Chlor (łac. chlorum, symbol: Cl) to pierwiastek chemiczny należący do grupy fluorowców w układzie okresowym pierwiastków. Znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu, wspiera także zdrowie człowieka. Chlor w postaci gazowej jest niebezpieczny dla zdrowia.
Chlor – właściwości chemiczne
Pierwiastek ten stosunkowo dobrze rozpuszcza się w wodzie, przy czym jest to głównie proces fizyczny. Na skalę laboratoryjną pierwiastek ten otrzymuje się po zadziałaniu stężonym kwasem solnym na manganian (VII) potasu lub na tlenek manganu (IV). Z kolei na skalę przemysłową otrzymuje się go w wyniku elektrolizy wodnego roztworu chlorku sodu (NaCl).
Chlor – występowanie w żywności
Duże ilości chloru dostępne są w zwykłej soli kuchennej. Dzięki odpowiedniej ilości soli w diecie człowiek jest w stanie dostarczyć optymalną dawkę tego pierwiastka do organizmu. Chlor występuje tym samym we wszystkich produktach spożywczych zawierających sól takich jak:
- wędliny;
- ryby;
- mięso;
- sery;
- sosy;
- mieszanki przypraw.
Pewne ilości chloru znajdują się również w wodzie wodociągowej.
Zastosowanie chloru
Chlor wykorzystywany jest przede wszystkim do uzdatniania wody, ponieważ ma właściwości odkażające i jest silnym utleniaczem. Dodatkowo pierwiastek ten służy do:
- bielenia papieru, celulozy i tkanin;
- produkcji leków, barwników i innych ważnych substancji organicznych.
Pomimo, że chlor w dużych ilościach zagraża życiu człowieka, to niewielkie dawki nie powodują szkodliwych skutków ubocznych. Z tego względu chlor jest dodawany do wody wodociągowej czy do basenów. Dzięki wodociągom dostarczającym wodę dezynfekowaną chlorem powstrzymano wyniszczające epidemie i doprowadzono w ostatnim stuleciu do wydłużenia się przeciętnego trwania życia.
Narażenie zawodowe
Chlor jest gazem o silnym i duszącym zapachu. Zalicza się go do substancji niebezpiecznych, przy czym często mówi się o narażeniu zawodowym na opary chloru. Krótkotrwałe narażenie na chlor o dużym stężeniu powoduje podrażnienie błon śluzowych nosa, oczu i gardła, a także kaszel. Jest on początkowo suchy, jednak po pewnym czasie następuje krwioplucie. Może wystąpić chrypka, bezgłos, trudności w mówieniu oraz nudności i wymioty.
W następstwie podrażnienia dróg oddechowych pojawia się ból i ucisk w klatce piersiowej oraz duszności. W wyniku narażenia na chlor o dużym stężeniu może wystąpić natychmiastowy zgon będący następstwem porażenia ośrodka oddechowego. Narażenie na chlor o stężeniu 2,9 mg/m3 przez 8 h prowadzi do istotnych zmian czynnościowych płuc.
Chlor a zdrowie człowieka
Pierwiastek ten normalizuje gospodarkę kwasowo-zasadową oraz wodno-elektrolitową. Jeśli równowaga ta jest zachowana, wszystkie procesy życiowe zachodzące w organizmie człowieka przebiegają prawidłowo. Dlatego mówi się, że chlor warunkuje utrzymanie prawidłowej homeostazy organizmu.
Dodatkowo wspiera wchłanianie witaminy B12 z układu pokarmowego i stanowi składnik kwasu solnego występującego w żołądku. Z tego względu przyczynia się do prawidłowego trawienia pokarmów w żołądku.
Pływanie w chlorowanej wodzie nie jest szkodliwe dla organizmu. Jedynie w niektórych przypadkach (głównie przy problemach dermatologicznych) narażenie na wodę chlorowaną może powodować zaczerwienienie, podrażnienie i swędzenie skóry ciała i głowy. Nie zaleca się również bezpośredniego kontaktu takiej wody z oczami, ponieważ chlor powoduje ich podrażnienie. Niektóre badania wskazują na szkodliwy wpływ wody chlorowanej na strukturę włosa.
Polecane produkty:
Chlorella 100% naturalna
Chlorella w tabletkach to naturalna alga z rozerwaną ścianą komórkową (chroniona patentem) w postaci suplementu diety. Jest bogatym źródłem witamin, minerałów, chlorofilu i innych, ważnych składników odżywczych. Wspiera oczyszczanie organizmu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sitarek K., Chlor, Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 1/2008.
- Domańska M., Łomotowski J., Badania nad szybkością zaniku chloru i dwutlenku chloru w wodzie w sieci wodociągowej, Ochrona Środowiska, 4/2009.
- Aleksa H., Dyduch F., Wierzchowski K., Chlor i rtęć w węglu i możliwości ich obniżenia metodami przeróbki mechanicznej, Górnictwo i Geoinżyneiria, 3/2007.
- Mohsen I., Mohsen A., Zaidan H., Health effects of chlorinated water: a review article, Pakistan Journal of Biotechnology, 3/2019.