Sedacja wziewna to skuteczna metoda walki z bólem i lękiem, pojawiających się podczas różnego rodzaju medycznych czynności diagnostycznych i leczniczych. Wykorzystuje mieszaninę gazów podtlenku azotu i tlenu. W Polsce po raz pierwszy wykorzystano ją w 1995 roku, dziś ma zastosowanie w różnych dziedzinach medycyny, najczęściej w stomatologii. Sedację określa się jako stan fizycznego odprężenia i ograniczenia poziomu świadomości.
Na czym polega sedacja wziewna?
Pacjent w sedacji nie odczuwa lęku, mimo że ma ograniczoną orientację i zmniejszoną zdolność koncentracji, współpracuje z personelem medycznym. Po wykonaniu czynności medycznych bardzo szybko wraca do pełnej świadomości i może bez obaw o zdrowie wrócić do domu. Jednocześnie podczas sedacji pacjent może odczuwać zawroty głowy, mrowienie czy nawet uczucie euforii. Podsumowując można powiedzieć, że pacjent:
- nie śpi, zachowuje świadomość i jest rozluźniony;
- może odczuwać lekkie oszołomienie;
- odczuwa realne halucynacje (w przypadku dzieci) lub stan podobny do upojenia alkoholowego (u osób dorosłych);
- ma wrażenie lekkości.
Podtlenek azotu jest bezbarwnym i bezzapachowym gazem o lekko słodkawym smaku. Wprowadza się go do organizmu za pomocą specjalnej maseczki zakładanej na twarz. Jej rozmiar dobierany jest indywidualnie do wieku i wielkości ciała pacjenta. Dzięki aparaturze lekarz może dozować ilość podawanego gazu rozweselającego. Efekty widoczne są bardzo szybko, już w ciągu 15 sekund gaz przedostaje się do mózgu. W stomatologii sedacja wziewna bardzo dobrze sprawdza się w przypadku wykonywania krótkich zabiegów, takich jak otwieranie komory zęba ze zgorzelinowym rozpadem miazgi.
Wskazania do sedacji wziewnej
Sedacja wziewna jest stosowana najczęściej przy:
- wazektomii;
- usuwaniu zębów mądrości;
- wszelkich czynnościach stomatologicznych, zwłaszcza u dzieci;
- drobnych operacjach chirurgii rekonstrukcyjnej;
- kolonoskopii;
- metodzie szybkiej intubacji;
- badaniach kardiologicznych;
- tomografii komputerowej;
- bronchoskopii;
- gastroskopii.
A także zawsze wtedy, gdy pacjent odczuwa lęk i silny niepokój przed czekającymi go procedurami medycznymi.
Przeciwwskazania do sedacji wziewnej
Nie istnieją bezwzględne przeciwwskazania do wykonania sedacji u pacjenta. Można ją zastosować w przypadku wzmożonego stresu czy bólu, które uniemożliwiają bezpieczne przeprowadzenie procedury medycznej, pod warunkiem odpowiedniego przygotowania pacjenta do sedacji i uzyskania pisemnej zgody pacjenta, rodzica lub opiekuna prawnego. Do relatywnie względnych przeciwwskazań należą:
- wiek pacjenta poniżej 6. miesiąca życia lub powyżej 70. roku życia;
- otyłość,
- niektóre choroby współistniejące;
- choroby psychiczne;
- objawy tzw. trudnych dróg oddechowych, które mogą sprawić trudności z ich udrożnieniem i prowadzeniem wentylacji zastępczej;
- niektóre choroby układu oddechowego.
Warto zaznaczyć, że około 10% pacjentów nie poddaje się działaniu gazu rozweselającego. Wówczas należy zastosować u nich inne metody sedacji.
Czy sedacja wziewna jest bezpieczna?
Gaz rozweselający uznawany jest za bezpieczną metodę sedacji i przede wszystkim nieinwazyjną. Mówi się nawet, że jest bezpieczniejszy niż wszystkie inne metody sedacji czy znieczulenia. Można go stosować nawet wtedy, gdy występują przeciwwskazania do narkozy. Należy jednak pamiętać, że 2-3 godziny przed sedacją pacjent nie powinien nic jeść. Ryzyko ewentualnych powikłań przy zastosowaniu wszelkich środków ostrożności jest znikome.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Soukup J., Kompardt J., Scharff K., Bomplitz M., Praktyczne zastosowanie sedacji wziewnej u chorych na oddziałach intensywnej terapii, Anestezjologia i Ratownictwo, 1/2008.
- Świątkowska A., Świątkowska-Bury M., Sedacja w stomatologii – aktualne wytyczne anestezjologiczne, Nowa Stomatologia, 3/2020.
