Tonsillektomia to jedna z najczęściej wykonywanych procedur w otorynolaryngologii. Stosuje się ją celem usunięcia migdałków podniebiennych.
Tonsillektomia – metodyka zabiegu
Tonsillektomia polega na wypreparowaniu migdałków z loży za pomocą różnego rodzaju narzędzi. Przykładowo do zabiegu wykorzystać można skalpel harmoniczny, który generuje temperaturę w przedziale 50-100 stopni Celsjusza. To temperatura wystarczająca do uzyskania efektu denaturacji białek, jednak nie powoduje znacznej martwicy otoczenia. To metoda minimalnie inwazyjna i bezpieczna.
Warto wspomnieć również o technice koblacji, która polega na zastosowaniu energii bipolarnych fal radiowych wysokiej częstotliwości celem ablacji (usunięcia) i koagulacji tkanki bez uszkodzenia termicznego. Podczas koblacji przepływający roztwór soli fizjologicznej zostaje zmieniony na granicy końcówki elektrody a tkanki pod wpływem fal radiowych na zjonizowaną warstwę plazmy. Strumień plazmy napotykając tkankę miękką powoduje rozbicie wiązań molekularnych i jej oddzielenie. Cały efekt uzyskuje się przy temperaturze w granicach 40-70 stopni Celsjusza, przez co eliminuje się ryzyko termicznego uszkodzenia tkanek.
Zabieg tonsillektomii jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym. Trwa on około godziny.
Wskazania do zabiegu tonsillektomii
W medycynie wyróżnia się 3 rodzaje wskazań do wykonania tonsillektomii:
- onkologiczne;
- zapalne;
- obturacyjne.
Podstawowym i najczęstszym wskazaniem zapalnym są nawracajace ostre zapalenia migdałków podniebiennych. Zabieg należy wykonać również wtedy, gdy w efekcie leczenia różnych schorzeń wystąpią powikłania miejscowe (np. ropnie okołomigdałkowe) i ogólne (np. sepsa odmigdałkowa). Uważa się, że wskazaniem do wykonania tonsillektomii są stany zaostrzeń infekcji przebiegające z wystąpieniem silnego bólu gardła uniemożliwiającego lub ograniczającego normalne funkcjonowanie pacjenta.
Tonsillektomię należy rozważyć, gdy nawrotom ostrego stanu zapalnego migdałków towarzyszą powikłania takie jak:
- choroby zastawek serca;
- zapalenie wsierdzia;
- bolesne powiększenie i ropny stan zapalny węzłów chłonnych szyjnych;
- drgawki gorączkowe;
- niedająca się dobrze kontrolować cukrzyca.
Wskazania obturacyjne dotyczą głównie dzieci ze zmianami przerostowymi układu chłonnego gardła. Może się to objawiać między innymi zaburzeniami oddychania (zwłaszcza podczas snu), oddychaniem przez usta, nieprawidłowościami wymowy i zgryzu.
Tonsillektomia – przeciwwskazania
Wśród przeciwwskazań do zabiegu znajdują się:
- ciężkie schorzenia układowe: cukrzyca, astma, padaczka, choroby serca, zaburzenia układu krzepnięcia;
- wszystkie stadia rozszczepów podniebiennych;
- podniebienie krótkie, zniekształcone przez blizny.
Względnym przeciwwskazaniem jest przewlekły zanikowy nieżyt błony śluzowej gardła.
Tonsillektomia – powikłania po zabiegu
Zazwyczaj tonsillektomia przebiega prawidłowo i nie wiąże się z wystąpieniem powikłań. Jeśli już wystąpią, można je podzielić na miejscowe oraz ogólnoustrojowe.
Do powikłań miejscowych można zaliczyć:
- obrzęk łuków podniebiennych i języczka;
- miejscowe stany zapalne;
- krwawienia pojawiające się na różnym etapie po zabiegu;
- zbliznowacenie i skrócenie podniebienia miękkiego;
- przewlekły, podsychający nieżyt gardła.
Nudności i wymioty stanowią najczęściej występujące powikłania ogólnoustrojowe. Znacznie rzadziej obserwuje się posocznicę czy ostrą niewydolność nadnerczy, zaś niektórzy pacjenci mogą wykazywać zwiększoną skłonność do infekcji górnych dróg oddechowych (choć zdarza się to rzadko).
Tonsillektomia – zalecenia pozabiegowe
Po wykonanym zabiegu pacjent będzie odczuwać dolegliwości bólowe i obrzęk, które ograniczą zdolność mowy i spożywania pokarmów. Po zabiegu zaleca się stosowanie leków przeciwbólowych, aż do momentu ustąpienia dolegliwości. Pacjent przez pierwszą dobę nie powinien nic jeść ani pić, a następnie przez około 2 tygodnie musi wprowadzić dietę półpłynną, ponieważ przełykanie twardszych kęsów zwykle okazuje się niemożliwe. Dodatkowo przez najbliższy miesiąc należy unikać większych wysiłków fizycznych.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Katkowska M., Garbacz K., Stromkowski J., Rola Staphylococcus aureus w nawracającym zapaleniu migdałków podniebiennych u pacjentów poddawanych tonsillektomii, Otorynolaryngologia, 4/2016.
- Burduk P., Tonsillektomia klasyczna a tonsillektomia metodą koblacji – porównanie metod, Otorynolaryngologia, 2/2009.
- Kurzyński M., Szaleniec J., Składzień J., Tonsillektomia z zastosowaniem skalpela harmonicznego – doświadczenie własne i przegląd literatury, Otolaryngologia Polska, 5/2008.
- Mrówka-Kata K., Namysłowski G., Mazur-Zielińska H., Banert K., Lisowska G., Wskazania do usunięcia migdałków podniebiennych, Forum Medycyny Rodzinnej, 2/2009.