Dezynfekcja to proces polegający na zniszczeniu bądź całkowitym wyeliminowaniu drobnoustrojów do poziomu bezpiecznego dla człowieka. Celem jest pozbycie się patogenów, aby dane produkty w bezpośrednim kontakcie z tkankami ludzkiego ciała nie wywoływały chorób czy problemów zdrowotnych. O dezynfekcji można mówić np. w kontekście sprzątania, czyszczenia narzędzi medycznych lub przygotowywania żywności.
Na czym polega dezynfekcja?
Dezynfekcja jest procesem niszczenia lub eliminacji drobnoustrojów, takich jak bakterie, wirusy, grzyby i inne patogeny, z powierzchni, przedmiotów, narzędzi lub tkanin. Najważniejszym celem takich działań jest profilaktyka infekcji i rozprzestrzeniania się chorób, które mogą być wywoływane przez patogeny chorobotwórcze. Wyróżniamy kilka rodzajów dezynfekcji, a kluczowymi są:
- dezynfekcja chemiczna – celem usunięcia patogenów wykorzystuje się alkohol, chlor, aldehydy, kwasy lub inne substancje chemiczne. Najczęściej tego typu działania praktykuje się w szpitalach i placówkach medycznych, domach czy dowolnych miejscach publicznych wymagających czyszczenia;
- dezynfekcja fizyczna – wykorzystuje promieniowanie UV celem likwidacji patogenów, ale również bardzo wysokie lub bardzo niskie temperatury czy metody filtracji. W ten sposób dezynfekować można zarówno powierzchnie, jak i żywność;
- dezynfekcja mechaniczna – obejmuje mechaniczne usuwanie patogenów, np. za pomocą szczotek, tkanin, narzędzi do usuwania zanieczyszczeń. Ta metoda jest jednak najmniej skuteczna. Usuwa wyłącznie powierzchowne zabrudzenia, nie eliminując wszystkich mikroskopijnych bakterii i wirusów.
Etapy dezynfekcji
Każda dezynfekcja składa się z 3 podstawowych etapów, a są nimi:
- Przygotowanie powierzchni lub przedmiotu do dezynfekcji – usunięcie widocznych zabrudzeń i zanieczyszczeń. Tym etapem z powodzeniem może być dezynfekcja mechaniczna.
- Zastosowanie właściwego środka dezynfekującego – najczęściej praktykuje się dezynfekcję chemiczną, chyba że mowa o żywności, wówczas raczej ludzie skłaniają się ku dezynfekcjom fizycznym.
- Usunięcie środka dezynfekującego, jeśli jest to konieczne – jeśli na powierzchni dezynfekowanych przedmiotów obserwuje się nadmiar danego środka, należy usunąć go np. wodą lub ścierką.
Tak naprawdę każdy człowiek spotyka się z metodami dezynfekcji na co dzień, także we własnym domu.
Dezynfekcja a sterylizacja
Dezynfekcja i sterylizacja to dwa różne procesy mające podobny cel – eliminację drobnoustrojów. Jednak znacznie różnią się między sobą stopniem skuteczności i zastosowaniem. Dezynfekcja czegoś oznacza oczyszczenie tego za pomocą chemikaliów lub innych środków w celu zmniejszenia liczby bakterii i drobnoustrojów, które mogą powodować infekcję lub chorobę.
Z kolei sterylizacja odnosi się do całkowitego usunięcia wszystkich mikroorganizmów, w tym wirusów, grzybów i zarodników. Metody sterylizacji najczęściej odnoszą się do narzędzi medycznych mających bezpośredni kontakt z tkankami ludzkiego ciała, przeznaczonymi do wielokrotnego użytku.
Zobacz również: Sterylizacja narzędzi stomatologicznych.
Metody sterylizacji obejmują m.in. działania z parą wodną (w autoklawie), sterylizację suchym, gorącym powietrzem, promieniowanie jonizujące, sterylizację chemiczną (tlenek etylenu, formaldehyd). Innymi słowy są znacznie skuteczniejsze.
Dezynfekcja a dezynsekcja
Oba wyrazy różnią się tylko jedną literką, lecz w praktyce odnoszą się do dwóch zupełnie różnych działań ukierunkowanych na inne cele. Wiemy już, czym dokładnie jest dezynfekcja. Natomiast mianem dezynsekcji określa się działania mające na celu pozbycie się uciążliwych owadów uznawanych za szkodniki, np. mrówek, pcheł, komarów, karaluchów czy pluskiew. Mogą one bytować w każdym pomieszczeniu gospodarczym i domowym, nie zawsze w związku z brakiem dbałości o czystość przestrzeni. W skrócie można więc stwierdzić, że dezynsekcja to proces polegający na likwidacji niepożądanych owadów latających i biegających, których obecność sprzyja rozwojowi chorób lub jest dla mieszkańców po prostu uciążliwa.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jeruzal M., Dezynfekcja i sterylizacja, 1/2010.
- Słownik języka polskiego PWN, opracowanie zbiorowe, Warszawa 2021.
