Histydyna to organiczny związek chemiczny należący do aminokwasów białkowych. Jest też aminokwasem egzogennym, czyli takim, którego organizm człowieka nie potrafi samodzielnie zsyntezować i należy dostarczać go wraz z pożywieniem. Znaleźć go można w różnych łatwo dostępnych produktach spożywczych, dlatego też zbilansowana i urozmaicona dieta nie prowadzi do niedoborów w tym zakresie.
Histydyna – charakterystyka
Histydyna to organiczny związek chemiczny o wzorze sumarycznym C6H9N3O2 i masie molowej 155,15 g/mol. Po wyizolowaniu przyjmuje postać białego, krystalicznego proszku bez żadnego zapachu czy smaku. Ze względu na budowę chemiczną cząsteczki omawiany aminokwas zalicza się zarówno do aminokwasów zasadowych (jego łańcuch boczny zawiera 2 atomy azotu), jak i aromatycznych (ze względu na obecność aromatycznego pierścienia imidazolowego). Histydyna jest kodowana przez kodony CAU i CAC w procesie translacji białka.
Źródła histydyny w diecie
Histydynę można znaleźć w wielu różnych źródłach pokarmowych, zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Dzięki temu w dobrze zbilansowanej diecie rzadko występuje niedobór tego aminokwasu.
Do najbogatszych źródeł histydyny należą:
- mięso (białe, np. drób, oraz czerwone, np. wołowina);
- ryby, owoce morza i algi;
- jaja;
- nabiał;
- rośliny strączkowe (soja, soczewica, ciecierzyca);
- orzechy i nasiona.
Coraz częściej uwagę zwraca się też na algi, szczególnie takie jak Spirulina, które zawierają wszystkie niezbędne aminokwasy, w tym histydynę.
Histydyna dostępna jest również w formie suplementów diety (jako proszek lub kapsułki). Jednak ich stosowanie powinny rozważać osoby ze zwiększonym zapotrzebowaniem (np. sportowcy, w stanach chorobowych). Suplementacja powinna być przeprowadzana ostrożnie i najlepiej pod kontrolą specjalisty.
Zdecydowanie korzystniejszą formą jest histydyna dostępna w diecie, a także w naturalnych produktach takich jak np. Spirulina.
Histydyna – wpływ na organizm człowieka
Histydyna to aminokwas zawierający grupę imidazolową, dzięki czemu uczestniczy w reakcjach enzymatycznych oraz pomaga w utrzymaniu prawidłowego pH organizmu. Jest prekursorem histaminy – związku pełniącego kluczową rolę w reakcjach alergicznych, regulacji snu, apetytu oraz pracy układu odpornościowego. Aminokwas ten uczestniczy również w syntezie hemoglobiny, białek i enzymów, a także wspiera procesy regeneracji i gojenia się tkanek. Z tego względu ma szczególne znaczenie dla osób aktywnych fizycznie oraz pacjentów w stanach przewlekłego osłabienia.
Dodatkowo histydyna bierze udział w transporcie metali (takich jak np. cynk, miedź) co sprzyja zachowaniu równowagi mineralnej organizmu. Podsumowując, histydyna nie tylko stanowi budulec białek, lecz także wpływa na wiele istotnych procesów metabolicznych i funkcjonowanie całego organizmu.
Histydyna – niedobór
Niedobór histydyny w przypadku dzieci może prowadzić do opóźnienia wzrostu i rozwoju całego organizmu. Bez względu na wiek człowieka stan ten jest sporym czynnikiem ryzyka:
- przewlekłego zmęczenia;
- osłabienia organizmu;
- spadku odporności;
- pogorszenia kondycji skóry, włosów i paznokci;
- licznych problemów dermatologicznych.
W niektórych chorobach przewlekłych (np. reumatoidalne zapalenie stawów) obserwuje się obniżony poziom histydyny, co dodatkowo wpływa na zaostrzenie objawów tych chorób.
Histydyna – nadmiar
Nadmiar histydyny w organizmie występuje rzadko, ponieważ większość osób dostarcza ją w umiarkowanych ilościach wraz z dietą, a jej nadwyżki są zazwyczaj wydalane. Do podwyższonego stężenia tego aminokwasu może dojść głównie w wyniku niewłaściwej suplementacji lub zaburzeń metabolicznych. W takich sytuacjach mogą pojawić się objawy, takie jak:
- zaburzenia neurologiczne (drażliwość, bóle głowy, problemy ze snem);
- uszkodzenie nerek;
- uogólnione obrzęki.
Dodatkowo nadmiar histydyny sprzyja zwiększonej produkcji histaminy, co może nasilać reakcje alergiczne i objawiać się rozszerzeniem naczyń krwionośnych, świądem, kichaniem, bólami głowy czy dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory witamin i minerałów. Jej zadaniem jest wzmocnienie organizmu i w naturalny sposób wspomaganie procesu jego oczyszczenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Hassa R., Mrzigod J., Nowakowski J., Podręczny słownik chemiczny, Wydawnictwo Videograf, Katowice 2004.
- Grzymisławski M., Dietetyka kliniczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
