Kwas podchlorawy (HOCl) to uniwersalny środek biobójczy, wykorzystywany głównie do zwalczania bakterii, wirusów, grzybów i pleśni. Jest zatem często wykorzystywany do produkcji preparatów wybielających i odkażających. Aktualnie coraz chętniej określa się go mianem przyszłego złotego standardu w leczeniu ran i blizn w zabiegach dermatologicznych i chirurgii plastycznej.
Kwas podchlorawy – charakterystyka
Kwas podchlorawy posiada wzór HOCI oraz masę molową 52,46 g/mol. Został odkryty w 1834 roku przez francuskiego chemika Antoine’a Balarda. Stanowi jeden z tlenowych kwasów chloru. Jest to bardzo słaby, bezbarwny kwas, dobrze rozpuszczalny w wodzie, którego sole nazywa się podchlorynami. Spośród nich najlepiej poznany jest podchloryn sodu (NaClO), aktywny składnik wybielaczy oraz środków odkażających. Kwas podchlorawy wykazuje silne właściwości utleniające – jest silniejszym utleniaczem niż chlor.
Stabilizowany kwas podchlorawy w postaci fizjologicznie zrównoważonego roztworu wykazuje silne działanie przeciwdrobnoustrojowe wobec szerokiego spektrum mikroorganizmów. Należy wiedzieć, że występuje on naturalnie w organizmie człowieka – jest syntezowany przez neutrofile celem niszczenia patogenów.
Kwas podchlorawy w medycynie
Kwas podchlorawy wykazuje wysoką aktywność w zwalczaniu mikroorganizmów bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Ponadto zwiększa dotlenienie miejsca rany, poprawiając procesy gojenia się jej. Jest silnym środkiem przeciwświądowym i przeciwzapalnym, a jego działanie rozpoczyna się bardzo szybko od momentu aplikacji. Właśnie dlatego kwas podchlorawy coraz częściej wykorzystuje się w przypadku upośledzonego gojenia się w ranach przewlekłych lub przy rozejściu się rany. Nie wykazuje przy tym żadnych oznak toksyczności dla oczu.
Znaczna część siły HOCl pochodzi z jego działania przeciwzapalnego, które wynika z jego wpływu na kontrolę odpowiedzi mastocytów. W ramach reakcji immunologicznej na proliferację drobnoustrojów komórki tuczne napływają masowo do miejsca rany, przyczyniając się do powstania stanu zapalnego. HOCl wykazuje działanie przeciwdrobnoustrojowe szczególnie w stosunku do Staphylococcus aureus. Udowodniono, że obniża aktywność histaminy, leukotrienu B4 oraz interleukiny-2.
Kwas podchlorawy – czy jest bezpieczny?
Często omawiany związek kojarzony jest z toksycznym działaniem dla człowieka. I rzeczywiście, czysta postać chloru to gaz o duszącym, nieprzyjemnym zapachu, a w stężeniu 1000 ppm może być niebezpieczny dla zdrowia, a nawet życia. Jednakże chlor to pierwiastek mineralny, który występuje w każdym ludzkim organizmie i jest kluczowy m.in. do regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. Podobnie jak kwas podchlorawy, który posiada ekstremalnie wysoką biozgodność z ludzkimi tkankami, wynikającą z naturalnego uczestnictwa tej substancji w procesie nieswoistej odpowiedzi immunologicznej. Kwas podchlorawy jest związkiem wysoce reaktywnym, szybko przekształcanym w reakcji utleniania. Pomimo takiej aktywności bójczej, nie wykazuje cytotoksyczności.
To produkt w 100% pochodzenia naturalnego, w pełni biodegradowalny i bezpieczny, zarówno dla roślin, jak i ludzi oraz środowiska naturalnego. Badania potwierdziły, że nie działa on drażniąco ani uczulająco na skórę.
Kwas podchlorawy – zastosowanie
Od lat 80. XX wieku opublikowano ponad 100 opracowań naukowych dotyczących skuteczności kwasu podchlorawego w leczeniu zakażonych ran, w zakażeniach w okulistyce, laryngologii i stomatologii, a także w dezynfekcji sal operacyjnych i innych pomieszczeń szpitalnych. Często zaznacza się również znaczenie tego związku w kontroli mikrobiologicznej czystości w: mleczarniach, gastronomii, zakładach produkcji zwierzęcej i drobiu, przetwórstwie mięsnym i w ogrodnictwie. Jak wspomniano wcześniej, bywa składnikiem leków i preparatów medycznych.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory witamin i minerałów. Jej zadaniem jest wzmocnienie organizmu i w naturalny sposób wspomaganie procesu jego oczyszczenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gold M., Bhatia A., Chilukuri S., Robb C., Andriessen A., Bitter P., Cohen J. Podawany miejscowo stabilizowany kwas podchlorawy: Przyszły złoty standard w leczeniu ran i blizn w zabiegach dermatologicznych i chirurgii plastycznej, J Cosmet Dermatol, 1/2020.
- Rożkiewicz D., Witkowski G., Kwas podchlorawy – nowa nadzieja w walce z zakażeniami w opiece zdrowotnej. Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece, 7/2021.
- Graham T., Elements of Chemisty, 2022.
