Zespół krupu to termin odnoszący się do chorób związanych z krtanią, okolicą nadgłośniową i podgłośniową, a także tchawicą. Stanowi zbiór objawów chorobowych obejmujących wymienione struktury. Rozwija się najczęściej u dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6 lat.
Co to jest zespół krupu?
Zespół krupu, zgodnie z ogólnie przyjętą klasyfikacją, zawiera 6 jednostek chorobowych i są to:
- I – ostre zapalenie krtani;
- II – ostre zapalenie tchawicy;
- III – ostre zapalenie krtani i tchawicy;
- IV – ostre krupowe zapalenie krtani;
- V – ostre zapalenie nagłośni;
- VI – ostre zapalenie krtani i gardła.
Tak więc współcześnie określenie zespół krupu lub krup należy stosować do grupy chorób charakteryzujących się występowaniem objawów ze strony górnych dróg oddechowych, a także dolegliwości typowych dla zapalenia krtani, tchawicy i czasem oskrzeli (zapalenie oskrzeli nie jest konieczne do rozpoznania zespołu krupu).
Przyczyny zespołu krupu
Najczęstszą przyczyną rozwoju zespołu krupu jest wirus paragrypy typu 1, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Typ 2 tego wirusa powoduje znacznie łagodniejsze postacie choroby, zaś typ 3 pojawia się sporadycznie, lecz powoduje dolegliwości o ciężkim przebiegu.
Wśród czynników ryzyka należy wymienić:
- wąskie drogi oddechowe;
- wiotkie ściany dróg oddechowych;
- zwiększoną produkcję śluzu w drogach oddechowych;
- słabą, bardziej włóknistą przeponę;
- szerszą i dłuższą nagłośnię;
- anatomiczne przewężenia okolicy nadgłośniowej i podgłośniowej;
- nieodpowiednio rozwinięte mięśnie klatki piersiowej.
Zespół krupu wiąże się przede wszystkim z etiologią wirusową górnych dróg oddechowych. Infekcja bakteryjna może pojawić się wtórnie względem infekcji wirusowej. Wprawdzie najczęściej zespół krupu rozwija się wskutek działania wirusa paragrypy, jednak wśród przyczyn należy wyróżnić także wirusy: RSV, odry czy grypy.
Objawy zespołu krupu
Pierwsze objawy przypominają zwykłe przeziębienie, dlatego bardzo często są bagatelizowane. Pojawia się bowiem nieżyt nosa, niewielkiego stopnia chrypka oraz niekiedy ból gardła. W ciągu 12-48 godzin rozwijają się jednak poważniejsze objawy, wskazujące na ostre zapalenie krtani i tchawicy. Są to:
- charakterystyczny kaszel przypominający szczekanie psa;
- dużego stopnia chrypka uniemożliwiająca mówienie;
- stridor, czyli świst krtaniowy;
- gorączka dochodząca nawet do 40,5 stopni Celsjusza;
- uruchomienie dodatkowych mięśni oddechowych.
Wraz z postępem zespołu krupu nasila się duszność krtaniowa, czemu towarzyszy niepokój dziecka. Ogólnie, nasilenie objawów chorobowych zależy od wielu czynników i nie można ich jednoznacznie określić. W niektórych przypadkach choroba może przebiegać łagodnie, ograniczając się do chrypki i bólu gardła, zaś w innych może spowodować niewydolność oddechową.
Ze względu na tak rozległy obraz kliniczny w każdym przypadku podejrzenia zespołu krupu należy skonsultować się z lekarzem. Potwierdzi on diagnozę (lub ją wykluczy), po czym oceni nasilenie objawów na podstawie skali Westleya. Jest to niezbędne celem wdrożenia optymalnego leczenia.
Jak leczyć zespół krupu?
Leczenie zespołu krupu obejmuje zarówno postępowanie farmakologiczne, jak i niefarmakologiczne. W zależności od rodzaju dolegliwości i ich intensywności, leczenie przeprowadza się w domu lub w szpitalu.
Leczenie farmakologiczne obejmuje stosowanie leków, między innymi glikokortykosteroidów. W ciężkich postaciach krupu należy dodatkowo podać tlen. Jeśli występują współtowarzyszące nadkażenia bakteryjne, należy wdrożyć antybiotykoterapię (zdarza się to jednak stosunkowo rzadko). Nie stosuje się leków przeciwkaszlowych. Z kolei leczenie niefarmakologiczne obejmuje między innymi odpowiednie nawodnienie pacjenta, utrzymywanie w higienie pacjenta i jego stanowiska spoczynku czy uzupełnianie niedoborów pokarmowych wraz z dietą.
Bibliografia
- Sybilski A., Samoliński B., Zespół krupu – aktualny stan wiedzy, Terapia, 8/2018.
- Emeryk A., Ostre infekcje krtani, czyli jednostki chorobowe z kręgu zespołu krupu u dzieci, Alergoprofil, 4/2017.
- Sybilski A., Zespół krupu – najważniejsze pytania i odpowiedzi, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 1/2019.
Polecane produkty:
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |