Problemy z oddychaniem najczęściej wskazują na schorzenia układu oddechowego lub układu sercowo-naczyniowego, choć mogą mieć zupełnie błahe przyczyny, np. niską wydolność organizmu w związku z siedzącym trybem życia. Wówczas kołatanie serca i niewielkie duszności pojawiają się po nadmiernej aktywności fizycznej. Przewlekłe lub uporczywe problemy z oddychaniem są wskazaniem do wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Problemy z oddychaniem – przyczyny
Do grona możliwych przyczyn trudności z oddychaniem zaliczamy przede wszystkim:
- niewydolność mięśnia sercowego;
- niedokrwistość;
- zatrucie, np. czadem lub cyjankiem;
- astmę;
- przewlekłą obturacyjną chorobę płuc;
- gruźlicę;
- nerwicę;
- odmę opłucnową;
- wady postawy, zwłaszcza zaawansowane skoliozy, boczne skrzywienia kręgosłupa, plecy płaskie, plecy okrągłe, klatka piersiowa kurza lub klatka piersiowa lejkowata;
- zatorowość płucną;
- zespół Guillaina-Barrego;
- cukrzycę;
- kwasicę metaboliczną;
- zapalenie płuc i zapalenie oskrzeli;
- kardiomiopatię;
- zespół nerczycowy;
- stwardnienie zanikowe boczne;
- inne choroby autoimmunologiczne przebiegające z zajęciem wielu układów jednocześnie.
Problemy z oddychaniem mogą jednak wcale nie wynikać z obecności chorób. Przykładem jest choćby nadmierna aktywność fizyczna, niedopasowana do własnych możliwości i do aktualnej kondycji, a także III trymestr ciąży, gdy wzrastający płód zaczyna uciskać na przeponę, główny mięsień oddechowy. Duszności i problemy z oddychaniem są też konsekwencją bardzo silnego stresu, tremy, lęku czy strachu.
Konsekwencje problemów z oddychaniem
Oddychaniem nazywamy proces polegający na wciąganiu powietrza przez nos (rzadziej przez usta) do płuc i jego wypuszczaniu. Tlen z powietrza przedostaje się do krwiobiegu, skąd jest przenoszony do wszystkich części ciała, aby umożliwiać funkcjonowanie całego organizmu. Wszelkie problemy z oddychaniem prowadzą więc do niedostatecznego dotlenienia komórek i tkanek, co może mieć mniej lub bardziej poważne konsekwencje zdrowotne. Charakterystycznymi objawami pojawiającymi się przy problemach z oddychaniem są:
- duszności, trudności w nabraniu głębokiego wdechu;
- uczucie ściskania w klatce piersiowej;
- mroczki przed oczami;
- zawroty głowy;
- nadmierna senność;
- kołatanie serca;
- stany przedomdleniowe;
- bóle głowy;
- spłycenie wdechów i wydechów.
Wskutek niedotlenienia skóra może przybrać sinawe lub blade zabarwienie. Na dłuższą metę trudności z oddychaniem mogą być wręcz zagrożeniem zdrowia i życia. Wszystko zależy od ich intensywności oraz przyczyny, która je wywołała.
Problemy z oddychaniem – diagnostyka
Osoba zmagająca się z przewlekłymi problemami podczas oddychania wymaga pilnej diagnostyki. Najprostszymi testami są:
- gazometria;
- pulsoksymetria;
- próba wysiłkowa.
Gazometria ocenia prężność gazów oddechowych: tlenu i dwutlenku węgla we krwi oraz równowagę kwasowo-zasadową. Pulsoksymetria ocenia zawartość tlenu we krwi, natomiast próba wysiłkowa służy do oceny wydolności układu krążenia oraz kontroli ciśnienia krwi u osoby obciążonej wysiłkiem fizycznym.
Uzupełniająco należy wykonać RTG klatki piersiowej oraz EKG Holter. ECHO serca ma zastosowanie w sytuacjach, gdy podejrzewa się choroby i wady serca związane z jego nieprawidłową budową.
Problemy z oddychaniem – leczenie
Problemy z oddychaniem należy leczyć przyczynowo. Jeśli wynikają one z bakteryjnego zapalenia płuc, stosuje się antybiotyki, natomiast przy wadach postawy konieczna jest rehabilitacja, dzięki której skorygujemy ustawienie ciała. Wszelkie choroby przewlekłe, których nie można wyleczyć całkowicie, należy ustabilizować za pomocą zdrowego stylu życia oraz odpowiedniej farmakoterapii. Skuteczną metodą przy trudnościach z oddychaniem jest tlenoterapia i rehabilitacja oddechowa.
Należy także zwrócić uwagę na styl życia. Jeśli zmagamy się z dusznościami, konieczna jest rezygnacja z palenia papierosów oraz unikanie stresu i czynników nasilających je. Warto pozostać aktywnym fizycznie, jednak jeśli cierpimy na choroby przewlekłe (zwłaszcza sercowo-naczyniowe), aktywność powinna być dobrana przez trenera personalnego lub fizjoterapeutę znającego nasz stan zdrowia.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Klimiuk K., Wojszel Z., Gułaj E., Bień B., Problemy diagnostyczne i terapeutyczne wybranych chorób układu oddechowego u osób w podeszłym wieku, Gerontologia Polska, 1/2011.
- Kałucka S., Najnowsze wytyczne postępowania w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc na rok 2019/2020 –
- GOLD 2019/2020, Część I. Epidemiologia, etiologia, rozpoznanie, Geriatria, 14/2020.
- Shifren A., Witt C., Byers D., Pulmonologia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2021.
