Węgiel aktywny (inaczej: węgiel aktywowany) pod względem budowy i wyglądu jest to materiał bardzo porowaty (specyficzna forma węgla), który ma ogromną powierzchnię wewnętrzną. Dlatego też wykorzystuje się go najczęściej jako adsorbent, czyli substancję wiążącą na swojej powierzchni inne cząsteczki, np. toksyny, chemikalia czy zapachy. Także w medycynie i w domowym wspieraniu zdrowia, jeśli pojawią się ku temu odpowiednie wskazania.
Węgiel aktywny – charakterystyka
Mianem węgla aktywnego określa się przetworzony węgiel (np. z drewna, torfu, łupin orzechów kokosowych, węgla kamiennego), który został poddany działaniu bardzo wysokich temperatur i aktywacji (chemicznej lub fizycznej), aby wytworzyć miliardy mikroporów. Mówiąc bardziej dokładnie – taki węgiel wyróżnia się niezmiernie dużą powierzchnią w przeliczeniu na jednostkę masy, do ponad 3300 m²/g w produktach komercyjnych i około 3900 m²/g laboratoryjnie.
Węgiel aktywny wykorzystuje się nie tylko w medycynie, ale również w innych dziedzinach życia i przemysłu. Jest dodatkiem do filtrów do wody, ponieważ może skutecznie usuwać chlor, nieprzyjemne zapachy, pestycydy. W maskach przeciwgazowych adsorbuje szkodliwe substancje chemiczne, chroniąc drogi oddechowe człowieka. Natomiast stosowany w akwariach ma na celu oczyszczanie wody, stwarzając rybom i innym organizmom tam żyjących jak najlepsze warunki bytowania. Ciekawostką jest, że można wykorzystywać go nawet przy oczyszczaniu paliw. Ogranicza emisję par paliw samochodowych, zarówno podczas transportu, magazynowania, jak i dystrybucji paliw.
Działanie węgla aktywnego
Działanie węgla aktywnego zostało na przestrzeni lat bardzo dobrze poznane, przez co powszechnie wykorzystuje się go nawet w celach medycznych. Jego głównym celem jest adsorpcja, czyli przyciąganie i zatrzymywanie cząsteczek na powierzchni (a nie wchłanianie do wnętrza jak gąbka, ponieważ wówczas zaszłaby tzw. absorpcja).
Jego efektywność wynika przede wszystkim z tego, że (przez wspomnianą już dużą powierzchnię aktywną) jego mikropory są idealne do zatrzymywania małych cząsteczek.
Wykorzystanie węgla aktywnego w medycynie
Węgiel aktywny stosowany w celach medycznych można z łatwością kupić w każdej aptece w postaci proszku lub tabletek. Ma zastosowanie głównie w leczeniu biegunek, bólów brzucha, zatruć pokarmowych, wzdęć i różnego rodzaju niestrawności. Nadaje się do usuwania bakterii i niektórych toksyn z organizmu człowieka. Warto przy tym zaznaczyć, że węgiel aktywny nie działa na wszystkie toksyny (np. metale ciężkie czy alkohole).
Stosowany w dużych dawkach może zaburzać wchłanianie leków i składników odżywczych. Dlatego też należy używać go rozważnie, w rekomendowanych dawkach i nie przewlekle, lecz wyłącznie wtedy, gdy rzeczywiście pojawia się taka potrzeba zdrowotna. Węgiel aktywny jest również składnikiem past do zębów (głównie tych antybakteryjnych i wybielających).
Zobacz również: Wybielanie zębów w domu.
Węgiel aktywny – przeciwwskazania
Choć węgiel aktywny uznaje się za stosunkowo bezpieczny, istnieją sytuacje, w których nie powinno się go stosować lub należy to robić z dużą ostrożnością. Możliwe przeciwwskazania to zatrucia silnymi zasadami, kwasami, alkoholem czy metalami ciężkimi. Wówczas należy jak najszybciej uzyskać pomoc medyczną, bez wcześniejszego sięgania po domowe sposoby, które opóźnią wdrożenie profesjonalnego leczenia. Inne to niedrożność jelit, ryzyko perforacji jelit, silne wymioty.
Polecane produkty:
|
Chlorella 100% naturalna
Chlorella w tabletkach to naturalna alga z rozerwaną ścianą komórkową (patent) w postaci suplementu diety. Jest bogatym źródłem witamin, minerałów, chlorofilu i innych, ważnych składników odżywczych. Wspiera oczyszczanie organizmu z metali ciężkich ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wiśniewski M., Rossochacka P., Werengowska-Ciećwierz K., Bielicka A., Terzyk A., Gauden P., Medyczne aspekty nanostrukturalnych materiałów węglowych, Inżynieria i Ochrona Środowiska, 2/2013.
- Grolik I., Kuźniak M., Bakun P., Tański T., Węgiel aktywny – charakterystyka, wytwarzanie, zastosowanie, Zeszyty Studenckich Kół Naukowych, 4/2017.
