa silnie przeciwgrzybiczo;
- unikanie ekspozycji na nadmiar słońca, np. opalanie się;
- przykładanie do zajadu plasterka ogórka, który działa łagodząco i kojąco.
Nie podjęcie leczenia zajadów skutkuje nawet powstawaniem nieatrakcyjnych blizn w ich miejscu. Przyczyną jest nakładanie się i nawarstwianie strupków, które ostatecznie odpadają pozostawiając po sobie długotrwałe zmiany. Należy pamiętać, że w profilaktyce i leczeniu zajadów bardzo ważne jest wzmacnianie odporności. Z tego względu wskazana jest dieta nie tylko bogata w witaminy, ale także minerały i antyoksydanty. Dodatkowo zaleca się unikanie stresu i wysypianie się.
Bibliografia
- Petkowicz B., Skiba-Tatarska M., Wysokińska-Miszczuk J., Kandydoza jamy ustnej, Gerontologia Polska, 4/2006.
- Górska R., Diagnostyka i leczenie chorób błony śluzowej jamy ustnej, Wydawnictwo MTP, Warszawa 2011.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
