Trąbka słuchowa (łac. tuba auditiva), przewód Eustachiusza (łac. tuba Eustachii) to przewód łączący jamę bębenkową z górną częścią gardła. Obejmuje obszar od ujścia bębenkowego do ujścia gardłowego, co u dorosłej osoby wynosi średnio 40 mm. Innymi słowy, jest elementem łączącym ucho środkowe z nosogardłem.
Budowa trąbki słuchowej
W budowie anatomicznej trąbki słuchowej warto wyróżnić część boczną – kostną, a także przyśrodkową – chrzęstną. Część kostna posiada 12 mm długości i lokalizuje się między częścią skalistą, a częścią łuskową kości skroniowej, w półkanale trąbki słuchowej. Część chrzęstna natomiast tworzy rynienkę długości 24 mm, a jej ściany tworzy trójkątna płytka chrzęstna. W budowie trąbki słuchowej warto także wyróżnić 2 blaszki:
- błoniastą;
- śluzową.
Błoniasta uzupełnia rynienkę chrzęstną w kanał, składa się z tkanki łącznej włóknistej. Na jej mocniejszą część nachodzą początki ścięgniste mięśnia napinacza podniebienia miękkiego – dlatego mięsień ten, kurcząc się (np. podczas przełykania) odciąga ścianę boczną trąbki słuchowej od przyśrodkowej i rozszerza jej światło.
Z kolei błona śluzowa wyściela wnętrze trąbki słuchowej i stanowi przedłużenie błony śluzowej gardła. Pokryta jest nabłonkiem jednowarstwowym migawkowym, z licznymi komórkami kubkowymi. Migawki poruszają się ku jamie gardła i w tym kierunku przesuwają wydzielony śluz.
Za co odpowiada trąbka słuchowa?
Trąbka słuchowa pełni 2 podstawowe funkcje:
- doprowadza powietrze z gardła do jamy bębenkowej, dzięki czemu możliwe jest utrzymanie równowagi ciśnień wewnątrz i na zewnątrz błony bębenkowej;
- odprowadza śluz i inne wydzieliny z z ucha środkowego do gardła.
Przy zamkniętej trąbce słuchowej powietrze jest wchłaniane przez błonę śluzową jamy bębenkowej, w wyniku czego następuje zmniejszenie się ciśnienia. Powoduje to wpuklenie błony bębenkowej do wewnątrz pod wpływem ciśnienia atmosferycznego, co upośledza słuch. Sytuacja odwrotna także powoduje zmiany w organizmie – stale rozwarta trąbka w warunkach patologicznych powoduje uderzanie fal dźwiękowych przez przewód słuchowy zewnętrzny oraz przez trąbkę słuchową, co skutkuje interferencją fal głosowych. Zmniejszone ciśnienie powietrza w jamie bębenkowej powoduje podrażnienie nerwu językowo-gardłowego, który zaopatruje błonę śluzową jamy bębenkowej.
Podsumowując, najistotniejszym zadaniem trąbki słuchowej jest wyrównywanie ciśnienia pomiędzy uchem środkowym, a częścią nosową gardła oraz drenowanie zawartości jamy bębenkowej do gardła. Odbywa się to poprzez otwieranie i zamykanie trąbki słuchowej w jej części chrzęstnej.
Unaczynienie
Tętnice części kostnej trąbki słuchowej pochodzą od tętnic jamy bębenkowej, natomiast tętnice części chrzęstnej od tętnicy kanału skrzydłowego, gałęzi tętnicy szczękowej i tętnicy gardłowej wstępującej. W unaczynieniu trąbki bierze udział także tętnica oponowa środkowa.
Naczynia chłonne są bardzo liczne zarówno w części kostnej, jak i chrzęstnej. Prowadzą do węzłów chłonnych zagardłowych, po czym limfa odpływa dalej do górnych węzłów szyjnych głębokich.
Unerwienie
Nerwy zaopatrujące trąbkę słuchową pochodzą głównie z nerwu językowo-gardłowego. Część kostną zaopatruje splot bębenkowy, część chrzęstną natomiast – splot gardłowy. Nerwy te prowadzą włókna autonomiczne, a w swym przebiegu posiadają dodatkowo drobne zwoje.
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Piłka E., Dobrzyński P., Testy oceniające drożność trąbki słuchowej w codziennej praktyce audiologicznej, Nowa Audiofonologia, 4/2015.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.