Kinezyterapia w ortodoncji jest świeżo rozwijającą się dziedziną, choć znaną już od dawna. Zyskuje swą popularność dopiero w ostatnich latach, ponieważ świadomość pacjentów w temacie własnego zdrowia znacznie się rozwinęła. Dzięki temu rozwija się również fizjoterapia stomatologiczna, wykorzystująca różnego rodzaju metody we wspomaganiu leczenia schorzeń jamy ustnej i głowy.
Źródło fotografii: drkittel.pl
Zastosowanie ćwiczeń w ortodoncji
W postępowaniu zapobiegawczym i we wczesnym okresie rozwojowym ćwiczenia mięśniowe mogą być jedyną formą ingerencji lekarza. Najczęściej stosowane są jednak jako czynnik wspomagający działanie aparatów regulacyjnych. W uzębieniu stałym należy je zawsze wprowadzać po leczeniu aparatami mechanicznymi wad powstałych na tle wieloletnich zaburzeń czynności. Podsumowując, kinezyterapia w ortodoncji stosowana jest:
- jako jedyna forma postępowania zapobiegawczo-leczniczego;
- jako czynnik wspomagający działanie aparatów ortodontycznych;
- w okresie retencyjnym po leczeniu aparatami stałymi przednio-tylnych i otwartych wad zgryzu.
Pozytywny wynik działania ćwiczeń mięśniowych zależy od odpowiedniej współpracy pacjenta i dentysty, a w przypadku dzieci – również rodziców.
Metodyka kinezyterapii w ortodoncji
Ćwiczenia dobiera się odpowiednio do wieku, a także sprawności fizycznej i intelektualnej dziecka. Zaczyna się od paru ćwiczeń wykonywanych 2-3 razy dziennie. W miarę poprawiania się sprawności w wykonywaniu zalecanych ruchów zwiększa się liczbę ćwiczeń do kilkunastu wykonywanych 3 razy dziennie. Aby ułatwić zapamiętywanie czasu ćwiczeń, najlepiej łączyć je z posiłkami. Zdania autorów są jednak podzielone, czy ćwiczyć przed czy po posiłku.
Większość ćwiczeń należy wykonywać na stojąco, część zaś na siedząco czy z podparciem głowy. Prawie wszystkie ćwiczenia powinny być przeprowadzane przed lustrem. Zwiększa się przez to zainteresowanie pacjenta i pozwala na lepszą kontrolę wykonywanych ruchów.
Kinezyterapia w ortodoncji – rodzaje ćwiczeń
Wyróżnia się między innymi ćwiczenia:
- mięśni warg;
- językowe;
- w wadach zgryzu;
- czynne.
Ćwiczenia mięśni warg stosuje się głównie u dzieci oddychających przez usta, które mają wiotkie wargi. Przykładem są tu ćwiczenia gwizdania czy wciąganie powietrza przez nos i przerzucanie go do jamy ustnej przy silnie zwartych wargach.
Ćwiczenia językowe stosuje się celem prewencji powstawania zgryzu otwartego. Układanie języka między łukami zębowymi podczas połykania lub w spoczynkowej pozycji żuchwy prowadzi do powstawania tej wady. Można ją jednak leczyć już na wczesnym etapie za pomocą odpowiednio dobranych ćwiczeń. Terapię rozpoczyna się od pokazania dziecku przez lustrem, w jaki sposób powinno układać język. Dzieci starsze powinny ćwiczyć tak zwane klaskanie językiem. Ponieważ nieprawidłowe układanie języka jest bardzo oporne na zmiany, ćwiczenia mięśniowe z reguły wspomaga się stosowaniem zapory dla języka, zamontowanej na płytce przedsionkowej lub podniebiennej u dzieci z uzębieniem mlecznym.
Ćwiczenia stosowane w różnych wadach zgryzu są tematem bardziej obszernym. Ich dobór zależy od wieku pacjenta oraz wady zgryzu. W wadach dotylnych celem kinezyterapii jest wzmocnienie mięśni wysuwających żuchwę, a także poprawa całej postawy ciała. Z kolei w wadach doprzednich celem ćwiczeń jest wzmocnienie grupy mięśni cofających żuchwę. Przed rozpoczęciem ćwiczeń należy przeprowadzić odpowiednie oszlifowanie zębów mlecznych, aby usprawnić ruch cofania.
Na końcu warto omówić grupę ćwiczeń czynnych, jako ogół czynności kinezyterapeutycznych. Są to zazwyczaj podstawowe ćwiczenia mięśni żucia. Należy do nich zachęcać wszystkie dzieci, u których występują stłoczenia zębów lub brak szpar rozwojowych. Wskazane jest gryzienie marchwi, sucharów czy kromek chleba. U dzieci po 5. roku życia z niestartymi guzkami zębów trzonowych mlecznych należy te guzki oszlifować, aby usprawnić żucie. Kinezyterapię można prowadzić także grupowo. Dotyczy ona wówczas głównie ćwiczeń oddechowych o różnym stopniu zaawansowania, w zależności od wieku grupy.
Bibliografia
- Karłowska I., Zarys współczesnej ortodoncji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
- Gębska M., Wojciechowska A., Weber-Nowakowska K., Mikołajczyk A., Żyżniewska-Banaszak E.,
- Miokinezyterapia jako forma rehabilitacji w ortopedii szczękowej, Pomeranian Journal of Life Sciences, 3/2015.
Polecane produkty:
|
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |
