Usunięcie zęba (profesjonalnie: ekstrakcja zęba) polega na jego rozchwianiu lub podzieleniu na fragmenty i wyjęciu z wyrostka zębodołowego, co zawsze odbywa się po zastosowaniu znieczulenia. We współczesnej stomatologii wyrwanie zęba jest ostatecznością, zabiegu nie wykonuje się rutynowo. Wybiera się to rozwiązanie jedynie wtedy, gdy inne metody leczenia zawiodą, gdy istnieją realne wskazania do tego (np. przy leczeniu ortodontycznym) lub gdy ząb jest w tak złym stanie, że podjęcie prób innej formy leczenia nie przyniesie oczekiwanych rezultatów.
Na czym polega usunięcie zęba?
Niezależnie od sposobu przeprowadzenia ekstrakcji zęba, jednym z pierwszych etapów zabiegu jest wykonanie syndesmotomii, czyli zerwania włókien ozębnej utrzymujących ząb w zębodole. Więzadło okrężne ozębnej może być przecięte przy użyciu dźwigni, łyżeczki zębodołowej lub periotomu. Przygotowanie zęba do niektórych atraumatycznych metod ekstrakcji wymaga ścięcia jego korony, co w korzystny sposób wpływa na prawidłowy przebieg syndesmotomii, umożliwiając wprowadzenie ostrza perioskalpela równolegle do powierzchni korzenia. Kiedy odkształcenie ścian zębodołu jest wystarczające oraz ząb został odpowiednio zwichnięty, może on zostać usunięty z zębodołu za pomocą delikatnych ruchów ciągnących w kierunku dokoronowym oraz policzkowym.
Usunięty ząb zawsze powinien zostać oczyszczony oraz skontrolowany. Jeśli istnieje podejrzenie odłamania fragmentu zęba, złamana część musi zostać zlokalizowana oraz usunięta. Pozostałości włókien na ozębnej, tkanka ziarninowa oraz resztki tkanek twardych zęba lub fragmenty kości, które mogą być obecne na dnie lub ścianach zębodołu poekstrakcyjnego, muszą zostać usunięte, tak aby zmniejszyć ryzyko infekcji pozabiegowej.
Cała procedura usunięcia zęba odbywa się w znieczuleniu miejscowym i trwa od kilku minut nawet do godziny. Najwięcej problemów pojawia się przy ekstrakcji zębów mądrości, zwłaszcza gdy korzenie są ułożone nieregularnie lub poziomo. Wówczas taki ząb jest dzielony na części, a dziąsło mocno rozcinane, co wydłuża czas zabiegu. Usunięcie zęba może być wykonane zarówno w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), jak i prywatnie.
Usunięcie zęba – wskazania
Wskazaniami do usunięcia zęba mogą być:
- rozległe zmiany próchnicowe, zwłaszcza te, które jednocześnie obejmują korzeń zęba;
- zapalne zmiany okołowierzchołkowe, jeżeli leczenie endodontyczne nie doprowadziło do wygojenia się zmiany okołowierzchołkowej, a także w przypadku gdy leczenie endodontyczne (lub ponowne leczenie endodontyczne) jest niemożliwe ze względu na obliterację kanałów korzeniowych;
- choroby przyzębia – zaawansowane, rozległe, a w szczególności gdy towarzyszy temu znaczna ruchomość zęba i brak jest wskazań do przeprowadzenia zabiegów regeneracyjnych;
- poziome oraz pionowe złamania korzenia zęba – ze względu na brak możliwości leczenia większości przypadków ekstrakcja jest nieunikniona;
- leczenie ortodontyczne – choć w pierwszej kolejności dąży się do poszerzania łuków zębowych i podniebienia, przy bardzo wąskich łukach zębowych i przy mocno stłoczonych zębach może pojawić się konieczność usunięcia zęba / zębów przedtrzonowych;
- zęby nieprawidłowo położone – zwłaszcza gdy ich lokalizacja powoduje uraz otaczających tkanek;
- ząb znajdujący się w szczelinie złamania, gdy stanowi przeszkodę w repozycji oraz prawidłowym zespoleniu odłamów złamanej kości;
- ankyloza zęba mlecznego, utrudniająca wyrzynanie się zęba stałego.
Innymi słowy usunięcie całkowicie wyrzniętego zęba wskazane jest w sytuacjach, gdy z powodu zmian o różnym charakterze (pourazowych, endodontycznych, periodontologicznych i innych) ząb nie może zostać prawidłowo odbudowany lub jego zachowanie w jamie ustnej jest niewłaściwe w świetle warunków miejscowych lub ogólnego stanu pacjenta.
Usunięcie zęba – co dalej?
Postępowanie po usunięciu zęba zależy od wielu czynników. Dlatego też warto skonsultować się z lekarzem prowadzącym i poznać jego sugestie. Przykładowo, jeśli wyrywane są zęby przedtrzonowe ze względów ortodontycznych, kolejnym krokiem najprawdopodobniej będzie założenie stałego aparatu na zęby. Natomiast usunięcie zęba z powodu próchnicy sprawi, że zaburzy się biomechanika pozostałych zębów. Dlatego też pozostawienie pustej luki nigdy nie będzie dobrym rozwiązaniem. Warto rozważyć w krótkim czasie uzupełnienie protetyczne, np. koronę lub most protetyczny.
Usunięcie ósemki nie wiąże się z koniecznością uzupełnienia protetycznego. Warto jednak rozważyć usunięcie ósemki odpowiadającej (czyli usunięcie lewej dolnej ósemki może być kompatybilne z usunięciem lewej górnej ósemki).
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny bioalgi
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności. Wzmacnia zęby, kości, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Chiapasco M., Chirurgia stomatologiczna, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2020.
- Grad P., Paruzel-Pliskowska A., Żegleń A., Pytko-Polończyk J., Przegląd wybranych atraumatycznych metod ekstrakcji, Nowa Stomatol 2019; 24(3):95-99.
