Fosfor

Spis treści

Fosfor to jeden z makroelementów w organizmie człowieka. Przede wszystkim buduje zęby i kości, pełni jednak również kilka innych funkcji. Niedobór tego pierwiastka widać najsilniej w obrębie tkanki kostnej.

 

Jak fosfor wpływa na zęby?

Aby zęby i wszystkie inne tkanki w jamie ustnej mogły rozwijać się prawidłowo i utrzymywać dobrą kondycję, konieczne jest dostarczenie poszczególnych składników odżywczych. Zwłaszcza na etapie wzrostu organizmu, ale i w późniejszym wieku. Za zdrowie zębów i jamy ustnej odpowiadają przede wszystkim:

Jednym z ważniejszych, ale niestety często pomijanych pierwiastków jest fosfor. Stanowi bowiem główny składnik budulcowy zębów i kości – aż 85% całej puli fosforu znajduje się właśnie w tych tkankach. Przede wszystkim fosfor bierze udział w mineralizacji zębów, warunkuje więc ich twardość i wytrzymałość. Jego prawidłowe stężenie w ustroju zmniejsza ryzyko rozwoju próchnicy i chorób dziąseł. Gwarantuje również poprawne wyrzynanie zębów u dzieci.

Zobacz również: Kolagen na zęby.

Pozostałe właściwości fosforu

Jak wspomniano we wstępie, fosfor pełni także wiele innych funkcji. Wchodzi w skład fosfolipidów budujących błony biologiczne i jest istotnym czynnikiem do syntezy związków wysokoenergetycznych. Bierze udział w tworzeniu kodu genetycznego, gdyż jest składnikiem kwasów nukleinowych.

Bardzo ważną funkcją tego pierwiastka jest wspomaganie czynności układu nerwowego. Fosfor uczestniczy w kontroli przewodnictwa nerwowego. Pośrednio wspiera również pamięć i koncentrację.

Źródła fosforu

Duże ilości omawianego pierwiastka znajdują się w:

  • suchych nasionach roślin strączkowych – soczewicy, fasoli, ciecierzycy, bobie, soi, grochu;
  • kaszach – głównie gryczanej;
  • niebieskim maku;
  • rybach;
  • groszku zielonym;
  • produktach mlecznych;
  • ziemniakach;
  • żółtkach jaj.

Fosfor należy dostarczać wraz z dietą. Uznaje się, że dorosłe osoby bez względu na płeć powinny dostarczać około 700 mg tego pierwiastka dziennie. U kobiet w ciąży i karmiących piersią zapotrzebowanie to wzrasta do 1200 mg. Podobne ilości wskazane są u chłopców i dziewcząt w okresie dorastania.

Niedobór fosforu

Niedobór fosforu jest zjawiskiem rzadko spotykanym, ponieważ współcześnie większość produktów spożywczych zawiera w swoim składzie związki fosforu. Możemy go zdiagnozować u alkoholików, osób z chorobami jelit (np. przewlekłe biegunki, zespół jelita drażliwego, zespół złego wchłaniania) czy ogólnie niedożywionych (np. anemia, anoreksja).

Do głównych objawów niedoboru fosforu zaliczamy bóle kostno-mięśniowe, ogólne osłabienie organizmu i podatność na różnego rodzaju infekcje. Ze strony układu nerwowego można zaobserwować drgawki, tiki, drgania mięśni oraz osteomalację, czyli rozmiękczanie kości. Niedobór fosforu u dzieci wpływa na deformacje w obrębie szkieletu kostnego i problemy z zębami.

Nadmiar fosforu

Znacznie częściej niż niedobór obserwuje się nadmiar fosforu. W efekcie rozwija się kamica nerkowa, a wapń odkłada się w tkankach miękkich. Przyczyną jest głównie niewydolność nerek i zaburzenia uwalniania tego pierwiastka z kości. Zbyt duże spożycie fosforu przez dzieci może skutkować nadpobudliwością i objawami schizofrenicznymi. Często towarzyszą temu biegunki i wymioty. Z kolei osoby z kamicą nerkową wymagają specjalistycznej diety.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Klaczyński E., Fosfor w środowisku, jego znaczenie i możliwości odzysku z osadów ściekowych, Forum Eksploatatora, 11/2015.
  2. Kaczkan M., Bienias A., Małgorzewicz S., Realizacja założeń diety niskofosforanowej a ukryte źródła fosforu, Forum Nefrologiczne, 1/2018.
  3. Berczyński P., Gmerek A., Buczkowska-Radlińska J., Metody remineralizacji wczesnych zmian próchnicowych – przegląd piśmiennictwa, Pomeranian Journal of Life Sciences, 1/2015.
Kategorie
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Aktualności

Najpopularniejsze w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *