Zimne okłady

Zimne okłady są powszechnie wykorzystywane celem zmniejszania dolegliwości bólowych, stanu zapalnego, obrzęku i zaczerwienienia w różnych dziedzinach medycyny. Przykłada się je do tkanek po zabiegach chirurgicznych, urazach, w ostrych stanach zapalnych oraz przy gorączce. Znajdują zastosowanie również w stomatologii.

Zimne okłady – działanie

Zimno działa na organizm ludzki dwutorowo. Wraz z obniżaniem temperatury skóry np. wskutek przyłożenia do niej woreczka z lodem dochodzi do pobudzenia receptorów temperaturowych zimna przy jednoczesnym spadku aktywności receptorów ciepła. W efekcie dochodzi do pobudzenia części współczulnej układu nerwowego wegetatywnego, zwężenia naczyń powierzchniowych skóry i tkanki podskórnej. Dopiero później pojawia się faza druga, w której naczynia krwionośne ulegają rozszerzeniu, wywołując czynne przekrwienie tkanek (tzw. odczyn naczyniowy). Przejście w drugą fazę odbywa się w konsekwencji pobudzenia części przywspółczulnej układu wegetatywnego. Stanowi to istotny mechanizm naczynioruchowy chroniący organizm przed nadmierną utratą ciepła.

Stosowanie zimnolecznictwa zmniejsza stany zapalne, obrzęki, zaczerwienienia oraz dolegliwości bólowe. Jeżeli bodziec działa w krótkim czasie, efektem będzie zwiększenie napięcia mięśniowego. Jeżeli jednak zimny okład będzie przyłożony do ciała na dłużej, a temperatura nie będzie skrajnie niska, to uzyska się obniżenie napięcia mięśniowego. Rezultat ten tłumaczy się spadkiem aktywności wrzecionek mięśniowych, obniżeniem napływu do rdzenia kręgowego bodźców bólowych, segmentarnym hamowaniem stymulacji określonych motoneuronów, a także zwolnieniem przewodnictwa w nerwach.

Jak zrobić zimny okład?

Zimne okłady można wykonywać kilkukrotnie w ciągu dnia. Wystarczy kupić w aptece kompres żelowy, który trzyma się w lodówce przez kilka godzin, aby stał się zimny. Następnie przykłada się go bezpośrednio do skóry w bolesnym miejscu na około 10-15 minut bądź do momentu zagrzania się okładu. Alternatywą są mrożonki lub dowolne rzeczy wyjęte z zamrażalnika, jednak ich nie przykładamy bezpośrednio do skóry, lecz przez cienką ściereczkę kuchenną lub koszulkę bawełnianą. Należy pamiętać, aby raz użytej mrożonki nie mrozić ponownie, ponieważ nie będzie nadawać się już do spożycia. Należy od razu wykorzystać ją w swojej kuchni.

Zimne okłady – wskazania

Podstawowymi wskazaniami do zastosowania zimnych okładów są:

• świeże urazy, zwłaszcza w pierwszych dniach po ich wystąpieniu – np. skręcenie stawu skokowego, złamanie kości, zwichnięcie stawu;
• rany pooperacyjne, zwłaszcza w pierwszych dniach po zabiegu – np. rana kolana po jego artroskopii czy rana biodra po endoprotezoplastyce;
• dolegliwości bólowe o charakterze ostrym – np. ból zęba po ekstrakcji zęba, napad rwy kulszowej. Należy przy tym pamiętać, że dolegliwości bólowe z reguły przewlekłe lepiej reagują na ciepłe okłady;
• gorączka lub podwyższona temperatura ciała;
• miejscowe stany zapalne.

Warto zaznaczyć, że zabiegi z wykorzystaniem zimna są znacznie bardziej rozległe niż tylko okłady. Mają też wyraźnie więcej wskazań. Przykładem jest choćby zimna kąpiel kończyn dolnych, tak polecana przy:

• bólach głowy;
• bezsenności;
• nerwicy serca;
• częstych krwawieniach z nosa;
• żylakach czy przeciążeniach w obrębie stóp.

Także brodzenie w zimnej wodzie rekomendowane jest przy hipotonii i hemoroidach.

Zimne okłady – przeciwwskazania

Nie zawsze zimne okłady będą działać korzystnie. Podstawowymi przeciwwskazaniami do nich są:

• zespół Raynauda;
• zaburzenia czucia w docelowym miejscu zabiegu;
• zaawansowana niewydolność krążenia;
• nadwrażliwość na zimno.

W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą. Tym bardziej, jeśli praktykowane będą inne zabiegi z zakresu zimnolecznictwa, np. wspomniana wcześniej zimna kąpiel kończyn dolnych. Wówczas dodatkowymi przeciwwskazaniami są m.in. niewydolność wieńcowa, nerwoból nerwu kulszowego, ostre infekcje układu moczowego, skłonność do skurczy mięśni kończyn dolnych czy drgawki (lub padaczka).

	Kolagen naturalny Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej...
	Kwas hialuronowy Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Szałański P., Wpływ okładu lodem na odbiór wybranych wrażeń sensorycznych i temperaturę powierzchniową ręki, Poznań 2021.
2. Cichoń D., Demczyszak I., Spyrka J., Wybrane zagadnienia z termoterapii, Jelenia Góra 2010.