Zęby filarowe to naturalne zęby pacjenta, między którymi znajduje się przerwa powstała wskutek wypadnięcia pozostałych zębów. Mianem tym można zatem nazwać np. górne trójki, o ile dwójki i jedynki pomiędzy nimi są nieobecne. Mają one znaczenie w protetyce stomatologicznej. Na zębach filarowych osadza się uzupełnienie protetyczne, najczęściej mosty.
Zęby filarowe – charakterystyka
Zęby filarowe pełnią rolę podpory dla mostu protetycznego – jednego z najczęściej wybieranych uzupełnień protetycznych. Podczas projektowania konstrukcji takiego mostu należy uwzględnić czynniki biomechaniczne. Celem tego jest optymalne wykorzystanie sił żucia w układzie stomatognatycznym, a także profilaktyka ich szkodliwemu oddziaływaniu na tkanki podłoża. Zadaniem mostu protetycznego jest natomiast odtworzenie utraconych zębów i ich funkcji, jak również zapobieganie uszkodzeniu podłoża protetycznego. Kluczowym, integralnym elementem biofunkcjonalności mostów protetycznych jest rozmieszczenie zębów filarowych w stosunku do luk po utraconych zębach. Istotne informacje brane pod uwagę podczas przygotowywania mostów protetycznych:
- obciążenie okluzyjne mostu nie może przekraczać fizjologicznej wydolności zębów filarowych;
- obciążenie okluzyjne powinno mieć odpowiedni kierunek działania sił obciążających (najkorzystniejsza sytuacja ma miejsce przy obciążeniu działającym pionowo wzdłuż długich osi zębów filarowych – odchylenie tych sił przyczynia się do powstania bocznych sił wyważających, co może niekorzystnie wpływać na stabilność filarów i tym samym całej konstrukcji protetycznej).
Z punktu widzenia biomechaniki najkorzystniejsze jest konstruowanie mostów opartych na dwóch filarach zębowych, których długie osie są wzajemnie równoległe. Najwięcej wad obserwuje się przy mostach jednobrzeżnych. Wówczas może dojść do obrotu i wyważania zęba filarowego. Tworząc mosty protetyczne, w pierwszej kolejności należy określić, czy zęby filarowe wymagają wstępnego przygotowania przedprotetycznego, które obejmuje leczenie zachowawcze, leczenie periodontologiczne lub leczenie endodontyczne. Muszą być w pełni zdrowe, aby mogły maksymalnie spełniać swoją funkcję. Zęby filarowe o zniszczonej części koronowej, z dużą liczbą wypełnień lub ustawione nieosiowo wymagają odpowiedniego leczenia, a nawet wykonania wkładów koronowo-korzeniowych.
Zęby filarowe – znaczenie
Na zębach filarowych osadza się most protetyczny, dlatego ich podstawową rolą jest tworzenie stabilnej podpory dla uzupełnienia protetycznego. Zębami filarowymi są zęby własne pacjenta, zdrowe i bez obecności ubytków. Jeśli jednak są one chore, słabe lub mają ubytki, a jednocześnie nie ma możliwości wyleczenia ich, lekarz podejmuje decyzję o umieszczeniu mostu na implantach. Rolą mostu protetycznego jest natomiast wypełnienie ubytków po utraconych zębach. Wpływa pozytywnie na estetykę uśmiechu, jakość spożywania pokarmów, a także wyraźną wymowę. Bez obecności zębów filarowych nałożenie mostu nie byłoby możliwe.
Zęby filarowe – jak przygotować do osadzenia mostu?
Zęby filarowe pacjenta powinny być nie tylko zdrowe, ale również odpowiednio przygotowane do roli, jaką będą spełniać. Opracowywanie ich powinno być przeprowadzane przy użyciu wierteł diamentowych o odpowiednim kształcie i rodzaju nasypu przy użyciu końcówki turbinowej lub kątnicy przyspieszającej. Opiera się to na tych samych zasadach, jak w przypadku koron protetycznych. Zęby filarowe należy oszlifować we wszystkich trzech wymiarach przestrzennych (co zwiększa ryzyko próchnicy, należy więc pamiętać o szczególnej higienie jamy ustnej przy stosowaniu uzupełnienia protetycznego), a następnie pobrać z nich wyciski, aby na tej podstawie przygotować most. Dobiera się też kolor mostu do koloru naturalnego uzębienia pacjenta.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Pancerz-Łoś M., Precyzyjne elementy retencyjne w praktyce stomatologicznej, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2023.
- Szarek A., Gronkiewicz K., Precyzyjne elementy retencyjne stosowane w leczeniu protetycznym: zasuwy, rygle, zatrzaski, korony teleskopowe i zespolenia kładkowe – przegląd piśmiennictwa, Protetyka Stomatologiczna. 69/2019.
- Spiechowicz E., Protetyka stomatologiczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
