Naczelna Izba Lekarska (NIL) to samorząd zrzeszający i reprezentujący wszystkich lekarzy każdej specjalności, w tym również lekarzy dentystów. Działa od ponad 100 lat, czuwając nad prawami i obowiązkami lekarzy. Czym dokładnie zajmuje się Naczelna Izba Lekarska oraz dlaczego jej obecność w Polsce jest tak ważna dla specjalistów branży medycznej?
Naczelna Izba Lekarska – co to jest?
Naczelna Izba Lekarska (NIL) to samorząd reprezentujący wszystkich lekarzy w kraju. Działa od 1921 roku, a jej działanie jeszcze dokładniej definiuje ustawa z 2 grudnia 2009 roku. Ciekawostką jest, że pierwszą polską organizacją samorządową lekarzy było Collegium Medicorum Gedanensis założone w Gdańsku już w XVII wieku. Należy wiedzieć, że samorząd lekarzy i lekarzy dentystów reprezentowany jest przez Naczelną Izbę Lekarską, 23 okręgowe izby lekarskie oraz Wojskową Izbę Lekarską. Organy samorządu lekarskiego w Naczelnej Izbie Lekarskiej stanowią:
- Krajowy Zjazd Lekarzy;
- Naczelna Rada Lekarska;
- Naczelny Sąd Lekarski;
- Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej;
- Naczelna Komisja Rewizyjna.
Jako że NIL jest samorządem, wszystkie osoby zrzeszane przez nią muszą opłacać miesięczne składki, aby możliwe było sprawne działanie organizacji. Zgodnie z decyzją Naczelnej Rady Lekarskiej od 1 stycznia 2023 r. wysokość składki członkowskiej wynosi: 120 zł – dla lekarzy i lekarzy dentystów, 60 zł – dla lekarzy stażystów. Przedstawiciele branży medycznej, którzy ukończyli 70 lat, nie muszą opłacać składki członkowskiej. Nawet jeśli wciąż pozostają aktywni zawodowo.
Naczelna Izba Lekarska – czym się zajmuje?
Naczelna Izba Lekarska zajmuje się wieloma ważnymi kwestiami. Najistotniejszymi są przede wszystkim:
- ustanawianie zasad etyki zawodowej i dbanie o ich respektowanie;
- pomaganie lekarzom i dentystom w doskonaleniu zawodowym i nabywaniu nowych kompetencji;
- sprawowanie pieczy nad sumiennym i zgodnym z aktualną wiedzą medyczną wykonywaniem zawodów lekarza i lekarza dentysty;
- przyznawanie prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty, a także prowadzenie rejestru specjalistów;
- reprezentowanie interesów lekarzy i lekarzy dentystów, dbając o ich warunki pracy oraz wynagrodzenie;
- budowanie pacjentom przyjaznego środowiska systemu ochrony zdrowia.
Ważną podorganizacją Naczelnej Izby Lekarskiej jest Naczelny Sąd Lekarski. Zajmuje się m.in. rozpatrywaniem spraw z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarzy jako organ odwoławczy. Ma prawo do zawieszenia specjalisty w pełnionych obowiązkach, a nawet odebrać mu prawo wykonywania zawodu.
Z centralnego rejestru lekarzy prowadzonego przez Naczelną Izbę Lekarską wynika, że w 2022 roku w Polsce zarejestrowanych było niemal 190 tysięcy lekarzy. Wskaźnik ten stale rośnie.
Znaczenie Naczelnej Izby Lekarskiej
NIL czuwa nad odpowiedzialnością zawodową lekarzy i lekarzy dentystów. Pilnuje, aby wszyscy specjaliści wykonywali swoje obowiązki zgodnie z klauzulą sumienia, aktualnymi procederami medycznymi i z korzyścią dla pacjenta, jak również dba o to, aby przysięga Hipokratesa była stale przestrzegana. Pacjenci mogą zwrócić się do Naczelnej Izby Lekarskiej, jeśli zachodzi podejrzenie wykroczenia ze strony lekarza lub popełnienia błędu w sztuce lekarskiej. Jeśli podejrzenia są uzasadnione, NIL może skierować sprawę do Naczelnego Sądu Lekarskiego. Z kolei lekarze mogą zwrócić się do NIL, a dokładniej do działającego w jej ramach Biura Praw Lekarzy, aby bronić swojego interesu, np. podczas protestów w obronie godności lekarza.
Dzięki Naczelnej Izbie Lekarskiej specjaliści mogą również rozwijać swoje kompetencje, co jest ogromnie ważne dla współczesnej medycyny. Dzięki temu pacjenci mają zapewnianą najlepszą opiekę. NIL współpracuje z towarzystwami naukowymi, uczelniami, jednostkami badawczo-rozwojowymi (zarówno w Polsce, jak i za granicą). Organizuje Kongresy Polonii Medycznej oraz różnego rodzaju szkolenia.
Bibliografia
- Naczelna Izba Lekarska, nil.org.pl, Warszawa.
- Uchwała nr 1/17/VII Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 13 stycznia 2017 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty oraz prowadzenia rejestru lekarzy i lekarzy dentystów.