Laktoferyna to białko powszechnie występujące w płynach ustrojowych organizmu człowieka. Cechuje się nietypowym składem i dzięki temu licznymi, korzystnymi właściwościami. Właśnie dlatego od wielu lat białko to jest tematem zainteresowania wielu badaczy.
Gdzie występuje laktoferyna?
Laktoferyna występuje w płynach ustrojowych człowieka, w tym również w wydzielinach śluzowych. Można ją spotkać między innymi w siarze, mleku, łzach, ślinie czy neutrofilach. W przypadku neutrofilów występuje jako wielofunkcyjna glikoproteina ich ziarnistości.
Białko to pojawia się naturalnie w przewodzie pokarmowym człowieka i wszystkich ssaków. Podczas zakażenia lub stanów zapalnych jelit wytwarzanie laktoferyny lokalnie znacznie wzrasta, co odzwierciedla zarówno jej większą syntezę przez komórki nabłonkowe jelita, jak i uwalnianie przez naciekające śluzówkę neutrofile.
Za co odpowiada laktoferyna?
Do dnia dzisiejszego potwierdzono i udowodniono około 20 pozytywnych funkcji tego białka. Przede wszystkim wykazuje ono działanie przeciwbakteryjne i antydrobnoustrojowe – może hamować wzrost lub zabijać komórki różnych patogennych drobnoustrojów. Dodatkowo może wzmacniać lub wyciszać układ odpornościowy, co zwane jest immunoregulacją. Działa także:
- przeciwnowotworowo;
- neutralizująco w stosunku do toksyn;
- regulująco w stosunku do procesów utleniania i redukcji (ponieważ zwiększa lub hamuje tworzenie wolnych rodników tlenowych);
- regulująco na wchłanianie żelaza w układzie pokarmowym;
- hipotensyjnie;
- przeciwzapalnie.
Potwierdzono udział laktoferyny w regulacji metabolizmu glukozy i lipidów oraz w procesach hematopoetycznych. Białko to bierze udział w procesach gojenia się ran i tworzeniu się kości. Jedną z lepiej poznanych i potwierdzonych właściwości laktoferyny jest działanie prebiotyczne, czyli korzystny (ochronny lub promujący wzrost) wpływ na bakterie probiotyczne i bakterie symbiotyczne zasiedlające naturalnie nasz organizm. Jak na razie, najlepiej potwierdzono działanie prebiotyczne w zaburzeniach mikrobioty przewodu pokarmowego oraz układu moczowo-płciowego u kobiet.
Laktoferyna mleka matki
Laktoferyna występuje w pewnych ilościach w siarze, czyli pierwszym mleku matki. Wysokie stężenie obserwuje się jeszcze w ostatnich dniach ciąży – osiąga ono do 15 mg/ml. W kolejnych dniach stężenie to spada do 1 mg/ml. Białko to pełni niezwykle ważne funkcje dla rozwijającego się organizmu. Stanowi bowiem dla noworodka pierwszą linię obrony przed drobnoustrojami chorobotwórczymi.
W związku z niepełnym rozwojem układu pokarmowego noworodków laktoferyna nie ulega w pełni strawieniu i duża jego część wchłania się do krwiobiegu między innymi w związku z mniejszą efektywnością enzymów trawiennych. Takiego wchłaniania nie obserwujemy u osób dorosłych. Karmienie sztucznym mlekiem nie zapewnia więc odpowiednio wysokiego stężenia laktoferyny, a u wcześniaków i noworodków z niską masą powoduje ich większe narażenie na zachorowanie na sepsę.
Laktoferyna w medycynie
Laktoferyna cieszy się sporym zainteresowaniem badaczy świata medycznego. Obecnie stosowana jest do produkcji suplementów diety i leków o wszechstronnym działaniu. Laktoferyna znalazła szczególne zastosowanie w profilaktyce zakażeń u wcześniaków, noworodków i starszych dzieci. Doustna suplementacja różnymi jej formami ma duże znaczenie w łagodzeniu objawów klinicznych zjawiska translokacji bakterii ze światła jelita do krwioobiegu, wywołującego sepsę u noworodków o bardzo małej wadze urodzeniowej. Oprócz prewencji sepsy laktoferyna ma obecnie różnorakie zastosowanie medyczne.
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gajda-Morszewski P., Śpiewak K., Medyczne zastosowanie laktoferyny, Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ, 2/2015.
- Artym J., Zimecki M., Korzystne działanie laktoferyny na mikrobiotę przewodu pokarmowego, Postępy Mikrobiologii, 3/2020.
- Gajda-Morszewski P., Śpiewak K., Laktoferyna – białko multipotencjalne, Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ, 1/2015.